Жаҳон банкининг янги прогнозига кўра, жорий йилда Ўзбекистонда ялпи ички маҳсулотнинг ўсиши 5,1 фоизни ташкил этади. Январь ойида банк 4,9 фоиз ўсишни прогноз қилган.
ХМТ, ЮНИСEФ ва Жаҳон банки Ўзбекистонда Ижтимоий ҳимоя агентлиги ташкил этилганини олқишлади. Баёнотда бу ижтимоий ҳимоядаги тарқоқлик ва камчиликларни бартараф этишига ишонч билдирилган. Мутахассислар ва халқаро ташкилотлар кўп йиллардан буён шундай агентликни ташкил этишни талаб қилиб келаётганди.
Ўзбекистон қишлоқ хўжалигида ишлаб чиқарилган ЯИМнинг қарийб 50 фоизи чорвачилик ҳиссасига тўғри келади. Соҳа мамлакатдаги барча иссиқхона газлари чиқиндиларининг 13 фоиздан ортиғи манбаи бўлиб, унумдорлик пастлигича қолмоқда. Лойиҳа самарали ва иқлимга чидамли секторни яратишни қўллаб-қувватлайди.
Жаҳон банки жамоат биноларининг энергия самарадорлигини ошириш ва «яшил» энергияга инвестицияларни жалб қилиш учун 143 млн доллар кредит ажратди. Шунингдек, ландшафтлар барқарорлигини ошириш ва ўрмонларни қайта тиклаш учун 142 млн доллар тақдим этди.
Жаҳон банки Ўзбекистон ҳукумати сўровига кўра, ижтимоий соҳадаги давлат харажатлари шарҳини тайёрлади. Банк узоқ муддатда шифохоналар инфратузилмасини яхшилаш, таълимни иқтисодиёт эҳтиёжларига мослаштириш, ижтимоий ҳимоя органини яратиш ва пенсия ёшини оширишни тавсия қилди.
Жаҳон банки Ўзбекистон ялпи ички маҳсулотининг 2023 йилда 5,1 фоизга ўсишини прогноз қилди. Бу Европа ва Марказий Осиё минтақасидаги энг юқори кўрсаткич. Россиянинг Украинадаги уруши ва санкцияларнинг оқибатлари озиқ-овқат ва энергия нархларига таъсир қилишда давом этади.
Жаҳон банки, Европа комиссияси ва БМТ ҳамкорлигида ўтказилган янги ҳисоб-китобларга кўра, Украинани урушдан кейин тиклаш учун камида 411 млрд доллар керак бўлади. Харажатларнинг энг катта қисми энергетика секторига тўғри келмоқда.
Жаҳон банки «Ўзбекистонда қуёш энергетикасини кенгайтириш-2» лойиҳаси учун 12 млн доллар ажратади. Бу иккита янги қуёш электр станциясидан (ҳар бири 6 млн доллардан) электр энергиясини сотиб олиш бўйича мажбуриятларни бажариш бўйича банк кафолатлари ҳисобланади.
2022 йилда Ўзбекистон ЯИМ ўсиши, Жаҳон банки маълумотларига кўра, 5,7 фоизни ташкил этди. ЖБнинг 2023 йил учун мамлакат прогнози ўзгаришсиз қолди — 4,9 фоиз. Марказий Осиё учун савдо йўлларининг ўзгариши Украинадаги урушнинг салбий оқибатларини қисман юмшатиши мумкин, деб ҳисоблайди банк.
ЖБ стратегик ислоҳотларни амалга оширишда Ўзбекистонга $470 млн имтиёзли ва $480 млн қийматдаги паст ставкали кредитлар тақдим этишни маъқуллади. Ушбу маблағлар Халқаро тараққиёт ассоциацияси ва Халқаро тикланиш ва тараққиёт банки томонидан 12 йилдан 34 йилгача муддатга берилади.
Жаҳон банки вице-президенти Анна Бьерде «Газета.uz»га тақдим этган янги мақоласида камбағалликни 2 бараварга қисқартириш ва аҳоли жон бошига даромади ўртача бўлган мамлакатларнинг юқори қисмига кириш учун ислоҳотлар мувофиқлаштирилиши ва босқичма-босқич амалга оширилиши зарурлиги ҳақида ёзади.
Жаҳон банки 2022 йил учун Ўзбекистонда ЯИМ ўсиши прогнозини 5,3 фоизгача яхшилади. Бироқ 2023 йилда ўсиш 4,9% бўлиши таҳмин қилинмоқда. Шунингдек, мақсадли ижтимоий ҳимоя дастурлари орқали қашшоқлик даражаси 2023 йилда 14,5 фоизга, 2024 йилда эса 12,2 фоизга тушиши кутилмоқда.
Украинадаги уруш оқибатида Ўзбекистон, Қирғизистон ва Тожикистонда корхоналар харажатларнинг ошиши ва кредитлаш имкониятларининг қисқариши каби муаммоларга дуч келмоқда. Жаҳон банкига кўра, бу бизнеснинг ёпилиши, иш жойларининг йўқотилиши ва иқтисодий ўсишнинг секинлашишига олиб келиши мумкин.
Жаҳон банки Ўзбекистонда қашшоқликка қарши курашиш ва ижтимоий-иқтисодий ривожланиш масалаларига бағишланган ёш фотосуратчилар ўртасидаги қўшма танлов натижаларини сарҳисоб қилди. «Газета.uz» фотографлари Мадина Аъзам ва Евгений Сорочин танловнинг асосий ва махсус совринини қўлга киритди.
Жаҳон банки Ўзбекистонда деградацияга учраган ерлар ва ўрмонларни тиклаш мақсадида 30 йил муддатга 142 млн долларлик имтиёзли кредит ажратади. Бундан ташқари, лойиҳа доирасида яна иккита траст фонд қўшимча 11 млн доллар йўналтиради. Ўрмон хўжалиги давлат қўмитасига бир қатор вазифалар юклатилмоқда.
Жаҳон банки 2022 йил учун Ўзбекистон ЯИМ ўсиши прогнозини 4,3 фоизгача яхшилади. Аммо Украинадаги можаро сабабли ўсиш олдинги прогноздан пастлигича қолмоқда. Қолаверса, Ўзбекистон яқин икки йилда Марказий Осиё давлатлари орасида энг юқори иқтисодий ўсишни кўрсатиши кутилмоқда.
Жаҳон банки Ўзбекистон ҳукуматига молия секторини ислоҳ қилиш мақсадлари учун 15 млн доллар имтиёзли кредит ажратади. Лойиҳага кўра, бир қанча давлат банклари хусусийлаштирилади, кичик ва ўрта бизнесни қўллаб-қувватлаш учун алоҳида — тараққиёт банки ташкил этилади, у экспорт қилувчиларни ресурслар билан таъминлайди.
Жаҳон банки гуруҳи 2022−2026 йилларга мўлжалланган Ўзбекистон билан янги ҳамкорлик дастурини қабул қилди. У учта стратегик мақсадга қаратилган — хусусий секторда инклюзив бандликни ошириш, инсон капиталини ривожлантириш ва «яшил» иқтисодий ўсиш ҳисобига фаровонликни ошириш ва барқарор ривожланиш.
Жаҳон банки прогнозига кўра, Россияга қарши санкциялар ва Украинадаги инқироз МДҲ давлатлари, шу жумладан Ўзбекистонда пул ўтказмаларининг қисқаришига олиб келади. Шунингдек, 2022 йилда Россия ЯИМ тушиши ва рублнинг долларга нисбатан қадрсизланиши мигрантларнинг бандлиги ва даромадларини камайтириши мумкин, бу эса МДҲда қашшоқлик муаммосини янада кучайтиради.
Жаҳон банки тадқиқотлари Ўзбекистонда ишга қабул қилиш жараёнида ҳар икки жинс вакилларига нисбатан бирдек кучли дискриминация мавжудлигини кўрсатди. Иш берувчилар иш қидираётганларнинг жинси, ёши ва ташқи кўринишига оид афзалликларга урғу берган ҳолда, камситувчи характерга эга бўлган реклама эълонларини жойлаштирадилар. Тадқиқот муаллифларининг таъкидлашича, меҳнат бозорида гендер тенгсизлиги билан боғлиқ стереотиплар жуда кучли.
Қўшимча имкониятларга эга булиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг