Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев 2 ноябрь куни Самарқандда Франция президенти Эммануэль Макрон билан музокара якунлари бўйича баёнот берди.
Давлат раҳбари Ўзбекистон ва Франция ўртасида ҳамкорликнинг янги даври бошланаётганини, мамлакатлар ўртасида «катта ишонч ва очиқлик асосида янада ривожлантириш учун улкан пойдевор яратилаётганини» таъкидлади.
«Биз муносабатларимизни стратегик шериклик даражасига кўтариш ниятида эканимизни келишиб олдик. Бу жуда катта мақом бўлади, бу мақомга муносиб бўлиш учун жуда катта ишлар амалга оширишимиз керак. Ҳар бир йўналишлар бўйича мустаҳкам пойдевор қўйдик, деб ўйлайман», — деди у.
Шавкат Мирзиёев йил бошидан буён мамлакатлар ўртасидаги товар айирбошлаш ҳажми 3 баробар, қўшма корхоналар сони эса кейинги йилларда 4 баробарга ошганини таъкидлади. Томонлар товар айирбошлаш ҳажмини «кескин» ошириш, инвестиция лойиҳаларини фаоллаштириш, қўшма лойиҳаларни молиялаштиришнинг мослашувчан механизмини жорий этиш, бизнес учун янада қулай шароит яратиш ва тадбиркорлар томонидан илгари сурилган ташаббусларни қўллаб-қувватлашга келишиб олдилар.
Давлат раҳбари Ўзбекистонда фаолият юритаётган ёки ушбу мамлакатга қизиқиш билдираётган Франция компанияларини санаб ўтди ва уларга мурожаат қилди:
«Сизларни яна бир бор ишонтириб айтмоқчиманки, биз Ўзбекистонда барчангиз учун шароит яратишга тайёрмиз. Бугун президент сифатида мен сизга кафолат бермоқчиманки, сизнинг Ўзбекистондаги фаолиятингиз ва келгусидаги ҳамкорлигимиз президент ва Ўзбекистон ҳукумати томонидан кафолатланади. Мана шунга сиз ҳеч қачон шубҳа бўлиши керак эмас, шунга сизлар ишонинг», — дея таъкидлади у.
Унга кўра, Франция компаниялари ва молия институтларининг сармоявий лойиҳалари портфели 10 миллиард евродан ошади.
Ўзбекистон президенти энергетика, тоғ-кон саноати, сув таъминоти, инфратузилмани ривожлантириш, транспорт, қишлоқ хўжалиги, банк ва молия каби соҳаларда қатор йирик лойиҳалар аллақачон ўзининг натижасини кўрсатаётганини таъкидлади.
Ишбилармонлик ҳамкорликни ривожлантириш мақсадида Ўзбекистон-Франция Савдо палатаси ишга туширилиши ва 2024 йилда Тошкентда Бусинесс Франcэ агентлиги офиси очилиши режалаштирилган.
Президент халқаро ҳамжамият мураккаб геосиёсий ва иқтисодий муаммоларга дуч келаётганини таъкидлади. «Бу хатарлар иқтисодларимизни ривожлантириш ва биргаликда янада яқинроқ ҳаракат қилиш учун янги имкониятлар излашни тақозо этмоқда. Тор доирадаги ва делегациялар билан бўлиб ўтган учрашувларда бу ҳақда келишиб олдик», деди у.
Шавкат Мирзиёев иқтисодий ислоҳотлар орқага қайтмаслигига ишонтирди. «Орқага йўл йўқ — фақат олдинга. Биз барча имконият ва шарт-шароитларга эга очиқ иқтисодиёт сиёсатини давом эттирамиз, бошқа йўл йўқ. Халқимизга шуни ваъда берганмиз, тадбиркорларимизга ваъда берганмиз. Бунга албатта муносиб бўламиз», деди Ўзбекистон раҳбари.
Унга кўра, асосий мақсад кучли фуқаролик институтлари, замонавий инфратузилма ва қудратли саноатга эга демократик давлат қуришдир.
Президент Франция ҳукумати, компаниялари ва молия институтлари Ўзбекистонни бу йўлда фаол қўллаб-қувватлашига ишонч билдирди.
Ҳамкорлик йўналишлари
Шавкат Мирзиёев Ўзбекистон ва Франция бизнеси «яшил» иқтисодиёт соҳасида стратегик шерикликни ривожлантиришни режалаштираётганини таъкидлади. EDF, Total Energy, Voltalia билан биргаликда йирик лойиҳалар аллақачон бошланган.
Иккинчи йўналиш — Orano компанияси билан биргаликда стратегик хомашёни илғор технологиялар ёрдамида қайта ишлаш ва саноат товарларини экспорт қилиш, уран конларида геология-қидирув ишларини кенгайтириш. Ўзбекистон-Франция бизнес-форуми доирасида Шавкат Мирзиёев Orano компанияси раҳбари Клод Имовен билан учрашди. Учрашувда геология-қидирув ва уран қазиб олиш соҳасидаги ҳамкорликни кенгайтириш ташаббуслари қўллаб-қувватланди.
Bloomberg аввалроқ томонлар Францияга ўзбек уранини етказиб бериш масаласини муҳокама қилишини хабар қилган эди.
2022 йил ноябрь ойида Геология давлат қўмитаси, Навоийуран ва Orano ўртасида уран қазиб олиш ва қайта ишлашни кенгайтириш бўйича уч томонлама битим имзоланган эди. Ўзбекистон «ядровий ёқилғи қиймат занжири»да Франция моделига эътибор қаратмоқчи. Orano «бир неча юз миллион евро» сармоя киритишга тайёрланаётганини айтди.
Орано Ўзбекистонда Nurlikum Mining қўшма корхонаси (51 фоизи Oranoга ва 49 фоизи «Навоийуран»га тегишли) орқали тегишли лойиҳада иштирок этади. Nurlikum Mining компанияси Желгенди уран конини ўзлаштириш лойиҳаси билан шуғулланади, дейилади компания сайтида.
Учинчи йўналиш — сув ресурсларини самарали бошқариш ва замонавий инфратузилмани яратиш. Suez, Veolia ва бошқалар билан лойиҳалар аллақачон амалга оширилмоқда.
Тўртинчи йўналиш — Ўзбекистон қишлоқ хўжалигида рақобатбардошликни ошириш бўйича саъй-ҳаракатларни амалга оширмоқда, шунинг учун у Франция компанияси Rungis Semmaris`нинг Самарқанд, Андижон ва Тошкент вилоятларида маҳсулотлар улгуржи савдоси учун агрологик марказлар қуриш ташаббусини қўллаб-қувватламоқда.
Ўзбекистон ва Франция президентлари иштирокида саккизта, жумладан, Самарқанд франтсуз альянси, ичимлик суви инфратузилмасини яхшилаш, таълим ва маданий мерос соҳасидаги ҳамкорлик тўғрисидаги ҳужжатлар имзоланди.
