6 oktyabr kuni O‘zbekiston Sog‘liqni saqlash vazirligi Jurabek Laboratories qo‘shma korxonasi bilan 3900 dona antiviral Remdessa (remdesivir) preparatini 11,9 milliard so‘mga yetkazib berish to‘g‘risida shartnoma imzoladi. Davlat xaridlari saytidagi ma’lumotlarga ko‘ra, har bir to‘plam 307,5 ming so‘mni tashkil qiladi.
Shartnomaga ko‘ra, har bir paketga «SSV» (Sog‘liqni saqlash vazirligi) va «SOTISH MAN QILINADI» yozuvlari qo‘yilishi kerak. Sentyabr oyi o‘rtalarida Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi O‘zmedimpeks davlat unitar korxonasi koronavirus infeksiyasini davolash uchun mo‘ljallangan dori-darmonlarni sotib olish bo‘yicha eng yaxshi takliflar tanlovi natijalarini e’lon qildi (avgust oxirida e’lon qilindi). Xabarda qayd etilishicha, Jurabek Laboratories kompaniyasi 6 milliard so‘mlik 20 ming flakon remdesivir va 4,9 milliard so‘mlik 14 ming dona heparin paketini yetkazib berish bo‘yicha shartnomani imzolashga erishdi.
Jurabek Laboratoriesning «Gazeta.uz»ga xabar berishicha, tadbiq etish 21 sentyabrda boshlangan bo‘lsa ham «Remdessa» preparati 9 oktyabrda ro‘yxatdan o‘tkazilgan. Masalan, 28 sentyabr kuni Zangiota 2-sonli maxsus kasalxonasi 500 dona dori-darmonni 385,4 ming so‘mdan (jami — 192,7 million so‘m), so‘ngra yana 1000 donani sotib olgan. «Gazeta.uz» remdesivirning birinchi mahalliy analogi haqida tafsilotlarni o‘rganib chiqdi va yaqinda Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti Sovid-19ni davolashda samarasiz deb atagan ushbu dori to‘g‘risida ma’lumotlar to‘plashga harakat qildi.
«Remdessa» haqida
Preparatning o‘zi 2015 yilda AQSH armiyasining yuqumli kasalliklarni o‘rganish instituti tomonidan Gilead Sciences kompaniyasi bilan hamkorlikda ishlab chiqilgan. Dastlab u gepatit S va respiratorli sitsitial virusni davolash uchun ishlab chiqilgan, ammo koronavirus pandemiyasi sharoitida u ushbu kasallikni davolash uchun ishlatila boshlandi. 2020 yil 20 martdan boshlab, o‘sha paytdagi remdesivir AQSH oziq-ovqat va farmatsevtika idorasi (FDA) tomonidan tasdiqlanmaganiga qaramay, bir nechta holatlarda shifokorlar undan Covid-19 bilan kasallangan og‘ir bemorlarni davolashda foydalanganlar.
Bir-biridan mustaqil tarzda o‘tkazilgan ikkita tadqiqot natijalari aprel oyining oxirida paydo bo‘la boshladi. Ko‘pgina mutaxassislar remdesivir na S gepatiti, na Ebola virusiga qarshi samarali ta’sir kuchiga ega bo‘lmasa ham, dori vositasining virus RNK-polimerazasi uchun past molekulyar ingibitor bo‘lishiga umid bog‘lashdi, deb yozadi «Meduza».
AQSH Milliy Sog‘liqni saqlash instituti (NIH) tomonidan 1062 bemorda o‘tkazilgan birinchi tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, og‘ir bemorlarda remedesivir o‘rtacha tiklanish vaqtini 15 kundan 10 kungacha qisqartirgan. Shuningdek, bu o‘lim ko‘rsatkichining 11,6% dan 8% gacha pasayish tendensiyasini ko‘rsatdi. Ushbu dori, davolovchi vosita bo‘lmasada, kasalxonaga yotqizilgan bemorlarni davolash uchun foydali bo‘lishi mumkinligi ma’lum bo‘ldi (bu ambulator davolanish uchun ko‘rib chiqilmagan, chunki dori ukol qilinadi).
Ushbu natijalarga asoslanib, remdesivir uchun 1 may kuni Qo‘shma Shtatlarda og‘ir kasal bemorlarda shoshilinch foydalanish uchun vaqtinchalik ruxsat olindi. Keyin remdesivir Yevropa Ittifoqida va boshqa ba’zi mamlakatlarda xuddi shunday sharoitlarda tasdiqlandi. Avgust oyida vaqtincha ruxsatnoma kasalxonaga yotqizilgan barcha kattalar va pediatrik bemorlarga, kasallikning og‘irligidan qat’i nazar, uzaytirildi.
Tadqiqotning yakuniy natijalari 8 oktyabrda e’lon qilindi va ular o‘limning 15-kuni 11,9% dan 6,7% gacha va kasallikning 29-kunida 15,2% dan 11,4% gacha kamayganligini ko‘rsatdi.
Maqolaning to‘liq versiyasini rus tilida o‘qishingiz mumkin.
