Kolumnistlar
Lotin yozuvidagi o‘zbek alifbosiga o‘zgartirishlar ilmiy asoslanishi kerak
Davlat tilini rivojlantirish departamenti lotin yozuvidagi o‘zbek alifbosi bo‘yicha taklif etilgan o‘zgarishlar o‘quvchilar savodiga ijobiy ta’sir qilishini va amaldagi alifbo o‘zbek tilining internet tiliga aylanishiga to‘siq bo‘layotganligini aytmoqda. «Gazeta.uz» kolumnisti Komil Jalilov departament argumentlarining asosida ilmiy dalillarni ko‘rmaganligini ta’kidladi.
Bahs va yarashish alifbosi
Alifboni o‘zgartirish masalasi ma’lum vaqtdan keyin yana paydo bo‘lishini istamasak, alifbo va imlo bilan bog‘liq masalalarni siyosiylashtirmaslik kerak. Har qanday o‘zgarish aniq ilmiy asoslangan va puxta o‘ylangan bo‘lishi kerak, deb yozadi kolumnist Komil Jalilov.
Toshkent — to‘siqlar shahri
Imkoniyat bo‘lishi bilan hamma joyni to‘siq bilan o‘rab olishni yaxshi ko‘ramiz. O‘rab qo‘yilgan universitetlar bizga mamlakatda oliy ma’lumot, tibbiyot muassasalari — ularning xizmatlari, davlat idoralari — amaldorlarning odamlarga naqadar yaqinligiga ishora qiladi. To‘siqlar “o‘zimiznikilar"ni “begonalar"dan ajratib turadi. Nima uchun ular bunchalik ko‘p, ularga muqobil yechim bormi va ularni qayerlarda qoldirish mumkin — dizayner Azamat Shamuzafarov maqolasida.
Katta muammolarga yetaklaydigan arifmetika: korrupsiya xavfini nima qiladigan bo‘ldik?
Davlat test markazi «Gazeta.uz» kolumnisti Komil Jalilovning OTMga kirish imtihonlari ballariga abituriyentlarning maktabdagi so‘nggi 6 yillik baholari o‘rta arifmetigini qo‘shish loyihasi borasidagi maqolasiga javob qaytardi. Unda muallifning fikrlari noto‘g‘ri ekanligi aytilgan va xorij tajribasi misol sifatida keltirilgan. Biroq DTMning javob maqolasida kolumnist o‘zini o‘ylantirayotgan savollarga javob topa olmadi.
Korrupsiyaning paradoksal qiymati
Korrupsiya davlat tuzilmalarini zabt etib bo‘ldi va uni tomiri bilan sug‘urib tashlashning imkoni yo‘qdek go‘yo. Byudjet daromadlarining o‘sishi bilan bir qatorda korrupsiya ham bo‘y cho‘zmoqda. Bu zanjirdan qanday chiqib ketish haqidagi fikrlar iqtisodchi Shahzod Yuldoshboyev maqolasida.
Majburiy yoki qasddan byurokratiya? O‘zbekistonda fuqarolik jamiyatining tartibga solinishi
Adliya vaziri Ruslanbek Davletov OAV bilan suhbatda NNTlarni ro‘yxatdan o‘tkazish va tartibga solish bo‘yicha savollarga javob berdi. Kolumnist Dilmurod Yusupov bu sohada amalga oshirilgan ishlar va bajarilmagan vazifalarni tahlil qiladi.
«Tanklar» nima haqida o‘ylaydi?
Bugungi kunda davlat har qachongidan ham mustaqil ekspertiza va diagnostikaga muhtoj. Bu vaqtni, pulni tejashga, strategik va taktik xatolarni minimallashtirishga yordam beradi. Rivojlangan mamlakatlarda bunday ekspert tahlillari think tanks yoki «aql markazlari» tomonidan taqdim etiladi. O‘zbekistonda ularning rivojlanishiga nima to‘sqinlik qilayotganligini TDPU rektori Alisher Umarov, TDPU kafedra mudiri Valeriy Xan va Madaniyat vazirligi bosh mutaxassisi Gulasalxon Saidmavlonova muhokama qilishdi.
O‘g‘rini ushla!
Davlat boshqaruvidagi muammolarning aksariyati, odatda, korrupsiya va talon-taroj qilish holatlariga bog‘liqdek tuyuladi, ammo undanda ko‘proq zararni amaldagi qonunchilikka zid qabul qilinib, ijro etilayotgan, bozor mexanizmlari va xususiy investorlarning manfaatlarini inobatga olmagan holda qabul qilingan tugallanmagan qarorlar yetkazadi. Moliyaviy tahlilchi Karen Srapionov maqolasi.
Katta muammolarga yetaklaydigan arifmetika
Hukumat qarori loyihasida abituriyentlarning kirish imtihonlarida olgan ballariga maktabning so‘nggi 6 yilida olgan baholarining o‘rta arifmetik ko‘rsatkichini qo‘shish taklif etilmoqda. Bu qaror maktabdagi ta’lim sifatini oshirish o‘rniga, «sotib olingan» baholar sonining ko‘payishiga olib kelishi mumkin. Ushbu taklifning tahlili kolumnist Komil Jalilov maqolasida.
Ekstremal mashg‘ulotlar. Sayohatchilar cho‘qqilarga chiqishga qanday tayyorlanishadi
Har qishda sayohatchi Sharof Egamberdiyev va uning jamoasi dunyoning turli burchaklaridagi to‘rt-besh ming metrlik yozgi ko‘tarilishlarga tayyorgarlik ko‘rishadi. Atrofni ko‘rishning umuman iloji yo‘qligiga, qor bo‘roni va kuchli sovuqqa qaramay, jamoa Toshkent viloyatidagi 3100 metrlik cho‘qqiga ko‘tarildi.
Psixologiyaning boshqa sohalarga ta’siri va uni o‘rganishdagi kamchiliklar
O‘zbekistonda psixologiya fanini o‘rganishda yo‘l qo‘yilayotgan kamchiliklar, psixologiyaning o‘qituvchilarni tayyorlashdagi o‘rni va boshqa sohalarga ta’siri to‘g‘risida tibbiy psixolog Abdullajon Begmatov maqolasida.
Nostandart testlar
OTMga kirish testlari va abituriyentlarning bilimlarini baholash xizmatlari sifatini oshirish yo‘llaridan biri — sohani monopoliyadan chiqarish va sog‘lom raqobatni rivojlantirish bo‘lishi mumkin. «Gazeta.uz» kolumnisti Komil Jalilov mavjud test tashkiloti va u o‘tkazadigan testlar standartlari va sifati borasida fikr yuritadi.
Demokratiyalashuv — iqtisodiy o‘sish sababi
Demokratiyalashuv va erkinlik — bu shunchaki so‘zlar, qadriyatlar va tamoyillar emas. Demokratiyalashuv — iqtisodiy o‘sishning sababi. Tadqiqotchilarning buni qanday isbotlashganligini iqtisodchi Behzod Xoshimovning maqolasida o‘qing.
Jizzaxda davlat buyurtmalarini qo‘lga kiritgan kompaniyalar viloyat hokimi o‘rinbosariga aloqador bo‘lishi mumkin
Jizzax viloyati hokimligining «Yagona buyurtmachi xizmati»dan 292,1 mlrd so‘mlik davlat buyurtmalarini Qurilish Ta’minoti, J-Quruvchi i Abduvohid Qurilish Ta’mir kompaniyalari qo‘lga kiritgan. Ushbu kompaniyalar asoschilari viloyat hokimi o‘rinbosari Akram Rahmonqulovga aloqador bo‘lishi mumkin.
Toshkentning g‘aroyib toponimikasi. Poytaxtning ba’zi joylarining nomi qayerdan kelib chiqqan?
Toshkentliklar “S-14” o‘rniga “Ganga” deyishadi. Shunga o‘xshash atamalar qayerdan kelib chiqqan, Toshkent “Fransiya"si qayerda joylashgan va oddiy shlagbaum qanday qilib xalq uchun manzil mo‘ljaliga aylangani haqida — ekskursovod Aziz Xolmurodovning maqolasida.
Investitsion jozibadorlikka tosh otib
«O‘zbekiston pochtasi» AJning qo‘shimcha oddiy aksiyalarini chiqarish va davlat hamda xo‘jalik boshqaruvi organlari orasida taqsimlash Prezident farmonida ko‘zda tutilgan. Ushbu qaror minoritar ozchilik investorlarning mulk huquqlarini himoya qilish siyosati oqsoqlanishda davom etayotganligini ko‘rsatmoqda, deydi moliyaviy tahlilchi Karen Srapionov
Davlat mulkini qanday sotish kerak?
Aqlli kim oshdi savdolari tufayli mulkni davlat tasarrufidan chiqarish davlat byudjeti va fuqarolar manfaatlari yo‘lida xizmat qiladi. To‘g‘ri kim oshdi savdolarini qanday o‘tkazish kerak? Iqtisodchi Behzod Xoshimov maqolasi.
Inklyuziv mehnat: pandemiya qanday o‘zgartirishlar kiritdi?
Turli ko‘rinishdagi nogironligi bo‘lgan odamlar mehnat bozorida bundan oldin ham to‘siqlar va kamsitishlarga duch kelishgan. Pandemiya va qattiq karantin choralari ularning mehnat huquqlarini boshqalar bilan teng amalga oshirishga qanday ta’sir qildi? Dilmurod Yusupov maqolasi.
Yakson qilmang
Ommaviy axborot vositalarining vazifasi — jamoatchilik fikrini yetkazib turish va muammolarni muhokama qilish orqali ularning hal qilinishiga hissa qo‘shishdan iborat. Ularning «og‘zini yopish»ga urinishlar hokimiyat uchun ham, butun jamiyat uchun ham halokatli oqibatlarga olib keladi. Komil Jalilov maqolasi.
Qiyinchiliklardan osha NNTlarni ro‘yxatdan o‘tkazish sari
Fuqarolik jamiyati rivojlanishidagi ijobiy o‘zgarishlarga qaramay, jamoat tashkilotlarini ro‘yxatdan o‘tkazish hali ham o‘ta og‘riqli masala bo‘lib qolmoqda. Dilmurod Yusupov shu kungacha 18 marta (!) NNTni ro‘yxatdan o‘tkazishda rad javobini olgan volontyor yoshlarning tashabbuskor guruhi misolida bu masalaga aniqlik kiritishda davom etmoqda.
"Gazeta.uz"da ro`yxatdan o`tish
Qo`shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro`yxatdan o`ting