Budjetdan “Yashil makon” loyihasiga ajratiladigan mablag‘larning kamida 50 foizi “Ochiq budjet” portali orqali jamoatchilik fikri asosida shakllangan “Mening bog‘im” loyihalarini moliyalashtirishga yo‘naltiriladi. Bunda “yashil bog‘lar” va “yashil jamoat parklari”ni tashkil qilish rejalashtirilgan.
Bosh vazir Abdulla Aripov boshchiligidagi Vazirlar Mahkamasi xodimlari “Yashil makon” loyihasi doirasida Toshkent viloyatining Bo‘stonliq tumanida ko‘chat ekdi.
BMTning Cho‘llanishga qarshi kurash to‘g‘risidagi konvensiyasi ijrosiga bag‘ishlangan sessiya ishtirokchilari Samarqand viloyatida 1000 tup ko‘chat ekdi. Bu hudud “CRIC-21 yashil bog‘i” deb nomlandi.
“Yashil makon” loyihasi doirasidagi daraxtlarni nomiga emas, “hayotimiz uchun, o‘pkamizning tozaligi uchun ekish zarur, chunki bu o‘zimizga, jamiyatimizga, salomatligimizga kerak”, — dedi O‘zbekiston prezidenti.
O‘zbekistonda 25-oktabrdan 1-dekabrgacha kuzgi daraxt ekish mavsumi doirasida 85 mln tup ko‘chat ekish rejalashtirilmoqda. Prezident bu borada avval yo‘l qo‘yilgan xatolarni takrorlamaslik shart ekanini ta’kidladi. U obodonlashtirish bo‘limlarini xususiy sektorga o‘tkazish bo‘yicha tajriba o‘tkazishni ma’qulladi.
O‘zbekiston prezidenti hududlarni ko‘kalamzorlashtirish borasidagi ishlar sustligini tanqid qildi. Uning so‘zlariga ko‘ra, sug‘orish tizimi yo‘qligi sababli 10 mln nihol nobud bo‘lgan. U bundan buyon ekologik vaziyatni yaxshilash hokimlarning asosiy vazifalaridan biri bo‘lishini ta’kidladi.
Bosh prokuraturaning qayd etishicha, “Yashil makon” loyihasi doirasida xizmat vazifalarini lozim darajada bajarmagan 29 nafar mahalliy davlat hokimiyati organlari va idoralar rahbarlari qonunchilikda belgilangan javobgarlikka tortilishi mumkin.
Yashnobod tumani Alimkent ko‘chasidagi sobiq tramvay yo‘llari o‘rni ko‘plab yillar mobaynida tashlandiq holatga kelib qoldi. Hozir esa bu yerda — daraxtlar, butalar va uzumlar ekilgan. Biz unga kim g‘amxo‘rlik qilayotgani va odamlar toshga aylangan shahardagi yangi oazis haqida qanday fikrdaligini o‘rgandik.
Aziz Abduhakimov “Yashil makon” loyihasi doirasida 2 milliondan ortiq ko‘chat ekildi deb hisobotga qo‘shib yozilgani, sug‘orish tizimlari bo‘lmagan hududlarga 7,3 million tup ko‘chat ekilishiga yo‘l qo‘yilgani kabi kamchiliklar haqida ma’lum qilgandi. Shu bo‘yicha prokuratura o‘rganish ishlarini boshladi.
Aziz Abduhakimovning ma’lum qilishicha, “Yashil makon” loyihasi doirasida ekilishi kerak bo‘lgan 2 milliondan ortiq ko‘chat ekildi deb hisobotga qo‘shib yozilgan. Shuningdek, sug‘orish tizimlari mavjud bo‘lmagan hududlarga 7,3 million tup ko‘chat ekilishiga yo‘l qo‘yilgan.
«„Chilonzor-22 kvartal shu yermi? O‘tgan yili ham xuddi shu yerda ko‘chat ekayotganmidilaring? O‘sha ko‘chatlar qani?“ […] JEK olti yilda 69 mingdan ko‘proq daraxt ekkan. 80 foizi ko‘kardi, deb rayonga ma’lumot ham bergan, lekin yarmi ham qolgan emas. Shuncha daraxt ko‘karsa, hammayoq ko‘kalamzor bo‘lib ketmasmidi».
Prezident «Yashil makon» loyihasini kengaytirishga oid takliflar taqdimoti bilan tanishdi. Unda atmosfera havosi ifloslangani haqida ham so‘z bordi. Ko‘chatlar ekish va parvarishlash jarayonlariga O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasini yagona mas’ul tashkilot etib belgilash taklif etildi.
Turkiy davlatlar tashkiloti sammitining asosiy tadbiridan so‘ng, O‘zbekiston, Turkiya, Ozarbayjon, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Vengriya va Turkmaniston yetakchilari Registon maydonida daraxt ekishdi. Shu kunning o‘zida O‘zbekistonda 2,5 mln tup, qolaversa, Ozarbayjonda 111 ming tup daraxt ekish ko‘zda tutilgan.
Shavkat Mirziyoyev yil yakunigacha 75 mln dona, 2023 yil bahor oylarida yana 125 mln dona mevali va manzarali ko‘chatlar ekish bo‘yicha topshiriq berdi. Daraxt ekish bo‘yicha «dolzarb 40 kunlik» e’lon qilindi. «Daraxt havas bilan ekilishi, xalqimiz, mahallalarimizning madaniyatiga aylanishi lozim», — dedi prezident.
BMT Taraqqiyot dasturi ko‘magida «Yashil Makon» tashabbusi doirasida Orolbo‘yi va Surxondaryoni o‘rmonzorlashtirish, ularning qum va chang bo‘ronlariga chidamliligini oshirish hamda O‘zbekiston shaharlarini ko‘kalamzorlashtirish bosh rejasini ishlab chiqish loyihasi boshlandi.
Hukumat qaroriga ko‘ra, aholi yashash joylaridagi qarovsiz daraxtlarni parvarishlashga temir, ayollar va yoshlar daftarlariga kiritilgan ishsiz fuqarolar haq evaziga jalb qilinadi. Qolaversa, 100 yoshdan oshgan daraxtlar tabiat yodgorligi sifatida himoyaga olinadi va atrofi 1,2 metrlik panjara bilan o‘rab qo‘yiladi.
«Yashil makon» harakati doirasida kuz va bahor mavsumida jami 213 mln tup daraxt va buta ekildi, deb ma’lum qildi Ekologiya qo‘mitasi. Mazkur daraxtlarni parvarishlashga mas’ul bo‘lgan 109 nafar mansabdor talablarni bajarmagani bois jami 311 mln so‘m miqdorda jarimaga tortildi.
BMT Taraqqiyot dasturi va BMT Yevropa iqtisodiy komissiyasi O‘zbekistonda «Yashil makon» loyihasini amalga oshirishga qo‘shildi. Ular loyihani bosh-rejalashtirish va unga innovatsion moliyaviy yechimlarni joriy etishda yordam beradi.
BMT Taraqqiyot dasturining O‘zbekistondagi doimiy vakili Matilda Dimovskaning fikricha, «Yashil makon»ning butun mamlakat bo‘ylab 1 mlrd daraxt ekish bo‘yicha katta loyihasi havoni tozalash va odamlar hayotini saqlab qolishga xizmat qiladi. Shu bilan birga, daraxtlarni ekish va parvarishlash jarayonini boshqarish bo‘yicha kompleks yondashuv qabul qilinmasa, daraxtlarning taqdiri mavhum bo‘lib qoladi. Shuning uchun ko‘chat ekishni texnik-iqtisodiy asoslash va loyiha ishtirokchilarining sa’y-harakatlarini samarali muvofiqlashtirish tizimi zarur.
Poytaxtning Yashnobod tumanidagi 100 gektar maydonda Olimpiya shaharchasi quriladi. Uning markazida olimpiya stadioni, yopiq sport majmualari, suv sporti saroyi, mashg‘ulot maydonchalari, eshkak eshish havzasi barpo etiladi. Musobaqalar bo‘lmagan vaqtda esa shaharchada Oliy sport mahorati instituti, sport federatsiyalari faoliyat olib boradi. Yangi O‘zbekiston ko‘chasida daraxtlar ekilib, sayilgoh tashkil etiladi (foto).
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting