Jizzax, Toshkent hamda Buxoro viloyatlarida tabiiy gazga noqonuniy ulanib olganlikda gumonlanayotgan tadbirkorlar aniqladi. Ular jami 673,4 ming kub metr gazdan ruhsatsiz foydalangan. Oqibatda davlat va jamiyat manfaatlariga 545,3 mln so‘m zarar yetgan. Hozirda holatlar tergov ostida.
O‘zbekiston Turkmanistondan tabiiy gaz importini oshirish bo‘yicha kelishuvga erishdi. Uch oy ichida 1,5 mlrd kub metrga yaqin gaz import qilinishi rejalashtirilgan, bu esa qish mavsumida taqchillikni qoplashga yordam beradi.
Andijonda tadbirkor tegishli hujjatlarsiz aholi uchun tortilgan tabiiy gaz tarmog‘iga ulanib, yashirin ohak sexi ochgan. Bu vaqtda u 1 mln 642 ming kub tabiiy gazni noqonuniy sarflangan, bu 2 mingta xonadonning bir oylik gaziga teng.
Seshanba kuni issiqxonalari gazdan uzilgan tadbirkorlar norozilik bildirib, Toshkentda to‘plandi. «Gazeta.uz» muxbirining xabar berishicha, turli hududlaridan kelgan o‘nlab tadbirkorlar dastlab prezident Administratsiya rahbari bilan ko‘rishishga uringan, biroq ular Vazirlar Mahkamasiga yo‘naltirilgan.
5 oktabr kuni ta’mirlash ishlari sabab poytaxtda Mirobod, Bektemir, Chilonzor tumanlarining turli ijtimoiy obyektlari va ishlab chiqarish korxonalari tabiiy gazdan uziladi. Toshkent viloyatining ayrim tumanlarida 45 mingga yaqin aholi xonadonlariga vaqtincha tabiiy gaz yetkazib berilmaydi.
Shu kunlarda tabiiy gaz iste’molchilariga tarmoqdan uzilishi haqida SM-xabarnomalar kelmoqda. «Hududgazta’minot» ma’lum qilishicha, gaz uskunalarini masofadan nazorat qiluvchi yangi dasturiy ta’minot ishga tushgan va uning yordamida uskunalari texnik nazoratdan o‘tmagan xonadon egalari ogohlantirilmoqda.
15 iyuldan boshlab O‘zbekistonda budjet tashkilotlari, kompaniyalar, issiqlik elektr stansiyalari va boshqa yuridik shaxslar uchun elektr energiyasi va tabiiy gaz iste’moli uchun narxlar oshiriladi. Aholi uchun tariflar o‘zgarishsiz qoldiriladi. Ijtimoiy me’yor hozircha joriy qilinmaydi.
O‘zbekistonda tabiiy gazni markazlashgan tartibda xarid qilish va sotish, shuningdek, yagona eksportchi vazifasini bajarish uchun UzGasTrade kompaniyasi tashkil etilmoqda. Hozir bu bilan «O‘ztransgaz» shug‘ullanadi. UzGasTrade ustav kapitali davlat budjetidan ajratiladigan subsidiya hisobidan shakllantiriladi.
1 iyuldan elektr energiya va gaz iste’moli uchun narxlarni «ijtimoiy norma» asosida belgilash kutilmoqda. Muhokamaga e’lon qilingan hukumat qarori loyihasiga ko‘ra, amaldagi narxlar oshadi. Shuningdek, belgilangan normadan ko‘proq ishlatganlar har bir qo‘shimcha kVt soat elektr energiya uchun — 2 baravar, har bir qo‘shimcha kub metr gaz uchun esa — 5 baravar miqdorida to‘lov qiladi. Narxlar 2024−2025 yillardan inflyatsiya darajasiga indeksatsiya qilinadi, 2026 yildan esa erkinlashtiriladi.
Yaqin kunlarda energetika sohasini isloh qilish bo‘yicha hujjat loyihasi jamoatchilik muhokamasiga qo‘yiladi, deyiladi Iqtisodiy taraqqiyot, Moliya va Energetika vazirliklari qo‘shma bayonotida. 2021 yilni O‘ztransgaz — 2,5 trln so‘m, Milliy elektr tarmoqlari — 2,1 trln so‘m zarar bilan yakunlagan, subsidiyalash siyosati esa yetarli samarani bermayapti. Energoresurslar bo‘yicha qo‘shimcha quvvatlarni yaratish uchun esa 25 mlrd dollar zarur. Shundan kelib chiqib, energoresurslar narxini erkinlashtirish hamda «ijtimoiy norma» tizimini joriy etish rejalashtirilmoqda.
«O‘zbeknetgaz» tomonidan Ustyurt hududida 5 ta yangi gazkondensat koni ochilib, ular soni 25 taga yetkazildi. Mazkur hududdagi umumiy zaxiralar hajmi 395,6 mlrd kub metr tabiiy gaz, 96 mln tonna neft va 14,6 mln tonna gaz kondensatini tashkil qilmoqda.
Yanvar-mart oylarida ulgurji iste’molchilar tomonidan 28 mln kubdan ortiq tabiiy gaz noqonuniy ishlatilgani ma’lum qilindi. Bu bilan gaz ta’minoti korxonalari manfaatlariga 25 mlrd so‘mdan ortiq zarar yetkazilgan.
Energetika vazirligi yanvar oyining 25 kunida tadbirkorlar 4,9 mln kub metr hajmdagi tabiiy gazdan noqonuniy foydalanganini aniqladi. Bu 280 ming xonadonning bir kunlik iste’moliga teng degani. Yetkazilgan zarar miqdori esa 5,5 mlrd so‘mni tashkil etdi.
«Xududgazta’minot» kompaniyasi tabiiy gazdan qarzdorlik uchun avtomatik ravishda o‘chirish vaqtinchalik to‘xtatilganini ma’lum qildi.
O‘zbekiston COVID-19 pandemiyasi boshidan beri to‘xtatilgan Rossiyaga tabiiy gaz eksportini qayta tiklashni reja qilmayapti. Hozircha gaz Xitoyga yetkazib berilmoqda. Avvalroq, 2025 yilga borib tabiiy gaz eksporti to‘liq to‘xtatilishi ma’lum qilingandi.
Chirchiqdagi SHIRINA PETROL va Toshkent tumanidagi CLEAN GAS SERVICE MCHJlariga qarashli avtomobillarga gaz to‘ldirish shoxobchalari 1,635 mln kub metr gazdan noqonuniy foydalanib kelgani aniqlandi. Ushbu miqdordagi gaz 100 mingta xonadonning bir kunlik iste’moliga teng ekani aytildi.
O‘zbekiston yanvar-oktabr oylarida Xitoyga umumiy qiymati 601,3 mln dollarga teng 2,6 mln tonna gaz eksport qilgan. Bu O‘zbekiston 10 oy davomida eksport qilgan jami gaz narxi bilan deyarli teng.
Energetika vazirligi energoresurslarga bo‘lgan mavsumiy talab bilan bir vaqtda ularni yetkazib berish hajmining o‘sishi elektr ta’minotidagi uzilishlarga sabab bo‘layotganini ma’lum qildi. Shuningdek, chang bo‘roni, suv resurslari tanqisligi, energoresurslardan oqilona foydalanmaslik va tarmoqqa noqonuniy ulanishlar elektr ta’minotiga sezilarli ta’sir ko‘rsatgan.
Hisob palatasi 2022 yilda energiya resurslari, jumladan, elektr energiyasi, tabiiy gaz, issiq suv va issiqlik energiyasi, sovuq suv va kanalizatsiya tariflari narxlari oshirilishini ma’lum qildi. Shuni hisobga olgan holda, asosiy iste’mol tovarlari va xizmatlar narxlari o‘sish sur’atlarini sezilarli darajada pasaytirish yuzasidan tavsiyalar berilgan.
Energetika vazirligi tomonidan o‘tkazilgan reyd tadbirlarida 22 kun ichida Namangan va Andijon viloyatlari aholisining bir kunlik iste’moliga teng miqdordagi tabiiy gaz o‘g‘irlangani aniqlandi. Noqonuniy foydalanish davrida tadbirkorlar jami 3,8 mlrd so‘mlik zarar yetkazgan.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting