Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti rektori Komiljon Karimov nima uchun JIDUda ko‘p yillar davomida korrupsiya rivojlanmaganligi, o‘quv jarayoni uchun talabalar beradigan «fidbek»ning muhimligi, zamonaviy mehnat bozorida kerakli ko‘nikmalar va bitiruvchilarning universitet hayotidagi o‘rni haqida. «Gazeta.uz» intervyusi.
Prezident Shavkat Mirziyoyev OTMlar rektorlarining faoliyatini tanqid ostiga oldi. «Birortasi o‘z hududida mahallagacha tushib, yoshlar tarbiyasi, uyushmagan yoshlar bilan ishlash bo‘yicha tashabbus bildirmagan», — dedi u. Prezident to‘rtta oliygoh rektorini ishdan olinishini ma’lum qildi. Shuningdek, oliygohlar yon-atrofidagi kamida mahallalar uchun «ma’naviyat markazi» bo‘lishi kerakligi aytildi.
Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti rektori Komiljon Karimov «Gazeta.uz»ga bergan intervyusida nega xususiy OTMlar uchun foyda olish masalasi ustuvor vazifa bo‘lishi kerakmasligi, oliygohlar o‘rtasidagi raqobat uchun teng sharoitlar bo‘lishining ahamiyati va davlat OTMlarining asosiy ustunligi haqida gapirib berdi.
Buxoro davlat universitetida talabalarning 8 martga sovg‘asini «arzimas narsa» deb atab, «endi hammasi boshqacha bo‘ladi» deya ogohlantirgan o‘qituvchi ishdan bo‘shatildi.
«Milliy tiklanish» demokratik partiyasi fraksiyasi rahbari Alisher Qodirov OTMlarda tarbiya masalasi jaryondan uzilishi kerakligini ta’kidlamoqda. «Oliy ta’lim tarbiya maskani emas. Talaba oliygohga faqat bilim olishi uchun kelishi lozim», — dedi u.
DTM, Xalq ta’limi vazirligi va Ta’lim sifatini nazorat qilig davlat inspeksiyasi vakillari milliy test tizimini joriy qilish bo‘yicha amalga oshirilayotgan ishlar haqida aytib berishdi. Test sertifikati egalari davlat OTMlariga o‘qishga kirish testlarida tegishli fandan imtihon topshirmasliklari mumkin bo‘ladi.
Davlat test markazi «Gazeta.uz» kolumnisti Komil Jalilovning OTMga kirish imtihonlari ballariga abituriyentlarning maktabdagi so‘nggi 6 yillik baholari o‘rta arifmetigini qo‘shish loyihasi borasidagi maqolasiga javob qaytardi. Unda muallifning fikrlari noto‘g‘ri ekanligi aytilgan va xorij tajribasi misol sifatida keltirilgan. Biroq DTMning javob maqolasida kolumnist o‘zini o‘ylantirayotgan savollarga javob topa olmadi.
Oliy ta’lim vaziri Abduqodir Toshqulov ish faoliyatining birinchi kunlari bo‘yicha o‘z taassurotlari bilan bo‘lishdi. Uning aytishicha, xodimlar horg‘in, ba’zi strukturalar esa talablarga javob bermaydi. U endilikda vazirlik «yangicha ish tartibiga» o‘tishini ma’lum qildi.
16 noyabr kuni an’anaviy ta’lim shakliga barcha talabalar yoki barcha kurslar jalb qilinmaydi va OTMlar imkoniyatidan kelib chiqib, barcha kurslarni navbat bilan an’anaviy ta’limga jalb etiladi. Shuningdek, talabalarning imkoniyatlari agar mavjud bo‘lmasa, o‘z xohishi bilan masofaviy ta’limda davom ettirishi mumkinligi ma’lum qilindi.
Tanlov asosida saralab olinadigan beshta oliy ta’lim muassasasiga tajriba tariqasida kontrakt asosidagi talabalar sonini belgilash va imtihonlarni mustaqil o‘tkazishga ruxsat beriladi.
Qanday qilib ta’lim tizimidagi poraxo‘r ajdahoni yengish mumkin? Tizim rivojlanishiga to‘siq bo‘layotgan kadrlarni yetishtirishni qanday to‘xtatsa bo‘ladi? Quyida faylasuf Valeriy Xanning fikrlari bilan tanishamiz.
O‘zbekiston OTMlarida an’anaviy ta’lim shakliga o‘tish imkoniyatlari o‘rganilmoqda. Yakuniy qaror talabalar va ularning ota-onalari o‘rtasida o‘tkazilayotgan so‘rovnoma yakunlari hamda SES xulosalari asosida universitetlar kengashlari tomonidan qabul qilinadi.
Konstitutsiya va testologiya fani talablariga muvofiq kelmaydigan mantiqsiz imtiyozlar tizimi yosh avlodning adolatga ishonchini yo‘qqa chiqaradi hamda universitetlarga haqiqatan munosib nomzodlarni qabul qilishga to‘sqinlik qiladi, deya yozadi Komil Jalilov.
Hozirgi zerikarli va mafkuraga bo‘ysundirilgan ijtimoiy fanlar texnika fakultetlari talabalariga kerak emas. Ularni oliy ta’limning «qalbi va musiqasi»ga aylantirish orqali qanday jonlantirish mumkin? O‘quv jarayoniga zarar yetkazmasdan fanlarni 50 foizga qanday qilib qisqartirsa bo‘ladi? Faylasuf, sotsiolog va antropolog Valeriy Xan o‘z maqolasida mazkur savollarga javob beradi.
O‘zbekiston OTMlarida an’anaviy ta’lim shakli kelgusi yilning yanvar-fevral oylarida — ikkinchi semestr boshlanish vaqtida qayta tiklanishi mumkin.
OTMlarning birinchi bosqich talabalari uchun mashg‘ulotlar 2 oktyabrdan boshlanadi. Ta’lim shakli haqida hozircha xabar qilinmadi.
Andijon viloyatida institutga kiritish evaziga 2 ming dollar olgan kafedra dotsenti firibgarlik ustida ushlandi.
Senat rahbari Tanzila Norboyeva oliy ta’lim tizimidagi korrupsiya tufayli O‘zbekistonning birorta ham oliygohi dunyoning eng yaxshi universitetlari reytingiga kira olmaganini ma’lum qildi.
Sentabrdan boshlab 2, 3 va 4-kurs talabalariga o‘qish onlayn tarzda boshlanadi. Oktabr oyida 1-kurslar ham qabul qilib olingach, pandemiyaning yumshashiga qarab an’anaviy tizimga yana qaytish ehtimoli bor.
Prezident qarori bilan Toshkent davlat agrar universitetining Andijon filiali negizida Andijon qishloq xo‘jaligi va agrotexnologiyalar instituti tashkil etiladi. Shuningdek, agrar ta’limda bakalavriat yo‘nalishlarida kredit-modul tizimiga bosqichma-bosqich o‘tiladi va haftada 5 kunlik o‘qish tartibi o‘rnatiladi.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting