May oyida O‘zbekiston Xitoyga tabiiy gaz eksportini qiymat ko‘rsatkichida oshirdi. Bu haqda XXR Bojxona bosh boshqarmasi xabar qildi.
Boshqarma ma’lumotlariga ko‘ra, aprel oyida O‘zbekiston “zangori yoqilg‘i” eksportini qayta tiklagan va 40,47 mln dollarlik gaz eksport qilgan. May oyida yetkazib berish hajmi 78,16 mln dollarni tashkil etdi. Ikki oy davomida jami ko‘rsatkich 118,6 mln dollarni tashkil etdi, bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 2,5 baravar kam — 301,9 mln dollar. Buni yanvar-mart oylarida O‘zbekistondagi energetika inqirozi fonida gaz eksporti to‘xtatilgani bilan izohlash mumkin.
O‘zbekiston prezidenti huzuridagi Statistika agentligining ma’lum qilishicha, may oyida gaz eksportining umumiy hajmi 83,6 mln dollarni (yil boshidan — 201,5 mln dollar) tashkil etgan. Gaz yetkazib beriladigan mamlakatlar geografiyasi, shuningdek, yetkazib berishning fizik hajmi ko‘rsatilmagan.
Yilning besh oyi davomida O‘zbekistonda gaz qazib olish o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 9,8 foizga pasaydi. Qazib olish hajmi ketma-ket ikkinchi oy pasaymoqda — may oyida bu ko‘rsatkich 11,2% ga kamaydi.
2022-yil oxirida O‘zbekiston tomoni 910,9 mln dollarlik gaz eksporti haqida e’lon qilgan edi. Xitoy tomoni esa 1,07 mlrd dollarga o‘zbek gazi importini ma’lum qildi, bu O‘zbekiston ma’lumotlaridan 159,5 mln dollar yoki 18,2 foizga ko‘pdir. Energetika vaziri Jurabek Mirzamaxmudov Xitoy turkman gazining tranzitini ham hisobga olishini izohladi. Bizning hisob-kitoblarimizga ko‘ra, hatto buni hisobga olganda ham, statistika juda farq qilishi mumkin.
May oyi o‘rtalarida prezident O‘zbekistonda gaz harakatining yagona avtomatlashtirilgan tizimini joriy etish to‘g‘risidagi qarorni imzolagan edi. Hujjatda 1-iyulga qadar barcha gaz qabul qilish va ta’minlash punktlarida elektron hisoblagichlarni o‘rnatish va soliq organlarining ma’lumotlar bazasi bilan integratsiyalashuvini yakunlash bo‘yicha topshiriq berildi. Bundan tashqari, gaz va neft shartnomalari bo‘yicha ma’lumotlarni yig‘ish tizimi yaratiladi. Bunda hisoblagichlarni o‘rnatish bo‘yicha yangi talablar barcha neft va gaz konlarining yarmidan ko‘piga egalik qilayotgan xorijiy kompaniyalarga taalluqli emas.
