Prognozlashtirish va makroiqtisodiy tadqiqotlar instituti ekspertlari tomonidan Rossiya-Ukraina mojarosining O‘zbekiston iqtisodiyotiga ta’siri o‘rganildi.
RF prezidenti Mudofaa vazirligiga 6 yanvar soat 12:00 dan 7 yanvar soat 24:00 gacha Ukrainadagi butun jangovar to‘qnashuvlar chizig‘i bo‘ylab o‘t ochishni to‘xtatish rejimini joriy etish bo‘yicha topshiriq berdi. Avvalroq Patriarx Kirill shunday murojaat bilan chiqqan edi.
Rossiyaning Ukrainaga bosqinchilik urushi qachon tugashi noaniq. Ekspertlar front voqealaridan taxminiy xulosani chiqarmoqda: ba’zilar urushni qahraton qish hal etadi deydi, ayrimlar esa mutlaqo boshqa fikrda. «Gazeta.uz» The Guardian nashrida e’lon qilingan xulosalarni o‘zbek tiliga o‘girdi.
Rossiyaning Pskov davlat universitetida o‘qiydigan o‘zbekistonlik talabalar «notinch vaziyat» sabab o‘qishlarini O‘zbekistondagi OTMlarga istisno tariqasida ko‘chirishni so‘rab prezident Shavkat Mirziyoyevga videomurojaat yo‘llashdi. «Pskov shahriga ham urush o‘z ta’sirini o‘tkazmoqda», deya ta’kidlagan ular.
Rossiya Federatsiyasi prezidenti Vladimir Putin chet el fuqaroligiga ega shaxslarni RF armiyasida xizmatni o‘tashga ruxsat beruvchi farmonni imzoladi. Hujjatga ko‘ra, ikkinchi fuqarolikka ega bo‘lgan rossiyaliklar ham harbiy xizmatga chaqiriladi.
Rossiya mudofaa vaziri Sergey Shoygu rus qo‘shinlarini mudofaa uchun Dneprning chap qirg‘og‘iga olib chiqish haqida buyruq berdi. Bu Rossiya Xerson shahrini tark etishini anglatadi.
31 oktabr kuni Rossiya Ukrainaning 10 viloyatidagi infratuzilma, asosan energetika obyektlariga raketa hujumlari uyushtirdi. Natijada 7 ta viloyatdagi yuzlab aholi punktlari elektrsiz qoldi. RF Mudofaa vazirligi Ukrainaning harbiy qo‘mondonlik va energetika tizimlariga zarbalar berilganini ma’lum qildi.
BMT Ukraina hududlarining RF tomonidan anneksiya qilinishini qoralab, Moskvadan Ukrainaning Donetsk, Zaporoje, Lugansk va Xerson viloyatlari hududi maqomi haqidagi qarorni bekor qilishini talab qildi. Rezolyutsiyani 143 davlat qo‘llab-quvvatladi, 5 davlat qarshi, 35 davlat qatorida O‘zbekiston betaraf qoldi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Rossiya-Ukraina urushiga targ‘ibotlar ortidan terroristik tashkilotlar jihodni da’vo qilayotganiga munosabat bildirdi. «Ushbu urushga „jihod“ nomini berish jaholatdan boshqa narsa emas», — deyiladi bayonotda. Idora bunday fitnalarga aralashish shar’an harom ekanligini qayd etdi.
Rossiya prezidentining Afg‘oniston bo‘yicha maxsus vakili Zamir Kabulov: «Afg‘onistonlik qo‘mondonlar va harbiy xizmatchilar qochib ketgan paytda O‘zbekiston va Tojikiston hududida qolgan harbiy vertolyot va samolyotlar Ukrainaga o‘tib qolmasligi biz uchun muhim», deya bayonot berdi.
Istanbulda Ukraina, Turkiya, Rossiya va BMT o‘rtasida ukrain donini dengiz orqali eksport qilish bo‘yicha bitim imzolandi. «Bu butun dunyodagi millionlab odamlar uchun oziq-ovqat tanqisligi falokatining oldini olishga yordam beradi. Bu umid mayog‘idir», — dedi BMT bosh kotibi Antoniu Guterrish.
Xonanda Nargiz Zokirova Toshkentdan Moskvaning Domodedovo aeroportiga uchib borishi bilan qo‘lga olindi. U 2072 yilgacha Rossiyaga kirishi taqiqlandi va deportatsiya qilinishi mumkin. Xonandaning amakivachchasi Javohir Zokirov deportatsiyaga uning Ukrainadagi urush haqidagi izohi sabab bo‘lganini ma’lum qildi.
BMT bosh kotibi Antoniu Guterrish Moskvada Rossiya prezidenti va tashqi ishlar vaziri bilan muzokaralar o‘tkazdi. Uchrashuvlar yakuniga ko‘ra, BMT Rossiyaning Mariupoldan tinch aholini evakuatsiya qilishda BMT va Qizil Xoch tashkilotining ishtirokiga «prinsipial» roziligini bildirdi. Payshanba kuni Guterrish Kiyevda Ukraina prezidenti bilan uchrashadi.
Yangi yo‘l harakati qoidalarini jamoatchilik muhokamasisiz tasdiqlagan hukumat, O‘zbekistonning Ukraina mojarosidagi pozitsiyasi haqida gapirgan AQSh elchisi, yana sotuvga qo‘yilgan «Sijjak», old o‘rindiqdagi yo‘lovchilarning xavfsizlik kamarini taqishlari shart bo‘lgani, narxi oshib borayotgan oq qog‘oz va boshqalar — «Gazeta.uz» ning 13 apreldagi eng muhim xabarlari dayjestida.
Ukrainaning Kramatorsk temir yo‘l vokzaliga tinch aholi vakillari evakuatsiya qilinishini kutayotgan vaqtda raketa hujumi uyushtirildi. 30 kishi halok bo‘ldi, 100 ga yaqin odam yaralandi. DXR zarbani Ukraina xavfsizlik kuchlari amalga oshirganini aytmoqda.
24 fevral kuni Rossiyaning Ukraina hududida harbiy operatsiya boshlashi ortidan Rossiya va Belarus internet foydalanuvchilari orasida O‘zbekistonga bo‘lgan qiziqish keskin ortib ketdi. Google`da 1000 rubl o‘zbek so‘mida qancha bo‘lishi, Moskvadan O‘zbekistongacha bo‘lgan biletlar, O‘zbekistonga kirish qoidalari va boshqa so‘rovlar keskin ortgan.
Ijtimoiy tarmoqlarda o‘zbekistonlik yuk tashuvchi haydovchilarning Mariupol metallurgiya kombinatida ushlab turilgani haqidagi murojaati tarqaldi. O‘zbekiston TIV ular harbiy harakatlar hududidan evakuatsiya qilingani va vatanga qaytayotganini ma’lum qildi.
24 fevraldan 1 aprelga qadar Ukrainadagi urush oqibatida 1276 nafar tinch aholi halok bo‘ldi, yana 1981 kishi yaralandi. Bu BMT tomonidan tasdiqlangan raqamlar, asl holat bundanda ko‘proq bo‘lishi mumkin. Ukraina bosh prokurori juma kuni soat 8:00 holatiga jami 153 nafar bola halok bo‘lgani va 245 nafar bola jarohat olganini qayd etdi.
BMT Bosh Assambleyasi «Ukrainaga qarshi tajovuzning gumanitar oqibatlari» rezolyutsiyasini qabul qildi. Uni 140 davlat qo‘llab-quvvatladi, Rossiya va 4 davlat qarshi chiqdi. 38 davlat, jumladan O‘zbekiston betaraf qoldi. Rezolyutsiyada Rossiyadan harbiy harakatlarni zudlik bilan to‘xtatish, fuqaro obyektlari va aholiga hujum qilmaslik, shaharlar blokadasini to‘xtatish talab qilinadi.
Jahon bankining yangilangan prognozlariga ko‘ra, 2022 yilda Markaziy Osiyo mintaqasiga xorijdan pul o‘tkazmalari hajmi 25% ga qisqarishi kutilmoqda. Mazkur tendensiya Rossiya-Ukraina o‘rtasidagi siyosiy ziddiyatlar sabab Rossiyada iqtisodiy faollikning pasayishi va rubl kursining keskin qulashi bilan izohlangan. O‘zbekistonga xorijdan pul o‘tkazmalari hajmi 2022 yilda 21% ga qisqarishi kutilmoqda.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting