O‘zbekiston banklari ikkilamchi sanksiyalar xavfi sabab «Mir» kartalari bo‘yicha to‘laqonli xizmat ko‘rsatishni qayta yo‘lga qo‘yishga hozircha tayyor emas, dedi Markaziy bank rahbari Mamarizo Nurmurotov.
Jahondagi iqtisodiy va geosiyosiy vaziyat oqibatida qashshoqlik darajasi o‘sib borayotgani uchun imtiyozli kreditlarni bekor qilishni keyinga qoldirishga to‘g‘ri keldi, dedi MB raisi Mamarizo Nurmuratov. Shunga qaramasdan regulyator hukumatdan imtiyozli va direktiv kreditlar hajmini kamaytirishni so‘ramoqda.
Mart oyidan Markaziy bank naqd xorijiy valyutani olib kirish va tijorat banklariga taqdim etishni boshladi. Ilgari chet el valyutasi asosan Rossiya banklaridan olib kelingan, biroq hozirda bu imkoniyat cheklangan va Yevropa banklari «naqd pul»ni «biroz xavotir va ehtiyotkorlik bilan» bermoqda, dedi MB rahbari.
MB raisi Mamarizo Nurmuratov o‘zini o‘zi band qilgan fuqarolarning o‘rtacha daromadini statistika yordamida aniqlash mezoni ishlab chiqilayotganini ma’lum qildi. Uning so‘zlariga ko‘ra, shu orqali norasmiy daromad topayotgan shaxslarga kredit ajratish tizimini yo‘lga qo‘yish maqsad qilingan.
Senatorlar Mamarizo Nurmuratov nomzodini ikkinchi muddatga Markaziy bank boshqaruvi raisi lavozimiga tasdiqladi. U 2017 yildan beri mazkur lavozimda faoliyat yuritib kelmoqda.
Mart oyining birinchi yarmida Rossiyadan pul o‘tkazmalari hajmi o‘tgan yilga nisbatan sezilarli darajada kamaydi, dedi Markaziy bank raisi Mamarizo Nurmuratov. U pul o‘tkazmalarining qisqarishi aholi daromadlari va ularning kredit to‘lash qobiliyatiga ta’sir qilishi mumkinligini tan oldi.
Markaziy bank raisi Mamarizo Nurmuratov O‘zbekiston bozoriga «katta miqdorda soxta valyuta chiqib ketgani» haqida xabar berdi. Bankomatlar soxta kupyuralarni farqlamagani bois, ularning faoliyati vaqtincha cheklangan. Nurmuratov, shuningdek, xususiy valyuta ayriboshlash shoxobchalariga doir o‘z qarashlarini ham bildirib o‘tgan.
Markaziy bank rahbari Mamarizo Nurmuratov energiya resurslari tariflarini liberallashtirish masalasi «kun tartibidagi masala» ekanligini ma’lum qildi. Uning ta’kidlashicha, bozor narxlariga o‘tishni Qozog‘istondagi vaziyat bilan taqqoslab bo‘lmaydi.
2021 yildan O‘zbekistonda imtiyozli kreditlash siyosatini bekor qilish rejalashtirilgan edi, biroq koronavirus pandemiyasi tufayli bu rejalarni keyinga surishga to‘g‘ri keldi, dedi Markaziy bank raisi Mamarizo Nurmuratov. Uning so‘zlariga ko‘ra, o‘tgan yili imtiyozli shartlarda kreditlarning 24,6 foizi berilgan va bu 2018 yilga nisbatan 2 barobar kamdir. Shu bilan birga, imtiyozli kredit portfeli tarkibida muammoli kreditlarning ulushi yuqori darajada qolmoqda.
Tijorat banklari tomonidan valyutada 1 mln dollargacha qarzi bo‘lgan (umumiy qarzdorlik 2,5 mlrd dollar) 15 mingdan ortiq korxonalarning xorijiy valyutada ajratilgan kreditlarni so‘mga o‘tkazish bo‘yicha takliflar yuborilgan. Markaziy bank raisining aytishicha, 561 ta kompaniya valyutadagi kreditlarini so‘mga o‘tkazishga rozilik bildirgan, lekin bu amaliyot kelgusida ham davom etadi.
O‘zbekistonda avtomobil xaridi uchun kreditlar hajmi 40 foizga oshdi. Jumladan, Toshkentda eng yuqori o‘sish sur’atlari qayd etilib, barcha avtokreditlarning qariyb yarmi — 1,1 trln so‘mni tashkil qildi. Markaziy bank mazkur holatni barcha uchun birdek xatarli deb hisoblamoqda.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting