Shavkat Mirziyoyev 29-fevral kuni daraxtlarni noqonuniy kesganlik uchun jazoni kuchaytirishga qaratilgan qonunni imzoladi.
Qonun Qonunchilik palatasi tomonidan 21-noyabr kuni qabul qilingan, 20-dekabr kuni esa Senat ma’qullagan.
Hujjatda daraxtlarni noqonuniy kesganlik uchun jarimalar miqdori sezilarli darajada oshirilgan, daraxtlar kesilgan joyda nihol ekish majburiyati joriy etilgan, shuningdek, yuridik shaxslar uchun jarimalar joriy etilgan (hozir faqat jismoniy va mansabdor shaxslar jazolanadi).
O‘zgartishlarga ko‘ra, daraxtlar, butalar, boshqa o‘simliklar va yosh nihollarni noqonuniy kesish, ildizi bilan qo‘porish, shikastlash, yo‘q qilish yoki ko‘chirib o‘tkazish (Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 79-moddasi) uchun jarima o‘rtacha 5 baravarga oshiriladi: fuqarolarga — BHM 5−10 baravaridan (1,7−3,4 mln so‘m) 25−50 baravarga (8,5−17 mln so‘m), mansabdor shaxslar uchun — BHM 10−15 baravaridan (3,4−5,1 mln so‘m) 50−75 baravarigacha (17−25,5 mln so‘m).
Ma’muriy jazo qo‘llanilganidan keyin bir yil davomida takror sodir etilgan xuddi shunday huquqbuzarliklar uchun (Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 79-moddasi 2-qismi) fuqarolar uchun jarima miqdori 10−20 baravaridan 50−75 baravarigacha (17−25,5 mln so‘m) oshiriladi. Mansabdor shaxslarga — ma’muriy huquqbuzarlik quroli yoki bevosita predmeti musodara qilingan holda 20−30 baravaridan 75−100 baravarigacha (25,5−34,0 mln so‘m) miqdorida jarima solinadi. Bundan tashqari, ushbu qoidabuzarlik uchun jazolar ro‘yxati 15 sutkagacha ma’muriy qamoq qo‘shiladi.
O‘zgartirishlar bilan қимматбаҳо daraxt va buta turlarini kesish, ildizi bilan qo‘porish, zarar yetkazish yoki yo‘q qilishga olib kelgan loyiha hujjatlarini ishlab chiqqanlik uchun ma’muriy javobgarlik (Ma’muriy javobgarlik kodeksining 79-moddasi 4-qismi) joriy etilmoqda — BHM 15−25 baravari miqdorida jarima (5,1−8,5 mln so‘m).
Shuningdek, “O‘simlik dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish to‘g‘risida”gi qonunga har bir kesilgan daraxt o‘rniga 100 tup daraxt va buta ekish, shuningdek, ularni uch yil davomida parvarish qilish majburiyatini yuklash nazarda tutilgan o‘zgartirish kiritilgan.
Yuridik shaxslarga qimmatbaho daraxt va buta navlarini noqonuniy kesib tashlaganlik uchun BHM 100−300 baravarigacha (34 million so‘mdan 102 million so‘mgacha) alohida jarima joriy etildi.
Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligiga yuridik shaxslar aybiga iqror bo‘lgan taqdirda ularga nisbatan moliyaviy sanksiyalar qo‘llash huquqi berilgan. Agar qonunbuzar o‘z aybiga iqror bo‘lmasa va vazirlik qaroriga binoan jarimani to‘lamasa, ish sudga oshiriladi.
Temir yo‘l bo‘yidagi qo‘riqlanadigan o‘rmon plantatsiyalariga zarar yetkazish to‘g‘risidagi maxsus qoidalar bundan mustasno (113 va 148-moddalar), bunda BHMning 2 baravari miqdoridan (680 ming so‘mdan) ko‘p bo‘lmagan jarimalar nazarda tutilgan.
Eslatib o‘tamiz, avgustda O‘zbekiston prezidenti daraxtlarni noqonuniy kesganlik uchun jazoni kuchaytirish bo‘yicha parlament tomonidan qabul qilingan qonunni rad etgandi. Hujjat jarimalar miqdori kam bo‘lgani tufayli rad etilgan bo‘lishi taxmin qilingandi.
