Ombudsman Qoraqalpog‘istondagi namoyishlarda hibsga olinganlarning advokatlariga tayanib, uchrashuvlarga to‘sqinlik qilingani va tergovda qiynoqqa solishlar bo‘lganini ma’lum qildi. «Gazeta.uz» reportajida qiynoqqa solish holatlari haqida yozgandi, komissiya a’zosi Alisher Qodirov esa buni yolg‘on deya atagandi.
Badiiy akademiya Qoraqalpog‘iston davlat san’at muzeyi asoschisi Igor Savitskiy haykalini yaratish bo‘yicha tanlov e’lon qildi. 4 avgust kuni Savitskiy tavalludining 107 yilligi nishonlanayotgan vaqtda jamoatchilik e’tibori haligacha muzey asoschisiga haykal o‘rnatilmaganiga qaratildi.
«XXI asrda bunday bo‘lishiga, bu kabi qo‘rquvni his qilish mumkinligiga hali ham ishona olmayapman» — demoqda Nukus aholisi. Ko‘pchilik o‘z yaqinlari va do‘stlarini yo‘qotdi, ammo bu haqda gapirishdan qo‘rqmoqda. «Gazeta.uz» bosh muharriri Azamat Atajanovning reportaji.
Nukus yaqinida 100 dan ortiq it va mushuklar jasadini shahar obodonlashtirish boshqarmasi mas’ul shaxslari noqonuniy ravishda ko‘mib ketgani aniqlandi. Mansabdorlardan tushuntirish xatlari olinib, hujjatlar ko‘rib chiqish uchun Qoraqalpog‘iston prokuraturasiga yuborildi.
Qoraqalpog‘istonda soat 13:45 lar atrofida internet yana ishlab ketdi, deya ma’lum qildi Nukus aholisi. Telegram-kanallar va saytlar jonlana boshladi. Iyul boshidan beri respublikada internetga kirishning imkoni bo‘lmayotgandi.
Qoraqalpog‘istondagi namoyishlarda qatnashgan ayrim fuqarolarning bedarak yo‘qolgani haqidagi ma’lumotlar «mutlaqo asossiz», deya ma’lum qildi Bosh prokuratura. Avvalroq Open Dialogue Foundation bedarak yo‘qolgan fuqarolarning 58 nafar ismi-sharifi ro‘yxatini e’lon qilgan edi.
Mudofaa vazirligi Qoraqalpog‘istonda namoyishchilar tomonidan to‘xtatilgan BTR maxsus texnikasi ichida bo‘lgan harbiylarning intervyusini e’lon qildi. Ular o‘shanda kaltaklangandi. Askarlar o‘sha kuni qurol ishlatish mumkin emasligi to‘g‘risidagi buyruqqa bo‘ysunishganini so‘zlab berishdi.
Qoraqalpog‘istondagi fojeali voqealar barcha muammolar xalq bilan muloqotda, o‘z vaqtida hal etilishi zarurligini ko‘rsatdi, dedi Senat raisi Tanzila Narbayeva. U bunday holatlarning oldini olishda xalq vakillari mas’ul ekanini va ularning ishini qayta ko‘rib chiqish zarurligini ta’kidladi.
Nukus voqealarida jabrlanganlar orasida o‘qotar quroldan yaralanganlar ham bor. Kuch tuzilmalari jangovar o‘q-dorilardan foydalanilganini rad etmoqda. «Gazeta.uz» muxbiri Shoshilinch yordam markazida yaradorlar bilan suhbatlashdi. Harbiylar ham qanday yaralangani haqida so‘zlab berdi.
Nukusdagi namoyishlarni tarqatish uchun maxsus vositalar qo‘llanilganidan bir necha kun o‘tib O‘zbekiston Ichki ishlar vazirligi ushbu vositalar qanday ishlashini ko‘rsatuvchi videoni e’lon qildi. «Gazeta.uz» ushbu vositalar suratlari va ulardan foydalanish oqibatlarini e’lon qilmoqda.
Qoraqalpog‘istonda 30 gektar maydonda «Nukus texnoparki» maxsus sanoat zonasi tashkil etiladi. Energiya tejamkor ekologik xavfsiz ishlab chiqarish quvvatlarini barpo etish texnopark faoliyatining asosiy yo‘nalishlaridan biri bo‘ladi. Unga mahalliy va xorijiy investorlar jalb etiladi.
Shavkat Mirziyoyev Qoraqalpog‘istondagi namoyishlarda o‘z yaqinlarini yo‘qotgan oilalarga hamdardlik bildirdi. Davlat rahbari voqealarda ishtirok etgan barcha tomonlar harakatiga adolatli baho berishni topshirdi. Kuch tuzilmalari tomonidan noto‘g‘ri kuch ishlatilgan bo‘lsa, jinoiy javobgarlik ta’minlanishi aytildi.
BMT Inson huquqlari bo‘yicha Oliy komissari Mishel Bachelet Qoraqalpog‘istondagi voqealarni shaffof va mustaqil tergov qilish kerakligini ta’kidladi va internetga ulanishni cheklamaslikka chorladi.
AQSh Davlat departamenti Nukusdagi voqealar bo‘yicha xavotirini hamda qurbonlar oilalariga hamdardlik bildirdi. AQSh O‘zbekistonning hududiy yaxlitligini qo‘llab-quvvatlashini ta’kidlab, hukumatni fundamental insoniy huquqlarni, jumladan tinch yig‘ilish va fikr bildirish erkinligini himoya qilishga chaqirdi.
Qoraqalpog‘iston maqomini Konstitutsiyada o‘zgartirish taklifi ortidan 1−2 iyulda respublikada namoyishlar bo‘lib o‘tdi. Prezident shaxsan Nukusga borgandan keyingina senator va deputatlar voqeaga o‘z munosabatini bildira boshladi. «Gazeta.uz» qonun chiqaruvchilarning fikrlarini bir materialga jamladi.
Qoraqalpog‘istonda bir haftadan ko‘proq vaqtdan beri internet cheklangan, shu sababli aksariyat terminallar, bankomatlar ishlamayapti, davlat va boshqa xizmatlar ko‘rsatilayotgani yo‘q. «Gazeta.uz» muxbiri Shuhrat Latipov bu holat odamlar hayotiga qanday ta’sir qilayotganini o‘rgandi.
Qoraqalpog‘istondagi fojia jamiyat bilan muloqot qilishga e’tibor berilmasligi hamda strategik muhim qarorlar parda ortida qabul qilinishi nimalarga olib kelishini namoyish qildi.
Nukusdagi namoyishlar tinchiganidan bir kun o‘tib, aholi shifoxonalar, morg va IIBdan o‘z yaqinlarini qidirishda davom etayotgan edilar. «Gazeta.uz» muxbiri Shuhrat Latipov sudmedekspertiza markaziga (morg) kelganlar va izolyator oldida turgan hibsga olinganlarning turmush o‘rtoqlari bilan suhbatlashdi.
Yevropa kengashi prezidenti Sharl Mishel prezident Shavkat Mirziyoyev bilan telefon orqali muloqoti chog‘ida Nukusdagi namoyishlarda qurbon bo‘lganlarning oilalariga hamdardlik bildirdi. Qolaversa, u vaziyatni ba’zi buzg‘unchi kuchlar tomonidan izdan chiqarilishiga yo‘l qo‘yib bo‘lmasligini ta’kidladi.
Bosh prokuratura Qoraqalpog‘istonda sodir bo‘lgan voqealar xronologiyasini ma’lum qildi. Taxminan 300 kishi Nukusga kirishdagi postda 50 nafar gvardiyachidan ratsiya, dubinka, shitlarni tortib olgani va Nukus xalqaro aeroporti, mahbuslar Reabilitatsiya markazi, shahar IIB binolariga hujum uyushtirgani aytilmoqda.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting