Ijtimoiy tarmoqlarda xonanda Lola Yo‘ldosheva ijrosi aks etgan video tarqaldi. Ba’zi foydalanuvchilar uning konsert libosida ko‘krak va ko‘krak uchlari shakli haddan ortiq tarzda sezilib turibdi, deb hisoblashgan. Kadr boshqa videodan qirqib olingan va unga aniqlik effektlari qo‘llangan.
Keyinroq “O‘zbekkonsert” binosida xonandaning ushbu tashkilot vakili bilan suhbati aks etgan video paydo bo‘ldi. Videodagi erkak Lolaga tashkilot xonandani yaxshi bilishi va hurmat qilishini, unga chaqirib, ushbu harakat bo‘yicha o‘z pozitsiyalarini bildirganliklarini yozishlarini aytadi. “Busiz yana xabarlar ko‘payib ketadi”, — deydi “O‘zbekkonsert” vakili.
Lola unga “O‘zbekkonsert” tanbeh berishini emas, balki ayol va san’atkor sifatida himoya qilishini istardim, deb javob beradi.
“Ba’zi erkaklar buni ko‘rishadi, komment yozishadi va men qilmagan yomon narsalarni yozishadi. Bu har bir ayol bilan sodir bo‘lishi mumkinligini aytishingizni istardim”, — deydi xonanda videoda ko‘z yoshlarini artib.
“Gazeta.uz” Lola Yo‘ldoshevadan vaziyatga izoh berishni so‘radi.
Uning so‘zlariga ko‘ra, “O‘zbekkonsert” uni uchrashuvga ijtimoiy tarmoqlardagi ko‘plab izohlar tufayli taklif qilgan, ba’zilar tashkilotni uni nomaqbul tashqi ko‘rinishi uchun jazolashga chaqirgan.
“Ular meni faqat suhbatlashish uchun chaqirdi. Ular menga bosim o‘tkazishmadi yoki litsenziyamni bekor qilish bilan tahdid qilishmadi. Ehtimol, ular jazolanishimni kutayotgan odamlarning istagini qondirishga qaror qilishgan. Shunchaki suhbatlashishdi, hamma yozdi, so‘radi, meni qo‘llab-quvvatlashlarini, hurmat qilishlarini aytishdi”, — dedi xonanda.
“Men ulardan men bilan suhbatlashgani haqida yozmasliklarini, balki meni ayol va san’atkor sifatida qo‘llab-quvvatlashlarini va himoya qilishlarini so‘radim. Bu hozir ular qilishi mumkin bo‘lgan eng yaxshi ish bo‘lishini aytdim. Ularga qarshi hech qanday shikoyatim yo‘q”, — deydi u.
Lola Yo‘ldoshevaning ta’kidlashicha, u internetda juda ko‘p haqoratlarga uchragan.
“Men ayol va inson sifatidagi huquqlarimga daxl qilinayotganidan juda tushkun va xafaman. Ijtimoiy tarmoqlardagi bu kanallarning barchasi yomon narsalarni yozadi, haqorat qiladi, kamsitadi, dahshatli va uyatsiz narsalarni yozadi. Buni erkaklar qilayotgani aniq. Bu haqiqat juda yoqimsiz. Mening oilam, erim, bolalarim bor. Bolalarim maktabga borishadi va shu sababli ularni bulling qilishlari mumkin. Men hozir aql bovar qilmaydigan haqoratlarni boshdan kechirmoqdaman. Hozir bu bosim tufayli jamoat joylarida ko‘rinmaslikka harakat qilyapman”, — deb o‘rtoqlashdi Lola.
Xonanda bu muammoni qonunchilik darajasida hal qilish istagini bildirdi. “Odamlar qilgan ishiga javobgar bo‘lishi uchun. Chunki bu barcha chegaralardan tashqariga chiqib ketdi”, — dedi u.
Uning so‘zlariga ko‘ra, muhokama qilinayotgan video 29-mart kuni bo‘lib o‘tgan “Harakatda emansipatsiya. Ayollarning muvaffaqiyat hikoyalari” tadbiridan olingan. Unda xonanda bir nechta qo‘shiq ijro etgan.
“Chiqishim muvaffaqiyatli o‘tdi, biz yarim soat jonli ijro o‘tkazdik, hamma xursand bo‘ldi. U yerda [asosan] qizlar va ayollar edi. Bizda ajoyib kayfiyat va vayb bor edi. Bir oy o‘tgach, kattalashtirilgan formatdagi bu video paydo bo‘ldi. Bu kontekstdan kesib olingani aniq. Men shunchaki bu nima maqsadda qilinayotganini tushunmayapman. Ko‘rinishidan, odamlar tomosha xohlashadi, lekin bu tarzda odamga zarar yetkazish mumkinligini tushunishmaydi”, — deya fikr bildirdi xonanda.
“Ijtimoiy tarmoqlarda go‘yo men ataylab shu yo‘l bilan jamoatchilikda ig‘vo qo‘zg‘ashga qaror qilganim haqida yozishmoqda. Unday emas. Bu fiziologiya. Ehtimol, u yerda shunday yorug‘lik bo‘lgandir, men buni sezmadim. Vaqtni orqaga qaytara olmayman, lekin shunday bo‘ldi. Lekin buning uchun ayolni tergash noto‘g‘ri deb o‘ylayman. Men shunchaki sindim”, — dedi Lola.
Deputat, “Yuksalish” harakati rahbari Bobur Bekmurodov holatga quyidagicha munosabat bildirdi: “Lola Yo‘ldosheva qaysi qonunni buzdi? Javob — hech qaysi”. Bir qator fikr yetakchilari ham yana bir bor “O‘zbekkonsert”ni yopishga chaqirdi. Ijtimoiy tarmoqlarda videoni montaj qilgan va tarqatganlarni javobgarlikka tortish talablari ham bo‘lmoqda.
Eslatib o‘tamiz, noyabr oyida Shavkat Mirziyoyev kodekslarga hukumatning dunyoviyligini mustahkamlovchi o‘zgartirishlar kiritish to‘g‘risidagi qonunni imzolagan edi. Jinsiy diskriminatsiyani targ‘ib qilish, xususan, BHMning 10 baravaridan 20 baravarigacha (3,3 million so‘mdan 6,6 million so‘mgacha) jarima solishga sabab bo‘ladi. Tuhmat va haqorat uchun ham ma’muriy va jinoiy javobgarlik nazarda tutilgan.
O‘tgan yilning fevral oyida bloger Toshkentdagi Milavitsa ichki kiyimlar do‘konining tashqi vitrinasiga joylashtirilgan modellar suratini tanqid qilgan edi. Shundan so‘ng chirchiqlik fuqaroga tadbirkorlik faoliyatiga aralashishga yo‘l qo‘yilmasligi tushuntirilgan va diniy mazmundagi kontenti uchun jarimaga tortilgan.
2019-yil noyabr oyida Lola Yo‘ldosheva “Sevgingni menga ayt” qo‘shig‘i uchun videoklip chiqargan, unda san’atkorlarning tashqi ko‘rinishi va ijodiga nisbatan senzura kinoya ostiga olingan.
Avvalroq “O‘zbekkonsert” aktrisa Nilufar Hamidovani uzun kesmali ko‘ylagi uchun ogohlantirgani, xonanda Kaniza esa “axloqsiz” videolari uchun litsenziyasidan mahrum qilingani haqida yozgan edik.
To‘ldirish: 20-aprel kuni ertalab “O‘zbekkonsert” munosabat e’lon qildi. Unda suhbat Lola Yo‘ldoshevaning sahnadagi kiyinish madaniyati ijtimoiy tarmoq foydalanuvchilari tomonidan turli muhokamalarga sabab bo‘lganiga bag‘ishlangani va xonandaga “litsenziya talablari yana bir bor eslatilgani” aytiladi.
Muassasa qonundan parcha keltirgan bo‘lib, unga ko‘ra litsenziyalash talab va shartlarida “konsert-tomosha tadbirlarida ijrochilarning odob-axloq qoidalariga, sahna madaniyati, tashqi ko‘rinish madaniyatiga zid bo‘lgan xatti-harakatlarni sodir etmaslik hamda tomoshabinlarning his-tuyg‘ularini haqorat qilmaslik kabi vazifalar belgilangan”.
