Senat raisi Tanzila Narbayeva O‘zbekistonda xalqaro tashkilotlar tomonidan amalga oshiriladigan loyihalar tugaganidan so‘ng qilinadigan ishlar to‘xtab qolmasligi uchun normativ-hujjatlar qabul qilish kerakligini ta’kidladi. «Bu loyiha yutuqlarini mamlakatning boshqa hududlarida ham tadbiq etishga yordam beradi», — dedi u.
«Byudjet puli, bu — xalqning puli. Bu xalqqa borishi kerak, qandaydir amaldorlarning cho‘ntagiga borishiga mutlaqo yo‘l qo‘ymaslik kerak. Agar shunday bo‘layotgan bo‘lsa, ularga ayovsiz qonuniy chora ko‘rishni ta’minlashimiz kerak», — dedi Senat raisi Tanzila Norboyeva
2020 yilda 2,5 mingdan ziyod byudjet muassasasida 301 mlrd so‘mdan ortiq byudjet mablag‘lari talon-taroj qilingan. Qurilish sohasida 124 ta, sog‘liqni saqlash sohasida 41 ta va ta’lim sohasida 81 ta korrupsiyaviy omillar aniqlandi. Karantin muassasalarini qurishda 367 mlrd so‘mdan ziyod moliyaviy xato va kamchiliklarga yo‘l qo‘yilgan.
Xalq ta’limi vaziri Sherzod Shermatov majburiy mexnat bo‘yicha xalq ta’limi xodimlariga topshiriq berganlarga ham chora ko‘rish kerakligini ta’kidladi. Senat raisi Tanzila Narbayeva esa majburiy mehnatga jalb qilish zanjirining ortida hokimlar turganiga ishora qildi.
Senat raisi Tanzila Narbayeva xorijdagi migrant ayollar bilan ishlashni o‘z holiga tashlab qo‘yish kerak emasligini ta’kidladi. Uning fikricha, xorijdagi ayollarni oilasiga qaytarish hamda ish bilan ta’minlash choralarini ko‘rishi kerak. «Rossiya, Qozog‘iston, Koreyada, bilmayman yana qayerda yuribdi ayollar», — dedi rais. Bundan tashqari, u mamlakatdagi mardikor ayollar haqida: «ular ko‘chada o‘z ishchi kuchini taklif qilib turishi juda xunuk holat», dedi u.
Davlat rahbari Farg‘ona va Namangan viloyatlariga tashrifi chog‘ida mahallarga borib, aholi bilan muloqot qilib, ularni qiynayotgan muammolarni tinglagan edi. Senatning navbatdagi yalpi majlisida Tanzila Narbayeva ayni shu masalaga e’tibor qaratib, deputat va senatorlarni tanqid qildi. «Hududlardagi muammolarni nahotki deputatlar va senatorlar ko‘rmayapti», — dedi u.
«Parlament Prezidentning aytganini qiladi degan gap avvalgi vaqt uchun to‘g‘ri kelar edi, avvalgi vaqtdagi dunyoqarash bu» — deydi Senat raisi Tanzila Narbayeva. Uning so‘zlariga ko‘ra, parlament hozir to‘liq mustaqil va unga hech kim bosim o‘tkazmaydi.
«Avval bir rahbarning og‘ziga hamma qarab turar edi», dedi Senat raisi Tanzila Narbayeva America Ovozi`ga bergan intervyusida. Uning aytishicha, hozirga qadar hududlarga «bir tiyin ham berilmas edi». Ayni shu sabab «paxtani yig‘ib olishda majburiy mehnat bo‘lgan». Narbayeva ikki davr rahbarlarining o‘rtasidagi farq juda kattaligini aytgan.
Senatning o‘n ikkinchi yalpi majlisida 2020 yilgi davlat dasturi ijrosi bo‘yicha tanqidiy fikrlar bildirildi. «Kechirib bo‘lmaydigan har xil bahonalar qilgansizlar. Bahonalar ketmaydi bu yerda» — dedi Tanzila Narbayeva.
Xalqaro mehnat tashkilotining 2020 yilgi «Uchinchi tomon monitoringi» natijalariga bag‘ishlangan davra suhbati o‘tkazildi. Unda O‘zbekistonda o‘tgan yili tizimli majburiy va bolalar mehnati qayd etilmagani ma’lum qilindi. Bundan tashqari, hisobot davomida 46 ta majburiy mehnat holati aniqlangani, 42 nafar mansabdor javobgarlikka tortilgani aytildi.
Senat raisi Tanzila Narbayeva har bir viloyatdagi xalq banki raisi yoki o‘rinbosarlaridan biri ayollar bo‘lishi kerakligini ta’kidladi. Ushbu lavozimga tayinlanganlar ayollar tadbirkorligiga kredit ajratish bilan shug‘ullanadi.
Senat raisi Tanzila Narbayeva jinsiy tarbiyani yoshlikdan boshlash zarurligini ta’kidladi. Jumladan, maktabgacha ta’limda yoshga mos qilib, yuqori sinflar va oliy ta’limda yigit-qizlarni oilaga tayyorlash, reproduktiv salomatlikka o‘qitish kerakligi aytildi. «Biz yopganimiz sari internet ochiq. U salbiy oqibatlarga olib kelayapti», — dedi yuqori palata raisi.
10 oy mobaynida qariyb 8,5 ming xotin-qiz davlat himoyasiga olindi. Ular orasida oilada otasi yoki onasi tomonidan zo‘ravonlikka duch kelgan qizlar ham bor. Shuningdek, himoya orderi olinishi natijasida 418 ta oila ajrashib ketdi.
«O‘zbekistonda ayollar va erkaklarga teng imkoniyatlar to‘g‘risidagi qonunni ishlab chiqish kerak, deb necha yillardan beri aytsak ham, bizning gapimizga hech kim quloq solmagan. O‘sha paytlar shunaqa davr edi» — Tanzila Narbayeva Vazirlar Mahkamasida ishlagan vaqtida gender tengligi masalasiga qanday yondashuv bo‘lganini so‘zlab berdi.
Senat raisi Tanzila Narbayeva mutasaddilarda byudjetga qo‘shimcha manbalar aniqlash borasida tashabbuskorlik, izlanish yo‘qligi, ayrim hollarda ularning moliyaviy savodxonligi yetishmasligini tanqid qildi. Shuningdek, muhim ko‘rsatkichlarni qo‘shib yozish illatiga to‘liq barham berilmaganiga e’tibor qaratdi.
Senat rahbari Tanzila Narbayeva Namanganga safari vaqtida tuman hokimlarini «yaxshi» reyting baholarini olgan hududlardan o‘rnak olishga, deputatlarni esa yanada talabchan bo‘lishga chaqirdi.
Senat raisi «temir daftar»ni shakllantirish va yuritish tizimi ayrim hududlarda aholi noroziligiga olib kelayotganini aytib o‘tdi. «Temir daftar» tizimi ochiq, shaffof bo‘lishi va ajratilgan mablag‘larni taqsimlash jarayonida inson omilini maksimal darajada kisqartirishi kerakligi bildirildi. Buning uchun tizimga zamonaviy axborot texnologiyalarini joriy etish muhimligi qayd etildi.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting