2022-yil yanvarida bo‘lib o‘tgan keng ko‘lamli norozilik namoyishlari chog‘ida mahbuslarni qiynoqqa solgan Qozog‘iston huquq-tartibot idoralarining 40 dan ortiq xodimi jinoiy javobgarlikka tortildi. Bu haqda mamlakat Bosh prokuraturasi “Vlast” nashriga ma’lum qildi.
Departament ma’lumotlariga ko‘ra, huquq-tartibot idoralari tomonidan 42 nafar xavfsizlik xizmati xodimiga nisbatan 12 ta jinoyat ishi sudlarga yuborilgan. Ishlardan 10 nafari bo‘yicha Ichki ishlar vazirligining 22 nafar va Milliy xavfsizlik qo‘mitasining (MXQ) 12 nafar xodimi sudlangan. Xabarda ular qanday qamoq jazolariga hukm qilinganiga aniqlik kiritilmagan. Hozir sudda Olmaota viloyati politsiyasining to‘rt nafar xodimi va Olmaota shahrining Olmali tumanining uch nafar mahalliy inspektoriga nisbatan yana ikki ish ko‘rilmoqda.
Bundan tashqari, Olmaota, Taldiqo‘rg‘on, Semey, Ust-Kamenogorsk va Atirau shaharlarida mahbuslarni qiynoqlarga solish bo‘yicha yana 19 ta jinoiy ish bo‘yicha tergov o‘tkazilmoqda. Ularda qancha odam ishtirok etgani haqida ma’lumot berilmagan.
Umuman olganda, yanvar voqealaridan keyin huquq-tartibot idoralari tomonidan 5300 ta jinoiy ish qo‘zg‘atildi, shu jumladan, 45 tasi mansab va mansab vakolatlarini suiiste’mol qilish bo‘yicha. Ular bo‘yicha qariyb 1400 nafar shaxs sudlangan bo‘lib, ulardan ming nafardan ortiq fuqaroning jazo muddati qisqartirilgan.
- 2-yanvar kuni Qozog‘iston g‘arbidagi Janao‘zen shahrida suyultirilgan gaz narxi oshishiga qarshi norozilik namoyishlari boshlandi va tezda butun mamlakat bo‘ylab tarqaldi. Ijtimoiy va siyosiy masalalar ham birinchi o‘ringa chiqdi. 5-yanvarga o‘tar kechasi tinch namoyishlar tartibsizliklarga aylanib ketdi, Olmaotada hokimlik binolari, prezident qarorgohi va boshqa hukumat binolari yoqib yuborildi. Prezident Qasim-Jomart Toqayev butun mamlakat bo‘ylab favqulodda holat e’lon qildi va 6-yanvar kuni KXSHT qo‘shinlari Qozog‘istonga kirdi.
- Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, Qozog‘istondagi tartibsizliklar paytida 238 kishi halok bo‘lgan, ulardan 19 nafari huquq-tartibot xodimlaridir. Olti kishi qiynoqlardan vafot etdi.
