Prezident 26 ta soliq inspeksiyasi rahbarlari, ikkita viloyat davlat soliq boshqarmasi boshlig‘ini ishdan bo‘shatish, shuningdek, Soliq qo‘mitasi rais o‘rinbosarlariga hayfsan e’lon qilish haqida topshiriq berdi. Soliq idoralari qo‘shimcha manba izlash o‘rniga “eski zamon kasaliga berilib ketishdi”, dedi u.
O‘zbekistonda har bir tadbirkorga muammolarni hal qilishga yordam beradigan soliq xodimi biriktiriladi, deya ma’lum qildi prezident. 1-sentabrdan boshlab tadbirkorlar yer va mol-mulk solig‘i bo‘yicha hisobotlarni taqdim etmaydi, 2024-yildan esa kichik biznes subyektlari elektron hisobot tizimiga o‘tadi.
Prezident qarori bilan jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk solig‘i va yer solig‘idan qarzga hisoblangan penya summalari, oxirgi 6 oyda ishlamayotgan YATTlarning jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘i va ijtimoiy soliqdan qarzi hamda ularga hisoblangan penya va jarima summasi hisobdan chiqariladi.
O‘zbekistonda elektron xizmatlar ko‘rsatuvchi 42 ta xorijiy kompaniya tomonidan yanvar-aprel oylarida 32,4 mlrd so‘m soliq to‘langan. Ular ichida eng ko‘p soliqni Meta (12,1 mlrd so‘m), Google (9,3 mlrd so‘m) va Apple (6 mlrd so‘m) to‘lagan.
Endi «Soliq» mobil ilovasida keshbek olish uchun Face ID bo‘yicha identifikatsiyadan o‘tish talab qilinadi. Ilgari faqat 500 000 so‘mdan ortiq mablag‘ni olish uchun fotosurat yordamida shaxsni tasdiqlash talab qilinardi.
1 dekabr holatiga ko‘ra, O‘zbekistonda qurilish faoliyati bilan shug‘ullanuvchi 17 467 ta korxona tomonidan 6,6 trln so‘m soliq to‘langan. Xususan, umumiy soliq tushumlarining 41,1 foizi yoki 2,7 trln so‘mi Toshkent shahri hisobiga to‘g‘ri keladi.
To‘lov xizmatlari seshanba oqshomida ta’minotchilarga to‘lov, QR-kod bo‘yicha to‘lov va joylardagi to‘lov xizmatlarini qayta tikladi. Apelsin servisi hamkorlardan mahsulot va xizmatlarning identifikatsion kodlarini 15 noyabrga qadar taqdim etishni so‘radi.
Davlat soliq qo‘mitasi deyarli 4,5 mln o‘zbekistonlik mol-mulk va yer solig‘idan 2,7 trln so‘m qarzdor ekanini ma’lum qildi. Sohalar kesimida eng ko‘p qarzdorlik qishloq xo‘jaligi vazirligi tarkibidagi tashkilotlarda ishlovchi xodimlarda ekani ko‘rsatildi.
Prezident qarori bilan tadbirkorlik subyektlarida o‘tkaziladigan tekshiruvlar «Yagona davlat nazorati» axborot tizimida ro‘yxatga olinadi. Tizimda bo‘lmagan tekshiruvlarni o‘tkazish esa noqonuniy hisoblanadi. Qarorga ko‘ra, ayrim hollarda tadbirkor nazoratchilarni tekshiruv uchun hududiga qo‘ymaslikka haqli.
Fuqarolarning xususiy bog‘cha va maktablarga to‘laydigan 3 mln so‘mgacha mablag‘lari soliqdan ozod etiladi, mobil aloqa xizmatlari uchun soliq stavkalari 15 foizdan 10 foizga tushiriladi, tadbirkorlar va baliq yetishtiruvchilarga soliq imtiyozlari beriladi — Soliq kodeksiga qo‘shimcha va o‘zgartirishlar kiritildi.
Prezident farmoni bilan xonanda va ijrochilarga daromad solig‘ini deklaratsiya asosida to‘lash tartibi belgilandi. Shuningdek, to‘yxona va restoranlarda xizmat ko‘rsatuvchi ijrochilar 2024 yil 1 yanvargacha daromad solig‘ini to‘lashdan ozod etiladi.
DSQ endilikda masofaviy to‘lovlar uchun ham 1 foizlik keshbek to‘lanishini ma’lum qildi. To‘lov xizmatlari orqali to‘lov amalga oshirilganda QR-kodli chek hosil bo‘ladi va bu Soliq ilovasida avtomatik tarzda aks etishi kerak.
Moliya vazirligi O‘zbekistondagi 10 ta eng yirik soliq to‘lovchi tashkilot bo‘yicha prognoz ma’lumotlarini e’lon qildi. Unda Navoiy (20,2%) va Olmaliq (11%) kon-metallurgiya kombinati eng yuqori o‘rinlarni egalladi.
Prezident davlat organlariga joriy yil yakunigacha ortiqcha xarajat qilishni taqiqladi. 2022 yilda QQS bo‘yicha daromadlarni oshirib bajarilgan qismidan hududiy budjetlarga yo‘naltiriladigan mablag‘larning 40 foizi, hududlarning budjetdan tashqari jamg‘armalariga kelib tushgan mablag‘larning 15 foizi respublika budjetiga qaytariladi. Qolaversa, davlat tashkilotlariga avtomobil xarid qilish, bino va inshootlarni ta’mirlash ham taqiqlanmoqda.
Davlat soliq qo‘mitasi fevral oyida xarid chekini ro‘yxatdan o‘tkazgan 183 mingdan ortiq iste’molchiga 18,4 mlrd so‘m keshbek to‘lab berilganini ma’lum qildi.
Prezident Shavkat Mirziyoyev soliq organi rahbarlariga sohadagi yangicha hisobot va o‘zgarishlarni bilmagan tadbirkorlarni jazolash emas, to‘g‘ri tushuntirish kerakligini ta’kidladi. «Faqat biz to‘g‘ri qilyapmiz, deb yurishimiz noto‘g‘ri… Eng katta muammoingiz — tushuntirib bermaganingiz», — dedi davlat rahbari.
Prezident qarori bilan 2022-yil 1-apreldan 2024-yil 31-dekabrgacha jismoniy shaxslarning aksiyalardan olgan dividendlari daromad solig‘idan ozod qilinadi. Norezident yuridik shaxslar uchun esa 5% stavkada foyda solig‘i tadbiq etiladi.
«Tashqi mehnat migratsiyasi to‘g‘risida»gi qonun loyihasi Qonunchilik palatasida birinchi o‘qishda qabul qilindi. Qonun loyihasida mehnat migrantlarining daromadlari ikki tomonlama soliqqa tortilmasligi belgilanmoqda.
«Milliy tiklanish» partiyasidan prezidentlikka nomzod Alisher Qodirov saylovchilar bilan muloqotda migrantlardan ham soliq undirish taklifini bildirdi. «Kelinglar endi yana ham vatanparvarroq bo‘laylik, migrantlar ham o‘zining solig‘ini mamlakat taraqqiyoti uchun to‘lasin», — dedi u.
Google LLC va Microsoft Ireland Operations Limited kompaniyalari O‘zbekistonda soliq to‘lovchilar sifatida ro‘yxatdan o‘tdi. Endi xizmatlar uchun to‘lovni amalga oshirishda 15 foiz QQSni hisobga olish talab etiladi.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting