“O‘zbekiston milliy elektr tarmoqlari” 2023-yilda Afg‘onistonga 91,2 mln dollarlik elektr energiyasi eksport qildi va 9,6 mln dollarlik elektr energiyasi tranzitini amalga oshirdi. Shuningdek, tashkilot yil davomida magistral elektr tarmoqlari orqali 71,9 mlrd kVt•soat elektr energiyasi uzatdi.
Prezident tannarx balandligi, ayrim “uddaburonlar” daromad ortidan quvib, qadoqlashda sifatsiz mahsulot qo‘shib yuborayotgani oqibatida O‘zbekiston mahsulotlari tashqi bozorda liderlikni yo‘qotayotganini aytdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, birgina uzum eksportidan 500 mln dollar olish mumkin.
O‘zbekistonda bosh vazir rahbarlik qiladigan meva-sabzavot va oziq-ovqat eksporti bo‘yicha komissiya tuziladi. Prezident savdo uylarini tadbirkorlar boshqaruviga berish, tomorqasida meva-sabzavot yetishtirayotganlarni o‘zini o‘zi band qilgan shaxs sifatida ko‘rish va boshqalarni qo‘llab-quvvatladi.
Prezident yana bir bor eksport muhimligini ta’kidladi. “Bir haqiqatni aniq tushunib olish zarur. Inflyatsiyani jilovlash va valyuta barqarorligini ta’minlash eksport bilan chambarchas bog‘liq. Qanchalik ko‘p mahsulot ishlab chiqarmaylik, eksport uchun kerakli shart-sharoitni yaratmasak, o‘zgarish bo‘lmaydi”, — dedi u.
O‘zbekistonning tovar aylanmasi 2023-yilda 23,8 foizga oshib, 62,6 mlrd dollarni tashkil etdi. Savdo taqchilligi rekord daraja — 13,7 mlrd dollarga yetdi. Eksportning uchdan bir qismini rekord darajada sotilgan oltin tashkil etdi. Oziq-ovqat, neft va gaz importi keskin oshdi.
Prezident eksport masalasini “hayot-mamotimiz” deb atadi. “Agar valyuta balansi, investitsiya yoki konvertatsiyani davom ettiramiz desak, eksportni importga nisbatan barqaror ushlab turishimiz kerak”, — dedi u.
Prezident yuk tashish uchun qo‘shimcha yig‘imlar, haydovchilar uchun viza rejimi murakkabligi va boshqa masalalar bilan lozim darajada shug‘ullanmayotgani uchun transport vazirini ogohlantirdi. Davlat rahbari ayrim elchilar va savdo maslahatchilarini ham tanqid qildi.
Prezident Eksport agentligi tarmoq va hudud rahbarlari bilan birga eksportni kreditlashga va eksportchilarni qo‘llab-quvvatlashga ajratilgan mablag‘lardan samarali foydalanishini ta’minlay olmayotganini ta’kidladi. Imtiyozli shartlarda ajratilgan har 1 dollarga o‘rtacha 5 dollarlik eksport to‘g‘ri kelmoqda.
Abdulla Aripovga eksport hajmlari kamaygani uchun Andijon, Buxoro, Qashqadaryo, Navoiy viloyatlari hokimlarining investitsiya bo‘yicha o‘rinbosarlari hamda 10 ta tuman va shahar hokimiga nisbatan intizomiy chora ko‘rish topshirildi.
2023-yilning 11 oyida O‘zbekistonning tashqi savdo aylanmasi 57,3 mlrd dollarga (+26,2 foiz) yetdi. Import eksportdan qariyb 11 mlrd dollarga oshdi. Oltin eksporti 2,3 baravar ko‘payib, rekord daraja — 8,1 mlrd dollarni tashkil etdi. Samolyotlar, avtomobillar, neft va boshqa resurslar importi yuqoriladi.
Rossiya hukumati avtomobil benzinini Rossiyadan olib chiqishga qo‘yilgan vaqtinchalik taqiqni bekor qildi. Taqiq ichki bozordagi narxlarni barqarorlashtirish maqsadida 21-sentabrda joriy qilingandi.
O‘zbekiston, Ozarbayjon va Qozog‘iston “yashil” energiyani Yevropaga eksport qilish loyihasi istiqbollarini muhokama qildi. Buning uchun qo‘shma korxona tashkil etilishi mumkin. Loyiha uch mamlakat iqtisodiyoti va energetika tizimlari aloqalarini mustahkamlaydi, dedi investitsiyalar vaziri Laziz Kudratov.
Rossiyaning Irkutsk viloyatiga Zangiotadan eksport qilingan 3150 dona atirgul tamaki oqqanoti hasharoti bilan zararlangani aniqlandi. Tadbirkor ularni fitosanitar ruxsatnomasisiz jo‘natgan, “Rosselxoznadxor” esa olib kirishga ruxsat bermagan. Gullar o‘sha yerda yoqish yo‘li bilan yo‘q qilingan.
Sentabr oyida O‘zbekiston Xitoyga 41,6 mln dollarlik gaz yetkazib berdi — bu apreldan beri yetkazib berishning minimal hajmi bo‘ldi. Yil boshidan buyon Xitoyga gaz eksporti 412,2 mln dollarni tashkil etdi, bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan deyarli 1,9 barobar kam.
Sanksiyalar ostidagi Rossiya qo‘shni davlatlar, jumladan, O‘zbekistondan tovarlar importini salkam 40 foizga oshirdi, deb yozmoqda The Bell. Bunga parallel tarzda Yevropaning mintaqaga eksporti, ayniqsa, mikroelektronika, transport uskunalari, kompyuter va boshqa elektron uskunalar eksporti o‘sdi.
Yanvar-avgust oylarida O‘zbekiston meva-sabzavotlar eksportida qiymat jihatidan eng katta ulushni shaftoli (nektarin), gilos, piyoz, uzum, mayiz, o‘rik, qovun, tarvuz hamda pomidor egalladi. Mamlakat meva-sabzavot mahsulotlarining asosiy eksport bozori Rossiya bo‘lib turibdi.
Xitoyning China Railway Beijing Group kompaniyasi O‘zbekistonga yangi temiryo‘l yo‘nalishi bo‘yicha eksportni yo‘lga qo‘ydi. Tovarlarning birinchi partiyasi mamlakat shimolidagi Chjanjiaku shahridan Toshkentga 15 kun ichida yetib kelishi kutilmoqda.
O‘zbekiston har yili o‘n minglab toshbaqa eksport qiladi. Ko‘pchilik bu toshbaqalar tabiat bag‘ridan yulib olinadi, deb o‘ylaydi. Afsuski, shunday kontrabandachilar ham yo‘q emas. Ammo toshbaqalarni pitomnikda ko‘paytiradiganlar ham bor. “Gazeta.uz” toshbaqalar tutqunlikda qanday ko‘paytirilishi haqida hikoya qiladi.
O‘zbekiston iyul oyida Xitoyga tabiiy gaz eksportini oshirdi. Qiymat bo‘yicha yetkazib berish hajmi 91,4 mln dollarga o‘sdi, bu iyun oyiga nisbatan 7,2 foizga ko‘p.
O‘zbekiston iyun oyida Xitoyga tabiiy gaz eksportini oshirdi. Qiymat jihatidan yetkazib berish 85,3 million dollarga oshgan, bu may oyiga nisbatan 9,1 foizga ko‘p. Avvalroq mamlakatda gaz qazib olish 2,51 milliard kub metrga kamayganini yozgandik.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting