Qozog‘iston 2023 yilda O‘zbekistondan Qozog‘iston orqali Rossiyaga o‘tuvchi «Buxoro-Ural» gaz quvurining uchinchi tarmog‘i qurilishini boshlashni rejalashtirmoqda. Loyiha qiymati 95,6 mln dollarga baholangan.
Prezident ishtirokidagi yig‘ilishda O‘zbekistonda gaz va elektr sohasida o‘g‘irlik darajasi juda yuqori ekani aytildi. Shavkat Mirziyoyev energetika nazorati bo‘yicha ikki yil «favqulodda tartibda» ishlash vazifasini qo‘ydi.
O‘zbekistonda oxirgi oylarning o‘zida neftgaz va energiya nazorati tizimlarida 192 ta korrupsiya holatlari aniqlangani ham «tizim ichidan yemirilganidan» dalolat beradi, dedi prezident. DXX va Bosh prokuraturaga tizimdagi korrupsiya holatlarini bartaraf etish choralarini ko‘rish bo‘yicha topshiriqlar berdi.
Ishtixon tumanida tadbirkor 2,3 mlrd so‘mlik elektr energiyasidan noqonuniy foydalanib kelayotgani aniqlandi. Iste’molchi foydalanilgan elektr energiyasi miqdorini sun’iy ravishda buzib (pasaytirib) ko‘rsatib kelgan.
Ishdagi kamchiliklar va O‘zbekiston energetika tarmog‘ida cheklashlar kiritish tartibini buzganlik uchun «Milliy elektr tarmoqlari» boshqaruvi raisi, «Hududiy elektr tarmoqlari» boshqaruvi raisining birinchi o‘rinbosari, Qashqadaryo HETK filiali direktori va «Toshshaharnur» DUK rahbariga hayfsan berildi.
10 oy davomida O‘zbekiston 841 mln dollarga 4 mlrd kubometr gaz eksport qildi. Bu mamlakatdagi umumiy ishlab chiqarishning deyarli o‘ndan bir qismidir. Gazning deyarli butun hajmi Xitoyga yuboriladi, ammo ikki mamlakat statistikasi bir-biriga to‘g‘ri kelmayapti.
Toshkent viloyatining Nurafshon shahrida o‘zini-o‘zi qayta tiklanuvchi energiya manbalari orqali energiya resurslari bilan to‘liq ta’minlaydigan xonadon barpo etildi. Unga 15 kVt quvvatga teng quyosh panellari o‘rnatilgan.
Toshkent viloyatidagi Angren issiqlik elektr stansiyasida 13 noyabr, yakshanba kuni «nosozlik» yuz berdi. Energetika vazirligidan ma’lum qilishlaricha, hozirda Angren shahriga elektr energiyasi barqaror yetkazib berilmoqda, qisqa vaqt ichida issiqlik energiyasi yetkazib berilishi ham qayta tiklanishi kutilmoqda.
O‘zbekiston va Saudiya Arabistoni Energetika vazirliklari o‘rtasida umumiy qiymati 12 mlrd dollar bo‘lgan uchta yirik kelishuv imzolandi. Unga muvofiq, Saudiya tomoni investitsiyalari asosida O‘zbekistonda yashil vodorod sektori rivojlantiriladi.
«Talimarjon» IES BAAning «Mubadala» va «Taqa» kompaniyalari yordamida modernizatsiya qilinadi. «Masdar» kompaniyasi Samarqand, Surxondaryo, Jizzax va Navoiyda quyosh va shamol elektr stansiyalarini quradi. Mazkur loyihalarga jami $3 mlrd jalb etiladi, bunda mahalliy mahsulotlar va ishchi kuchidan foydalaniladi.
«Bugungi narxlar bilan biz faoliyat samaradorligini oshirish orqali sanoatning ayrim muammolarini hal qilishimiz mumkin. Ammo 25 yildan beri meros bo‘lib qolgan muammolarni hal qila olmaymiz, — deya ta’kidladi energetika vaziri o‘rinbosari Sherzod Xodjayev. Uning qo‘shimcha qilishicha, shunchaki narxlarni oshirishning o‘zi yetarli emas. Ishlaydigan bozor qoidalari kerak. Shu bilan birga, davlat aholi uchun tarif siyosatini saqlab turishi kerak.
Energetika vaziri o‘rinbosari Sherzod Xo‘jayev O‘zbekiston 2050 yilga borib tabiiy gaz, ko‘mir, neft mahsulotlaridan yoqilg‘i sifatida foydalanishdan to‘liq voz kechishini ma’lum qildi. Uning so‘zlariga ko‘ra, an’anaviy energetika manbalaridan to‘liq voz kechilib, quyosh va shamol energetikasiga o‘tiladi. 2030 yilgacha 5000 MVtli shamol va 7000 MVtli quyosh elektr stansiyalarini ishga tushirish reja qilingan.
Keng miqyosda yuz bergan elektr ta’minotidagi uzilishlarning sabablaridan biri O‘zbekiston energetika tizimi 220−500 kVt kuchlanishli magistral liniyalarga to‘liq ulanmagani bo‘ldi, deya ta’kidlandi prezident qatnashgan yig‘ilishda. Shavkat Mirziyoyev energiya ishlab chiqarish quvvatlarini oshirish va elektr ta’minotini avtomatlashtirish loyihasini tayyorlashga ko‘rsatma berdi.
«Energiya» muvofiqlashtirish dispetcherlik markazi direktori Xamidilla Shamsiyev Markaziy Osiyo va Janubiy Qozog‘iston yagona energetika halqasi qanday ishlashini tushuntirib berdi.
SSV O‘zbekistonda elektr energiyasidagi uzilishlar poytaxtdagi yirik tibbiy markazlar faoliyati va uzluksiz operatsiyalar o‘tkazilishiga xavf tug‘dirmasligini bildirdi. Barcha operatsiya bloklari qo‘shimcha generatorlarga ulangani ma’lum qilindi.
O‘zbekiston energetika sohasida e’lon qilingan loyihalar bo‘yicha Markaziy Osiyo davlatlari orasida 21,8 mlrd dollarlik investitsiya loyihalari hajmi bilan yetakchi bo‘ldi, deyiladi EOTB hisobotida. Shu bilan birga, bu mablag‘ning yarmi atom elektr stansiyasini qurish bo‘yicha avvalroq e’lon qilingan loyihaga to‘g‘ri keladi.
«Tolibon» Afg‘onistonning O‘zbekistondan elektr energiyasi importi bo‘yicha barcha qarzlarini to‘liq to‘lab berish majburiyatini o‘z zimmasiga oldi. Investitsiyalar va tashqi savdo vaziri Sardor Umurzoqov O‘zbekiston Kobulga elektr energiyasi yetkazib berishni «bir soatga ham» to‘xtatmaganini qayd etgan.
7 oktabr kuni gaz fyucherslari narxi keskin — 22 foizga pasayib, ming kubometr uchun 1000 dollardan kamroqni tashkil qildi. Financial Times nashri gaz narxlari qulashini Rossiya prezidenti Vladimir Putinning energetika masalalari yuzasidan qilgan chiqishi bilan bog‘lamoqda. RT nashriga ko‘ra, ekspertlar Yevropa gaz bozoridagi vaziyat vaqt o‘tishi bilan muvozanatga kelishi mumkinligiga ishonch bildirmoqda.
Bosh prokuratura elektr, issiqlik energiyasi, gaz va suv ta’minotidan foydalanish qoidalarini buzganlik uchun javobgarlikni kuchaytirishni taklif qilmoqda. Eng yuqori jazo chorasi — 7 yilgacha ozodlikdan mahrum qilish deb belgilangan.
Energetika vaziri Alisher Sultonov O‘zbekiston 30 yil davomida Markaziy Osiyo energiya taqsimlash tizimidan chiqishga harakat qilib, ko‘p narsani yo‘qotgani, jumladan, bu holat yirik stansiyalarning muddatidan avval eskirishiga sabab bo‘lganini ta’kidladi. Shuningdek, O‘zbekiston 2020 yilda qancha elektr eksport va import qilgani aytildi.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting