Исроил Олий суди 1 январь куни бош вазир Беньямин Нетаньяху ҳукумати томонидан илгари сурилган ва мамлакатда оммавий норозиликларга сабаб бўлган суд-ҳуқуқ ислоҳоти тўғрисидаги асосий қонунни бекор қилди, деб ёзди The Times of Israel.

Суд қонунни кўриб чиқди: 15 судьядан саккиз нафари уни бекор қилиш учун овоз берди, етти нафари қарши чиқди.

Гап Олий суднинг ҳукумат, бош вазир ёки алоҳида вазирлар томонидан қабул қилинган қарорлар «оқилоналик принципи»га зид бўлса, яъни рухсат этилган ёки асоссиз бўлган чегарадан чиқиб кетган бўлса, уларни бекор қилиш ҳуқуқини чекловчи қонун ҳақида бормоқда. Исроил парламенти (Кнессет) қонунни 2023 йил июль ойида қабул қилган.

Нетаняху ва унинг иттифоқчилари бу тамойил судга фақат ҳукуматнинг ваколати бўлиши керак бўлган сиёсий қарорларга аралашиш учун жуда кенг имконият берди, деб ёзади газета.

Суд баёнотида айтилишича, агар қонун кучга кирса, у «Исроил давлатининг демократик давлат сифатидаги асосий хусусиятларига жиддий ва мисли кўрилмаган зарар етказган бўларди».

  • «Оқилоналик тамойили»ни чеклаш Кнессет, ҳукумат ва Олий суд ўртасидаги кескинликни юмшатиши мумкин, деб таъкидлайди The Jerusalem Post, чунки бу суднинг сайланган мансабдор шахслар томонидан қабул қилинган қарорларни муҳокама қилишига тўсқинлик қилади. Бироқ, бошқа томондан, қонун Олий судни бош вазир ёки бошқа сайланган ҳукумат амалдори томонидан қабул қилинган ҳар қандай қарорни муҳокама қилишдан четлаштирди.
  • Нетаняхунинг суд-ҳуқуқ ислоҳотларига қарши намойишлар ва иш ташлашлар Исроилда 2023 йилгача кўп ойлар давомида давом этди. Танқидчилар ислоҳот мамлакатдаги назорат ва мувозанат тизимини бузади, деб таъкидладилар. Исроилдаги норозиликлар ва уларнинг сабаблари ҳақида «Газета.uz» бу ерда батафсил ёзган (1, 2, 3).