Солиқ имтиёзлари ички бозорда гўшт ва картошка нархларига қандай таъсир қилди?
2021 йилнинг октябрь ойида президент қарори билан гўшт ва картошка маҳсулотлари реализацияси ва импорти ҚҚСдан озод қилинган эди. Ушбу солиқ имтиёзлари натижасида қисқа муддатга савдонинг эркинлашуви ички бозорда нарх ўсишининг нисбатан секинлашишига хизмат қилган. «Газета.uz» колумнисти, иқтисодчи Миркомил Холбоев импортга тўсиқларнинг бекор қилиниши импорт харажатларини қисқартиришини ва истеъмолчиларни бойроқ қилишини таъкидлайди.
Ўзбекистоннинг Россия ва Украина билан савдо алоқалари қандай эди?
Россия 2021 йилда Ўзбекистоннинг энг йирик савдо шериги мақомини қайтариб олди. Бу мамлакатдан озиқ-овқат, нефть маҳсулотлари, ёғоч ва бошқа товарлар катта ҳажмда келтирилади. Украина эса Ўзбекистоннинг дори воситалари, ярим тайёр металл буюмлари ва бошқаларни экспорт қиладиган тўққизинчи йирик савдо ҳамкори ҳисобланади. «Газета.uz» Ўзбекистоннинг ушбу икки давлат билан савдо-иқтисодий муносабатлари қандай йўлга қўйилгани, ҳарбий можаро ва санкциялар фонида қандай хавф-хатарлар борлигини ўрганиб чиқди.
Европа Россия газисиз яшай оладими?
22 февраль куни Германия канцлери Олаф Шольц «Шимолий оқим-2» лойиҳасининг сертификациясини тўхтатди. Кўп ўтмай АҚШ ушбу лойиҳа операторига қарши чекловлар қўйгани маълум қилинди. 24 февраль куни Россия Украинада «махсус ҳарбий операция» эълон қилганлиги ортидан эса газ нархлари кескин ошишни бошлади. Айни вазиятда Европа ва Россиянинг энергетика соҳасидаги кўплаб мутахассислари Европанинг Россия газисиз яшай олиш имкониятини таҳлил қилишмоқда.
Яшил iPhone 13, iPhone SE ва энг кучли компьютер — Apple ўзининг янги маҳсулотларини тақдим қилди
Apple компанияси iPhone SE, iPad Air ва бошқа янги маҳсулотлари тақдимотини ўтказди. Янгиланган iPhone SE смартфони энди A15 Bionic процессорига эга. Тақдим этилган янги iPad Air эса MacBook компьютерларида ўрнатилган М1 процессорига эга бўлди. Шунингдек, компания ўзининг барча компьютерларидан кучлироқ деб ҳисоблайдиган MacStudio`ни ҳам намойиш қилди.
«Кўплаб муаммолар аллақачон пайдо бўла бошлаган» — Зафар Ҳошимов Украина-Россия можаросининг Ўзбекистонга таъсири ҳақида
Тадбиркор Зафар Ҳошимовнинг таъкидлашича, Россия-Украина ўртасидаги можаро натижасида логистика, банк иши, хизмат кўрсатиш соҳасидаги муаммолар ва рубль курси қадрсизланиши Ўзбекистон иқтисодиёти ва меҳнат муҳожирларига ўз таъсирини ўтказади. Бироқ, тадбиркор бу ҳолат Ўзбекистонда туризм ва авиацияни ривожлантириш, юқори малакали кадрларни жалб қилиш каби имкониятларни ҳам тақдим этиши мумкинлигини таъкидлади. Зафар Ҳошимов бундай шароитда Ўзбекистон нималар қилиши кераклиги ҳақидаги мулоҳазалари билан бўлишди.
Ҳар қандай уруш ва ҳарбий-сиёсий зиддиятлар — оғир иқтисодий оқибатларга олиб келади
Ҳар қандай сиёсий зиддият, қуролли тўқнашув ва урушлар ижтимоий-иқтисодий йўқотишларга олиб келиб, инсоният тараққиётининг бир неча йиллар ортда қолишига сабабчи бўлади. Уруш натижасида халқ камбағаллашади, иқтисодиёт, таълим, соғлиқни сақлаш таназзулга юз тутади, бутун бошли авлодлар, умрлар бой берилади. Урушнинг иқтисодиёт ва инсон капиталига салбий таъсири ҳақида — «Газета.uz» колумнисти, иқтисодчи Муқаддамхон Саидрасулова мақоласида.
Ядро қуролларига эга давлатлар — рўйхат, статистика
2022 йил март ҳолатига кўра, дунёнинг 9 та мамлакатида 12 700га яқин ядро қуроллари мавжуд. Уларнинг 90 фоизи Россия ва АҚШга тегишли. Қайси давлатда қанча ядровий қурол бор, «ядро чамадончаси» ва тийиб туриш кучлари нима — бу ҳақда «Газета.uz» мақоласида.
Замонавий фандаги «лохотрон»
Қандай қилиб Scopus базасидаги журналларда (ва юқори импакт-факторли журналларда) мақола эълон қилиш талаби Ўзбекистонда кенг кўламли фирибгарлик, кўзбўямачилик ва илм-фанни таҳқирлашга олиб келди — бу ҳақда файласуф ва антрополог Валерий Хан мақоласида. Мақола аввал эълон қилинган «Ҳамма SCOPUS`да мақола чиқарсин!» мақоласининг давомидир.
«Ҳеч нарса қилиб бўлмаслиги — бу уят». Ўзбекистонликлар айни пайтда Россияда содир бўлаётган воқеалар ҳақида
«Газета.uz» Россияда халқаро санкциялар эълон қилинганидан сўнг рубль кескин қадрсизланиб, нақд пул ва валюта тақчиллиги кузатилаётган, нархлар кескин ошган шароитда яшаётган ўзбекистонликлар билан суҳбатлашди. Улар санкциялар ва курснинг тушиб кетиши даромадлари ҳамда улар ишлаётган компанияларга қандай таъсир кўрсатгани, атрофидаги ҳолат ва Москвадаги вазият ҳақида сўзлаб беришди.
Россияда фаолиятини тўхтатган ёки қисман чеклаган глобал компаниялар — рўйхат (янгиланди)
Apple, BMW, Lego, Ikea, Canon, FedEx каби логистика, рақамли технологиялар, онлайн-дўконлар, етказиб бериш хизматлари ва бошқа соҳаларда фаолият юритувчи глобал компаниялар Украинадаги уруш ортидан Россияда ўз фаолиятини тўхтатмоқда.
Россия-Украина ўртасидаги можаро Ўзбекистон иқтисодиётига ва мигрантларга қандай таъсир қилиши мумкин?
Россия молия тизимига қўлланилган санкциялар ва рубль қадрсизланиши Ўзбекистон иқтисодиётига қандай таъсир қилиши мумкин? Россиядаги ўзбек мигрантлари ҳозирги шароитда нима қилгани маъқул? Эҳтимолий инқироз оқибатларига қарши кураш учун қандай чоралар кўриш керак? «Газета.uz» шу ва бошқа саволлар бўйича иқтисодчи мутахассислар фикри билан қизиқди.
«Велосипедда оёғим битта эканини унутаман». Бир спортчи ҳикояси
2010 йилда 11 ёшли Аброр Артиковни поезд уриб юборди. Боланинг оёғини сон қисмидан кесиб ташлашди. У янги реалликни қабул қилишга ҳаракат қиларди ва бир марта велосипедга миниб кўрди. Бир неча маротаба йиқилиб, кўкариб, мувозанатини маромига келтирди. Аброр учиб кетди. Кўп ўтмай у велоспорт бўйича мураббий билан танишиб, профессионал тарзда шуғуллана бошлади. Бу ҳикоя Ўзбекистон терма жамоаси параспортчиларидан бирининг енгилмас руҳияти ҳақида. Аброрнинг устози бу унга Париж-2024 Паралимпия ўйинлари шоҳсупасига кўтарилишига ёрдам беришига ишонади.
«Уруш Россия халқи учун қимматга тушмоқда» — россиялик иқтисодчи Сергей Гуриев
Иқтисодчи Сергей Гуриев Россия Марказий банкининг ЕИ, АҚШ ва Канададаги активлари музлатилишини «мутлақо кутилмаган, муҳим янгилик» деб атади — «бу рубль учун улкан зарба» бўлади. Унинг фикрича, Россиянинг нефть экспортига эмбарго жорий этилиши ҳам эҳтимолдан ҳоли эмас. Юқори технологиялар экспорти билан боғлиқ санкциялар эса Россияда технологиялар ривожланишини тўхтатиб қўйиши мумкин.
Дунёда ўз мустақиллигини эълон қилган, бироқ тан олинмаган ёки қисман тан олинган қандай ҳудудлар бор?
Россия 22 февраль куни ДХР ҳамда ЛХР мустақиллигини расман тан олганлигини эълон қилди. Жаҳон ҳамжамияти мазкур ҳудудларни Украина ҳудудининг бир қисми деб ҳисоблайди. «Газета.uz» дунёдаги бошқа шу каби ўзини мустақил деб эълон қилган, бироқ жаҳон ҳамжамияти томонидан тан олинмаган ёки қисман тан олинган ҳудудлар тўғрисида ҳикоя қилади.
Маҳаллий ишлаб чиқарувчиларни истеъмолчиларнинг камбағаллашиши эвазига ҳимоя қилиш қанчалик тўғри?
2021 йилда ички истеъмолчиларга автомобиль етказиб берилиши бир неча маротаба кечиктирилган бўлса-да, автомобиль экспорти сезиларли даражада ошган. «Газета.uz» колумнисти, иқтисодчи Миркомил Холбоев автомобиллар импортига тўсиқларни камайтириш миллий иқтисодиётга қандай фойда келтириши мумкинлиги ва миллий автомобилсозлик нима сабабдан ҳимоя қилиниши ҳақида фикр юритади.
1 мартдан нималар ўзгаради?
Ёнида биометрик паспорт ёки ID-карта бўлган ҳайдовчидан «права», техпаспорт, ишончнома ва суғурта полиси талаб этилмайди, ниқоб тақиш мажбурияти бекор қилинади, УЖК хизматлар ҳақини тўлаш бўйича имтиёзлар ўрнига ойлик компенсация тўловлари жорий этилади, цемент, клинкер ва қурилиш ойналари экспортига чекловлар бекор қилинади, ИИВ тизимидаги «Топилмалар столи» фаолияти тугатилади — 1 мартдан нималар ўзгаради?
Илонлар қорнидаги тангачаларни санайман
Сизни заҳарли илон чақиб олса, нима қилиш керак, эчкемарлар гўшти саратон ва жигар циррозини даволайдими, бошни нам салфеткалар билан қандай қилиб ювиш мумкин? Ушбу саволларга жавобларни герпетологлар — судралувчилар ва амфибияларни ўрганадиган мутахассислар билишади. Ҳозирги кунда Ўзбекистонда саноқли герпетологлар бор. «Газета.uz» мухбири Екатерина Цой улардан бири Тимур Абдурауповдан экспедициялар, тошбақаларни экспорт қилувчи тадбиркорлар билан кураш, уйдаги калтакесак ва илонлар коллекцияси ҳамда маошлари ҳақида сўради.
«Биз бундай бўлиши мумкинлигига ишонишни хоҳламасдик» Украиналиклар уруш ҳақида нима дейишмоқда?
«Газета.uz» Россия эрта тонгдан ҳарбий босқин бошлаган Украинада яшовчи аҳоли билан суҳбатлашди. Мақола қаҳрамонлари — баъзилари аноним, баъзилари эса ҳақиқий исмлари билан — ўз шаҳарларида содир бўлаётган воқеалар ва маҳаллий ҳокимият томонидан қандай чоралар кўрилаётганини сўзлаб беришди.
«Ўзбекистон илм-фани тобора жар ёқасига яқинлашмоқда» — профессор Зарифбой Ибодуллаев
Тошкент тиббиёт академияси профессори Зарифбой Ибодуллаев илмий жамоатчиликка мурожаат қилди. Профессор илмга кириб келаётган ёш олимлар орасида плагиатлик авж олганини таъкидлаб, SCOPUS`да мақола чиқариш талабини «пахта планини бажариш»га ўхшатди. Ибодуллаев Сардоба фожиаси ортидан Фанлар Академияси олимларининг кўрсичқон ва тулки инларини топиш учун сув омборига юборилганини шармандалик» деб атаган. «Бор ҳақиқатни президентга етказайлик. Биз нотўғри йўлдан кетмаяпмиз-ми?», — деган у.
«Жаҳондан андоза олишнинг ўрнига тескарисини қилаётгандекмиз»
Журналистлар ҳамда Тошкент шаҳар ҳокимияти ўртасида кўчалардан қандай мақсадларда фойдаланиш ва жамоат транспорти устуворлиги юзасидан мунозара бўлиб ўтди. Шаҳар маъмурияти кўчаларда йўловчи ёки юк ташиш имкониятини эмас, балки ҳаракат ўтказувчанлигини оширишга эътибор қаратмоқда, реконструкция қилинаётган кўчаларда муаммо кўрмаяпти ҳамда янги тротуарлар ва вело-йўлакларни қулай, трамвайни эса Навоий кўчасининг «ўлчамлари»га мос келмайди, деб ҳисоблайди. Шунингдек, маъмурият бу борада шаҳар аҳолиси билан маслаҳатлашишни ортиқча деб ҳисоблайди, сабаби — бу вақт талаб этади.
Энг кўп ўқилган хабарлар | Сўнгги янгиликлар
- Сурхондарёда турар жой ва мактаб ҳудудига кирган айиқ отиб ўлдирилди
- Самарқандда хандақ қазилгани ортидан қўшни уй қулаб тушди (видео)
- «Барча молдоваликлар каби яшайман» — Молдова президенти Майя Санду
- Ногиронлиги бўлган шахслар учун давлат хизматларидан фойдаланиш қанчалик имконли?
- Тўққизта ҳудудда сел келиши кутилмоқда
Қўшимча имкониятларга эга булиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг