Prezident qarori bilan “Tashabbusli budjet” loyihasi uchun rahbarlarning majburiy ovoz yig‘ish bo‘yicha xodimlarga topshiriq berishlari taqiqlanadi. Bunday holat majburiy mehnatga jalb qilish sifatida baholanadi. Loyiha doirasida ovoz to‘plash va g‘oliblarni aniqlash mexanizmi tanqidiy ko‘rib chiqiladi.
Prezident topshirig‘iga ko‘ra, “Tashabbusli budjet” jarayonlarining 2023-yil 1-mavsumida ishtirok etib, har biri 2 mingdan ortiq ovoz to‘plagan, lekin g‘olib deb topilmagan 1309 ta loyihani amalga oshirish uchun qo‘shimcha 1,3 trln so‘m mablag‘ ajratiladi.
Majburiy mehnatga qarshi kurashish komissiyasi ayrim soha vakillari, jumladan, o‘qituvchilar “Tashabbusli budjet”ga ovoz berishga majburlanayotganini o‘rganmoqda. Xalq ta’limi vaziri ham pedagoglar jarayonga jalb etilmasligini ma’lum qilgan. Shunday ishlar ortidan Oqqo‘rg‘onda maktab direktori ishdan bo‘shatilgan.
Tarmoqlarda Oqqo‘rg‘on tumanida o‘quvchilarning Open budget loyihasiga ovoz ko‘paytirish maqsadida zarur bo‘lgan sim-kartalarni sotib olish uchun maktabga pul olib borayotgani aks etgan video tarqaldi. Toshkent viloyati hokimligi holat o‘rganilayotganini bildirib, bunday harakatni qoraladi.
O‘zbekistonda «Tashabbusli budjet» loyihasining ovoz berish jarayoni qizg‘in kechmoqda. Yashash hududidagi muammolarni hal etish uchun loyiha taklif etgan aholi ko‘proq ovoz yig‘ishga harakat qilmoqda va turli usullardan foydalanmoqda. «Gazeta.uz» mazkur jarayon ishtirokchilariga mikrofon tutdi (video).
«Tashabbusli budjet»da ovoz berish jarayoni 7 aprelda tugaydi. Fuqarolar ungacha o‘z loyihalariga ko‘proq ovoz to‘plash uchun turli usullardan foydalanmoqda. Jumladan, hisobni to‘ldirish, bepul ichimlik ulashish va hatto yog‘ berish ham kuzatilmoqda. «Gazeta.uz» jarayonga oid suratlar va postlarni jamladi.
Iqtisodiyot va moliya vazirligi matbuot xizmati «Tashabbusli budjet»da Face ID tizimi va ko‘paytirish koeffitsiyentlarini joriy etish rejasi haqida xabar bergandi. Vazir Sherzod Kudbiyev o‘z xodimlarini «salgina noprofessional sharh berganlikda» ayblab, hozircha bunday o‘zgarishlar nazarda tutilmaganini bildirdi.
Iqtisodiyot va moliya vazirligi “Tashabbusli budjet” bo‘yicha ovoz berish boshlanganini e’lon qildi. Fuqarolar infratuzilmani yaxshilash, yo‘llar qurish, maktablarni ta’mirlash va boshqa loyihalarga ovoz berish orqali mahalliy budjetning jami 1,7 trln so‘mlik qismini taqsimlashda ishtirok etishi mumkin.
2023 yilda «Tashabbusli budjet»ning 1-mavsumiga 1 trln so‘m yo‘naltiriladi. Unga qo‘shimcha tarzda mahalliy budjetlar o‘zida yig‘ilgan erkin qoldiq mablag‘larining 30 foizini ham qo‘shadi. Qo‘shimcha pullar hisobiga jami 1,7 trln so‘m mablag‘ Fuqarolar tashabbusi jamg‘armalariga yo‘naltirilishi prognoz qilinmoqda.
Iqtisodiyot va moliya vazirligi tashabbusli budjetlashtirishning yangi mavsumi boshlanganini e’lon qildi. Unda fuqarolar infratuzilma, yo‘l, maktab va boshqa obyektlarni yaxshilash bo‘yicha loyihalarni taklif etib, mahalliy budjetning bir qismini taqsimlashda ishtirok etadi. Takliflar 26 fevralgacha qabul qilinadi.
Tashabbusli budjet fuqarolarning daxldorlik hissini sezilarli darajada oshirishi va hayot sifatini yaxshilashi mumkin. Qolaversa, u barqaror rivojlanish maqsadlariga erishishda samarali vositaga aylanishi mumkin, deb yozadi BMT Taraqqiyot dasturining O‘zbekistondagi doimiy vakili Matilda Dimovska.
«Tashabbusli budjet» loyihasining 2-mavsumiga ovoz berishlar 17 sentabr kuni yakunlandi. Jami 1418 ta loyiha g‘olib deb topildi va ularni amalga oshirish uchun 1 trln so‘mdan ortiq mablag‘lar yo‘naltiriladi. Natijalar rasman e’lon qilinmagan bo‘lsa-da, hududlarda odamlar bayram qilishni boshlab yubordi.
Ijtimoiy tarmoqlarda fuqarolar Open budget platformasida ayrim loyihalarning qisqa muddat ichida minglab ovozlar to‘playotgani yuzasidan e’tirozlar bildirmoqda. Moliya vazirligi holatga munosabat bildirib, ovozlar qayta tekshirib chiqilishini ma’lum qildi.
«Tashabbusli budjet»da ovoz berish jarayoni 17 sentabrda tugaydi. Fuqarolar ungacha o‘z loyihalari uchun ko‘proq ovoz to‘plash uchun turli usullardan foydalanmoqda. Jumladan, tekinga ichimlik ulashilmoqda, ijtimoiy tarmoqlarda ovoz yig‘ib beruvchilar ommalashdi. «Gazeta.uz» ulardan bir nechtasini jamladi.
Qoraqalpog‘istonda favqulodda holat bekor qilinishi sababli «Tashabbusli budjet» jarayonining ikkinchi mavsumiga 22 iyuldan start berildi. Respublikada ham har bir bosqichga 20 kundan — jami 60 kun muddat taqdim etiladi.
Prezident qarori bilan «Ochiq budjet» portalida tashabbuskor budjet doirasidagi 139 ta loyihani moliyalashtirish uchun qo‘shimcha 85,4 mlrd so‘m yo‘naltirildi. Gap har biri 2000 dan ortiq ovoz olgan (jami 480 mingdan ortiq ovoz), lekin ovoz berish jarayonida g‘olib deb topilmagan loyihalar haqida bormoqda.
1 aprel kuni «Tashabbusli budjet» loyihasining ilk mavsumi yakunlandi hamda g‘oliblar e’lon qilindi. Natijalarga ko‘ra, ushbu mavsum davomida fuqarolar jo‘natgan jami 70 mingga yaqin tashabbusdan 2215 tasi g‘olib bo‘ldi. Ushbu loyihalarga ovoz berish jarayonlarida esa 6,7 mln kishidan ko‘proq aholi ishtirok etdi. G‘olib deb topilgan tashabbuslarning 34 foizi umumta’lim maktablarini ta’mirlash loyihalari bo‘ldi.
Prezident 1 oktabrgacha «Ochiq budjet» axborot portalidagi takliflar soni 100 tadan ortiq bo‘lgan tuman va shaharlarga qo‘shimcha 59,5 mlrd so‘m mablag‘ ajratish bo‘yicha qaror qabul qildi. Unga ko‘ra, 2022 yildan ichki yo‘llarni ta’mirlashga ajratiladigan 50 foiz mablag‘ «Ochiq budjet» axborot portalida aholi ko‘p ovoz bergan hududlarga yo‘naltiriladi.
Qariyb 900 ta loyiha tashabbusli budjet bo‘yicha ovoz berishda g‘olib deb topildi, biroq ularning ayrimlari jamoatchilikda savollar va manipulyatsiyaga yo‘l qo‘yilgan, degan shubhalarni keltirib chiqardi. Jumladan, Chilonzor tuman hokimligida oshxona qurish, sektor shtabini ta’mirlash va obodonlashtirish xizmati xodimlari uchun asbob-uskunalar sotib olish bo‘yicha loyihalar kam ovoz bilan g‘olib bo‘lgan.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting