Joriy yilda oliy ta’lim muassasalariga o‘qishga kirish uchun test sinovlari ochiq havoda o‘tkaziladi, deb xabar berdi Davlat test markazi.
Joriy yilda OTMga kirish uchun test sinovlari to‘liq yopiq binolarda o‘tkazilishi rejalashtirilmoqda, deb ma’lum qildi DTM boshqarma boshlig‘i Javlon Nurmatov. Uning so‘zlariga ko‘ra, bu davlat komissiyasining yoki maxsus komissiyaning taklif va cheklovlariga bog‘liq.
Oliy ta’lim vaziri Abduqodir Toshqulov OTMlarga kirishda beriladigan imtiyozlar qayta ko‘rib chiqilib, ayrimlaridan voz kechilishini ma’lum qildi. «Gazeta.uz» kimlar qanday imtiyozlarga egaligi bo‘yicha ma’lumotlarni bir materialga jamladi. Ularning orasida zulfiyachilardan tortib, harbiy xizmatchilargacha bor.
Davlat OTMlarini xususiylashtirish bo‘yicha jarayon hali ham boshlanmagan. Oliy ta’lim vazirining fikricha, «bunga hali tayyor emasmiz». «Chunki juda ko‘p davlat tashkilotlari orasida xususiylashtirilgandan keyin ish bermagani ham bor… 2023 yildan boshlab kirishish niyatidamiz», — dedi Abduqodir Toshqulov.
Xorijdagi ta’lim muassasalaridan O‘zbekistondagi davlat OTMlarining mos va turdosh bo‘lmagan ta’lim yo‘nalishlariga o‘qishni ko‘chirish taqiqlandi. Talabalar turmush qurganda, davlat xodimining ish joyi boshqa hududga ko‘chirilganda uning turmush o‘rtog‘i yoki voyaga yetmagan farzandi o‘qishini ko‘chirishga ruxsat beriladi.
Oliy ta’lim vaziri Abduqodir Toshqulov OTMlarga kirishda beriladigan barcha imtiyozlar qayta ko‘rib chiqilib, inventarizatsiyadan o‘tkazilishini ma’lum qildi. «Juda ko‘p va xo‘p imtiyozlarimiz bor. Keyingi o‘quv yilidan shu imtiyozlarning vaqtini yashab bo‘lganlaridan voz kechamiz», — dedi u.
Davlat OTMlarga kirish uchun abituriyentlarni onlayn-qabul 20 iyundan 20 iyulgacha davom etadi. Chet tilidan ijodiy imtihon o‘tkaziladigan yo‘nalishlar uchun esa qabul 10 iyulga qadar amalga oshiriladi. Abituriyentlar 5 tagacha yo‘nalish bilan birga ta’lim shaklini ham tanlash imkoniyati berilmoqda.
Prezident 2023 yildan boshlab texnikumdan oliygohga imtihonsiz kirish mexanizmi bekor qilinishini ta’kidladi. OTMlardagi kamida 60 ta yo‘nalish texnikumlarga o‘tkaziladi. Shuningdek, 1 yanvardan ilmiy darajasi bor texnikum o‘qituvchilarining ish haqi oliygoh pedagoglarinikiga tenglashtiriladi.
Hukumat qarori bilan kollej yoki texnikum diplomidagi mutaxassisligi bo‘yicha 5 yil ish stajiga ega xotin-qizlar kontrakt asosida OTMga qabul qilinadi. Bunda tavsiyanomaga ega abituriyentlar orasida alohida test o‘tkaziladi, ular orasidan yuqori ball to‘plagan 500 nafarigina OTMga kira oladi.
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tizimidagi 73 ta muassasada 3 oy ichida 11,4 mlrd so‘mlik moliyaviy xato va kamchiliklarga yo‘l qo‘yilgani ma’lum bo‘ldi. Qolaversa, ortiqcha ish haqi va boshqalarga 912,2 mln so‘m sarflangani, 3 ta tashkilotda aniqlangan 259 mln so‘mlik xatoda esa jinoyat alomati mavjudligi aniqlandi. Natijada 4 nafar mansabdor ishdan olindi, 31 nafari intizomiy jazoga, 1 nafari esa jarimaga tortildi.
Jamoatchilik muhokamasiga qo‘yilgan prezident qarori loyihasiga ko‘ra, 2023-yildan boshlab davlat OTMlariga kvotalarni faqat davlat granti asosida e’lon qilish taklif etilmoqda. Shunga ko‘ra, 2023/2024-o‘quv yilidan barcha OTMlar to‘lov-kontrakt bo‘yicha kvotani mustaqil belgilashi mumkin bo‘ladi.
OTMga o‘qishga kirish uchun berilgan imtiyozlar xatlovdan o‘tkazilib, ularning qat’iy ro‘yxati yagona hujjatda shakllantirilishi mumkin. Tegishli prezident qarori loyihasida ushbu imtiyozlarni umumiy kvotaga kiritmaslik to‘g‘risidagi qoidani o‘rnatish ham nazarda tutilgan. Shuningdek, o‘qishni ko‘chirish jarayoni raqamlashtirilishi mumkin.
Texnikum bitiruvchilari oliy ta’lim muassasalarining 2-bosqichidan o‘qishni davom ettirishi mumkin bo‘lgan bakalavriat ta’lim yo‘nalishlari ro‘yxati tasdiqlandi.
Oila va xotin-qizlar qo‘mitasi mutaxassisligi bo‘yicha 5 yillik mehnat tajribasiga ega ayollarni OTMlarga imtihonsiz, kontrakt asosida qabul qilish taklifini bildirdi. Jamoatchilik muhokamasiga qo‘yilgan hukumat qarori loyihasida tavsiyanoma 3 yilga berilishi, ularga alohida kvota ajratilishi va bunday abituriyentlar o‘rtasida alohida test sinovlari o‘tkazilishi belgilanmoqda.
Oliy ta’lim vaziri Abduqodir Toshqulov o‘zining talabalik yillari, ilgari OTMga hujjat topshirishda kuzatilgan qiyinchiliklar, talabalar o‘rtasidagi mahalliychilik, pul topish uchun qora ish qilishga to‘g‘ri kelgani haqida so‘zlab berdi. Qolaversa, sessiyada fanlarni yopib yurgan yillarini esga olar ekan, 5 baho evaziga 4 «telejka» somon tashittirgan ustozini universitetga rektor bo‘lgach, ikkita shart bilan ishga olganini aytdi.
O‘zbekistonda diplomlari maxsus sinovlarsiz tan olinadigan xorijiy oliygohlar ro‘yxati e’lon qilindi. Ushbu OTMlar QS World University Rankings, Times Nigher Education, Academic Ranking of World Universities tashkilotlari reytinglarida birinchi 1000 talikka kirgan. Diplomi imtihonsiz tan olinadigan eng ko‘p OTMlar AQSh va Buyuk Britaniyada joylashgan. Markaziy Osiyodan bu ro‘yxatga faqat Qozog‘istonning ayrim OTMlari kiritilgan.
Oliy ta’lim vaziri Abduqodir Toshqulov aholining 65 foizi oliy ta’limga haliyam ishonmasligi haqida so‘rovlarni ko‘rganligini ta’kidladi. Vazir sohada korrupsiya kamaygan bo‘lsa-da, tizim atrofida firibgarlar ko‘payganligini qayd etdi. «Xalq, rahbariyat oliy ta’limning „yuvelir“ darajada toza bo‘lishini xohlaydi», — dedi u.
OTM talabalari va professional ta’lim muassasalari o‘quvchilarining 1-semestr o‘qishi uchun kontrakt miqdorini to‘lashning so‘nggi muddati 2022-yilning 1-marti etib belgilandi.
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vaziri Abduqodir Toshqulov masofaviy ta’lim uchun ko‘plab maxsus platformalar bo‘lishiga qaramasdan, Qashqadaryo OTMlaridagi talabalar Telegram orqali o‘qitilayotganini tanqid qildi. Masofaviy ta’limni tashkil qilishdagi kamchiliklar uchun Qarshi davlat universitetining Pedagogika instituti rahbarlariga hayfsan e’lon qilindi.
Oliy ta’lim vaziri va Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi boshlig‘i boshchiligidagi ishchi guruh respublikadagi OTMlarni 23 ta mezon asosida tanqidiy, tahliliy o‘rganadi.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting