O‘zbekiston Tashqi ishlar vazirligi 17 avgust kuni shom namozi vaqtida Kobuldagi masjidda sodir etilgan va 21 kishining hayotiga zomin bo‘lgan teraktni qoralab bayonot berdi. TIV halok bo‘lganlarning oila a’zolari va yaqinlariga hamdardlik bildirdi.
Afg‘onistonning 2021 yil uchun O‘zbekistondan elektr energiyasi bo‘yicha qarzi yo‘q. O‘tgan yil yetkazib berilgan elektr energiyasi uchun to‘lov to‘liq amalga oshirilgan, 2022 yil uchun yetkazib berish bo‘yicha hisob-kitoblar tizimli asosda amalga oshirilmoqda, deb xabar qildi Energetika vazirligi.
RF tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov prezident Shavkat Mirziyoyev bilan uchrashuvi yakunida Rossiya O‘zbekiston bilan Afg‘onistondagi mavjud voqelikni tan olish va hozirgi rahbariyat bilan shu haqiqatlarga asoslanib ishlash kerakligi borasida juda yaqin pozitsiyaga egaligini ma’lum qildi.
Shavkat Mirziyoyev va Sergey Lavrov Toshkentda bo‘lib o‘tgan uchrashuvda Afg‘onistondagi vaziyatni tinchlik yo‘li bilan hal etish va iqtisodiy tiklanishiga ko‘makni kengaytirish masalalarini muhokama qildi.
Afg‘onistonda «Surxon — Puli-Xumri» elektr uzatish tarmog‘i qurilishini boshlash muddatini 31 avgustga qadar uzaytirishga kelishib olindi. Hozirda O‘zbekiston hududida tarmoqning faqat bir qismi qurilgan, loyiha 2021 yil iyulidan to‘xtatilgan.
Afg‘oniston muvaqqat hukumati TIV rahbari Amirxon Muttaqiy mamlakat barcha va’dalarini bajarayotganini aytib, AQShni «so‘zsiz va hech qanday shartlarsiz» afg‘on aktivlarini qaytarishga chaqirdi. U barchani Afg‘onistonga mintaqada xavfsizlik va barqarorlikka xizmat qiladigan sarmoyalar kiritishga ham chorladi.
O‘zbekiston prezidenti Afg‘oniston muvaqqat hukumatini xalqaro terrorchilik tashkilotlari bilan aloqalarni uzishga chaqirdi. Bu haqda u Afg‘oniston TIV rahbari v.b. Amirxon Muttaqiy ishtirok etayotgan xalqaro konferensiya ishtirokchilariga yo‘llagan murojaatida ta’kidladi.
Tashqi ishlar vaziri v.b. Vladimir Norov Afg‘onistonning xorijdagi moliyaviy aktivlariga qo‘yilgan cheklovlarni olib tashlash mamlakatdagi ijtimoiy muammolarni hal etishning asosiy omillaridan biri ekanligini ta’kidladi. Avvalroq, Shavkat Mirziyoyev ham xalqaro hamjamiyatga aktivlarni qaytarishni taklif qilgandi.
5 iyul kuni O‘zbekiston chegara hududiga Afg‘oniston hududidan otilgani taxmin qilinayotgan 5 ta reaktiv snaryad uchib tushdi. Ular portlamagan, insoniy qurbonlar va vayronagarchiliklar yo‘q, deya xabar qildi O‘zbekiston TIV.
2021 yil noyabr oyidan buyon Termiz orqali Afg‘onistonga 42 ming tonnaga yaqin oziq-ovqat mahsulotlari jo‘natilgan. O‘zbekiston TIV xalqaro sheriklarni Termiz logistika xabidan foydalangan holda mazkur davlatni qo‘llab-quvvatlashda faol hamkorlik qilishni taklif etdi.
Afg‘onistonda chorshanba kuni sodir bo‘lgan kuchli zilziladan talofat ko‘rgan aholiga Pokiston, Eron va Qatardan gumanitar yordam yuklari yetib keldi. Shifoxonada jabrlanuvchilardan biri oilasining 19 nafar a’zosini yo‘qotganini so‘zlab berdi. Bundan tashqari, Paktikada suv toshqini ham kuzatildi.
O‘zbekiston TIV Afg‘onistonda sodir bo‘lgan zilzila oqibatida ko‘plab insonlar qurbon bo‘lgani munosabati bilan hamdardlik bildirib, hukumat tabiiy ofat oqibatlarini tezroq bartaraf etishda Afg‘oniston xalqiga har tomonlama yordam ko‘rsatishga tayyorligini bildirdi.
Afg‘onistonda chorshanbaga o‘tar tunda sodir bo‘lgan kuchli zilzila oqibatida halok bo‘lganlar soni ming nafardan oshdi. Bosh vazir jabr ko‘rgan oilalar uchun 100 mln afg‘oniy ($1,1 mln) ajratdi. Mudofaa vazirligi voqea joyiga 7 ta vertolyot va tibbiy brigadasini jo‘natdi.
22 iyun kuni tunda Afg‘onistonda sodir bo‘lgan 6,1 magnitudali zilzila oqibatida qariyb 300 kishi halok bo‘lgani, 600 dan ortiq kishi esa jarohat olgani aytilmoqda. Qo‘shni mamlakatdagi yerosti silkinishlari O‘zbekiston hududlarida ham (2−3 ball atrofida) sezildi.
BMTning Inson huquqlari bo‘yicha Oliy komissari Afg‘oniston muvaqqat hukumati tomonidan ayollar huquqlarining cheklanishini «ayollarga nisbatan institutsional tizimli zulm» deb atadi. Shu bilan birga, mamlakatdagi gumanitar inqiroz fonida aholining 93 foizi to‘yib ovqatlanmaydi, deya ma’lum qildi BMT.
Afg‘oniston O‘zbekiston va Tojikistondan elektr energiyasi uchun $100 mlndan ortiq qarzi borligi ochiqlandi. Energetika va suv resurslari vazirligi qarzni to‘lashda ushbu mamlakatlarga pul o‘tkazishdagi qiyinchiliklar to‘sqinlik qilayotganini qayd etdi. O‘zbekiston Energetika vazirligi Afg‘oniston tomoni o‘tgan yil davomida elektr energiyasi uchun qarzni to‘liq to‘laganini ma’lum qildi.
O‘zbekiston tashqi ishlar vaziri v.b. Vladimir Norov xalqaro hamjamiyatning Afg‘onistondagi vaziyatga e’tibori susayib borayotganini ta’kidladi, garchi «u yerdagi vaziyat og‘ir iqtisodiy inqiroz va qiyin gumanitar vaziyat keskinligicha qolib, mintaqaviy xavfsizlik va barqarorlikka tahdidlar saqlanib qolmoqda». U iyul oyida Toshkentda Afg‘oniston bo‘yicha xalqaro konferensiya o‘tkazilishini ma’lum qildi.
Afg‘onistonning Tolibon hukumati ayollardan jamoat joylarida hijob o‘rab yurishni talab qilmoqda. Mazkur tartibga bo‘ysunmagan ayollar davlat ishlaridan bo‘shatiladi. 2001 yilgacha toliblar hukmronligi davrida ham hijob majburiy edi.
O‘zbekiston-Afg‘oniston chegarasida o‘zbek chegarachilarining o‘limiga sabab bo‘lgani aytilayotgan otishma haqidagi ma’lumotlar haqiqatga to‘g‘ri kelmaydi, deya xabar bermoqda TIV. «Chegaradagi vaziyat tinchligicha qolmoqda, janubiy chegaralarni himoya qilish odatdagi rejimda olib borilmoqda», — deyiladi xabarda.
O‘zbekiston o‘tgan yil avgustida mamlakatga uchib kelgan harbiy samolyot va vertolyotlarni Afg‘onistonga qaytarishni rejalashtirmayapti, chunki ular AQSh mulki hisoblanadi va bu masala rasmiy Vashington tomonidan hal qilinishi kerak. Bu haqda «Amerika Ovozi»ga bergan intervyusida O‘zbekiston prezidentining Afg‘oniston bo‘yicha maxsus vakili Ismatulla Irgashev ma’lum qildi.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting