May oyida O‘zbekistonda elektr energiyasi va gaz narxi oshishi mumkin. Bu haqda O‘zbekiston Markaziy banki raisi o‘rinbosari Behzod Hamroyev 26 yanvar kuni «Gazeta.uz»ga bergan intervyusida aytib o‘tdi.
«[Narxlarni erkinlashtirish] may oyida kutilmoqda. Bu [inflyatsiya] prognoziga kiritilgan», — dedi u.
Markaziy bank avvalroq O‘zbekiston iqtisodiyotini 2025 yilgacha rivojlantirishning ikkita ssenariysini tasdiqlagan edi. Asosiy ssenariyga ko‘ra, tuzilmaviy o‘zgarishlar va tartibga solinadigan narxlarni bozor narxlariga bosqichma-bosqich moslashtirish hisobiga fiskal konsolidatsiya boshlanadi, iqtisodiyotda davlatning rolini pasaytirish va rejalashtirilgan islohotlarni davom ettirish hisobiga raqobat muhiti yaxshilanadi, xususiy va to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar hajmi yuqori sur’atlarda o‘sadi.
Behzod Hamroyev narxlarni erkinlashtirish asosiy ssenariy doirasida amalga oshishini kutmoqda.
O‘zbekistonda gaz va elektr energiyasiga tariflar oxirgi marta 2019 yil avgust oyida ko‘tarilgan edi. Energiya resurslariga narxlarni erkinlashtirish va energetika sohasini isloh qilish bir necha bor qoldirilgan.
Hukumat 2020 yilning fevral-mart oylarida elektr energiyasi va gaz tariflarini oshirishni rejalashtirgandi, biroq koronavirus pandemiyasi tufayli bu chorani keyinga qoldirdi. 2020 yil oktabr oyida «Hududiy elektr tarmoqlari» aksiyadorlik jamiyati raisi Ulug‘bek Mustafoyev prezident Shavkat Mirziyoyev 2021—2022 yillarda elektr energiyasi tariflarini oshirmaslik vazifasini qo‘yganini ma’lum qilgandi.
May oyida O‘zbekistonda jami 7,3 million abonent elektr energiyasi iste’mol qilishini, ularning 80 foizi oyiga o‘rtacha 200 kVt/soatgacha elektr energiyasi iste’mol qilishini yozgan edik. Vaholanki, bu uy xo‘jaliklari aholi tomonidan iste’mol qilinadigan umumiy elektr energiyasining atigi 31 foizini (5,7 milliard kVt/soat) tashkil etadi.
O‘zbekistonda 4 million gaz abonentining 85 foizi oyiga o‘rtacha 500 kub metrgacha tabiiy gaz iste’mol qiladi. Biroq, ular aholining umumiy iste’molining atigi 35 foizini (4,5 milliard kubometr) tashkil qiladi.
Hukumat 2022 yil 15 iyuldan energiya iste’molining ijtimoiy normasini joriy etishni va limitlarni joriy qilishni rejalashtirgan edi, biroq keyinchalik bu boradagi qarorni keyinga qoldirdi.
Iqtisodchi olim Behzod Hoshimovning ta’kidlashicha, O‘zbekiston energetika sohasidagi joriy narx siyosati kambag‘allarning yana ham kambag‘allashishiga, boylarning esa yanada boyib ketishiga olib kelmoqda. Milliardlab dollarlik subsidiyalar boylar uchun foydaliroq, deydi u.
