Faol o‘zbekistonliklardan 2023-yilda O‘zbekistonda sodir bo‘lgan o‘zgarishlar, yangi yil uchun kutilmalari haqida so‘raldi. Asosiy o‘zgarishlar: yangilangan Konstitutsiya, ayollar va bolalarni zo‘ravonlikdan himoya qilish to‘g‘risidagi qonun, Ijtimoiy himoya milliy agentligi. Asosiy kutilma — korrupsiyaga qarshi kurash.
O‘zbekiston texnikumlarida o‘qishning kredit-modul tizimi joriy etiladi. Bunda o‘quvchi muayyan fandan tegishli kreditlarni to‘plashi uchun belgilab olingan miqdordagi o‘quv yuklamasini o‘zlashtirishi zarur. Akademik qarzlarni topshirish ta’til vaqtida pulli tashkil etiladi.
O‘zbekiston 15 yoshli o‘quvchilarning matematika, o‘qish va tabiiy-ilmiy savodxonligi bo‘yicha ko‘rsatkichlarini xalqaro baholash dasturi (PISA)da ilk bor qatnashib, so‘nggi o‘ntalikka kirdi. Tadqiqot o‘quvchilar ko‘nikmalariga ijtimoiy-iqtisodiy ahvol va oilaning oziq-ovqat xavfsizligi ta’sir qilishini ko‘rsatdi.
Toshkentda O‘zbekiston va Italiya prezidentlari muzokaralari bo‘lib o‘tdi. Tomonlar savdoni rivojlantirish dasturini ishlab chiqish, ikki mamlakat hududlari forumini tashkil etish va uning ilk yig‘ilishini kelasi yili Samarqandda o‘tkazish, shuningdek, qo‘shma ta’lim forumini tashkil etish bo‘yicha takliflar bildirdi.
O‘zbekiston va Fransiya prezidentlari ishtirokida sakkizta hujjat imzolandi. Ular orasida Samarqand fransuz alyansini tashkil etish, ichimlik suvi infratuzilmasini yaxshilash, ta’lim va madaniy meros sohasidagi hamkorlik kabilar bor.
AQSh O‘zbekistonda inklyuziv ta’limni qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha yangi dasturni amalga oshiradi, deya ma’lum qildi USAID rahbari Samanta Pauer Toshkentdagi maktablardan biriga tashrifi chog‘ida. Dasturning birinchi yili uchun 4,5 mln dollar ajratildi.
RF bosh vaziri Mixail Mishustin Rossiya o‘zbek tomoni manfaatdor bo‘lsa, O‘zbekistonda Rossiya dasturlari bo‘yicha rus tilida ta’lim beriladigan bir nechta maktablar qurishga tayyorligini ma’lum qildi.
Besh yil ichida O‘zbekistondagi barcha maktablarda hozirda Prezident maktablarida qo‘llanayotgan o‘quv dasturlari va baholash tizimini joriy etish rejalashtirilmoqda, dedi Shavkat Mirziyoyev. Joriy yilda yangi darsliklar chop etishga 920 mlrd so‘m mablag‘ yo‘naltirilgan.
2023-yilning o‘tgan davrida magistraturada o‘qiydigan 14,1 ming nafar xotin-qizning to‘lov-shartnomasi uchun 85,1 mlrd so‘m to‘lab berildi. 36 mingdan ziyod talaba xotin-qizga 335,5 mlrd so‘m foizsiz ta’lim krediti ajratildi.
“O‘zbekiston-2030” strategiyasi doirasida aholi talabi va xalqaro andozalarga javob beruvchi ta’lim tizimini yaratish ko‘zda tutilmoqda. Qo‘yilgan maqsadlar har bir insonga o‘z salohiyatini ro‘yobga chiqarishi uchun sharoit yaratish ustuvorligiga qay darajada mos? Kolumnist Komil Jalilov tahlil qiladi.
Ta’limning qiymatini o‘z vaqtida anglagan, eng murakkab davrlarda ham sohani o‘z holiga tashlab qo‘ymagan, ko‘p sonli aholisi va nisbatan kichik iqtisodiyoti bilan ta’limga yuqori ustuvorlik bergan Vyetnam bugun aksariyat ko‘rsatkichlarda mintaqada yetakchilik qilib, rivojlangan davlatlar bilan raqobatlashmoqda.
Prezidentning yangi farmoniga ko‘ra, nafaqat davlat, balki xususiy va xorijiy OTMlar ham bakalavriat va magistraturaga yiliga faqat bir marta qabul qila oladi. “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonunda qabul tartibini xususiy OTMlarning o‘zi belgilashi ko‘rsatilgan. Ko‘p martalik qabul dunyo bo‘ylab keng tarqalgan.
2023/2024 o‘quv yilidan maktablarda bilimni baholashning yangi tartibi joriy etiladi: o‘qituvchi o‘quvchilar o‘tilgan mavzularni amaliyotda qo‘llashi, ularning tanqidiy fikrlashi va materialni tahlil qilishini baholaydi. Boshlang‘ich sinflarda Informatika, o‘rta sinflarda esa moliyaviy savodxonlik o‘rgatiladi.
MMTV yuqori sinflarda fanlar soni qisqarishi, boshlang‘ich sinflar uchun informatika fani kiritilishi va maktablar boshqaruvida kutilayotgan o‘zgarishlar haqida xabar berdi. “Gazeta.uz” kolumnisti Komil Jalilovning yozishicha, ta’limdagi har qanday yangilik chuqur va ilmiy asoslangan tahlillarga tayanishi lozim.
2023-yil sentabr oyidan 1−4-sinf o‘quvchilariga xorijiy tajriba asosida, 5−9-sinflarga esa umumta’lim fanlaridan tayanch bilimlar beriladi. 10−11-sinflar qiziqish va qobiliyatiga mos bo‘lgan ixtisoslashgan dasturlar asosida o‘qitiladi.
Prezident qarori bilan Ta’limni rivojlantirish respublika ilmiy-metodik markazi tashkil etildi. Markaz ishlab chiqqan va tasdiqlagan ta’lim standartlari, o‘quv rejalari va dasturlariga qo‘yiladigan talablar bog‘cha, maktab va maktabdan tashqari ta’lim tashkilotlari hamda o‘quv kurslari uchun majburiy bo‘ladi.
Jahon banki O‘zbekiston hukumati so‘roviga ko‘ra, ijtimoiy sohadagi davlat xarajatlari sharhini tayyorladi. Bank uzoq muddatda shifoxonalar infratuzilmasini yaxshilash, ta’limni iqtisodiyot ehtiyojlariga moslashtirish, ijtimoiy himoya organini yaratish va pensiya yoshini oshirishni tavsiya qildi.
O‘zbekiston maktablarida Milliy o‘quv dasturi va uning asosida yaratilgan darsliklarni joriy qilish davom ettiriladimi yoki yangi darsliklar bilan yangi dastur qabul qilinadimi? Ta’lim sohasi eksperti, kolumnist Komil Jalilov 2023-yilgi Davlat dasturi loyihasini tahlil qiladi.
Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi prezident farmoni loyihasida keltirilgan bandlar bo‘yicha e’tiroz bildirdi. Loyihada vazirlikning hududiy bo‘linmalari mahalliy hokimliklarga o‘tkazilishi qayd etilgandi. «Xavotirga o‘rin yo‘q, Adliya vazirligi bilan muzokaralar o‘tkazilgan», deyildi bayonotda.
“Ishga joylashmagan bitiruvchilari ko‘p bo‘lgan nodavlat oliy o‘quv yurtlari sifatsiz ta’lim beruvchi muassasa sifatida tan olinadi va ularning faoliyati tugatilishi mumkin”, — dedi O‘zbekiston oliy ta’lim vaziri Ibrohim Abdurahmonov. Bayonot tarmoqlarda tanqidlarga sabab bo‘ldi. Vazirlik bunga javob qaytardi.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting