Тошкент ҳокимлиги сешанба куни сўнгги кунларда ОАВ ва блогерлар томонидан кўп қаватли бинолардаги мозаика тасвирлари бўяб ташланаётгани ҳақидаги танқидларга муносабат билдирди.
Ҳокимлар кўп қаватли уйлар деворидаги мозаикалар бўяб ташланмаётгани, аксинча, «шаҳарнинг диққатга сазовор жиҳатини сақлаб қолишга қаратилган махсус материал билан қопланаётганини» маълум қилди.
«Ишлар тўлиқ якунига етганидан сўнг, материал қум-оқим усули билан ювилади ва мозаика тасвирлари пойтахтимиз аҳолиси кўзи олдида ўзининг бошланғич, бироқ энди мустаҳкамроқ кўринишида намоён бўлади», — дейилади ҳокимият хабарида.
Якшанба куни тармоқда мозаика паннолари бўялаётгани ҳақидаги хабарлар пайдо бўлди. Душанба куни «Газета.uz» мухбири уйлар таъмирланаётган ҳудудда бўлди ва эрталаб таъмирлаш ишлари акс этган суратларни эълон қилди.
Чилонзор тумани ҳокимлигининг маълум қилишича, уйлар 40 йилдан кўпроқ вақт олдин қурилган, уларнинг фасадидаги мозаика «таъмирлашни талаб қиладиган ҳолатда». Аҳолининг норозилигидан сўнг, «уйларнинг ён қисмидаги кафелли мозаикаларни бўяш ишлари тўхтатилган» — дейилади хабарда.
Ўзбекистон Туризм ва Маданий мерос вазирлиги ҳузуридаги Маданий мерос агентлиги 150 дан ортиқ фасад қисмида тарихий-бадиий аҳамиятга эга мозаикалар бўлган уйларни давлат ҳимоясига олиш ишлари амалга оширилаётгани, агар мозаикалар маданий мерос обектлари рўйхатига киритилса, уларга зарар етказганлар жазоланишини маълум қилган эди.
Эрталаб блогер Никита Макаренко Халқ депутатлари Тошкент шаҳар Кенгашини (туман ҳокимлиги кенгаш қарорига кўра таъмирлаш бошлангани ҳақида хабар берди) маданий мерос объектларини йўқ қилишга эътиборсизликда айблади. Унинг ёзишича, депутатлар «ҳар доим жим» ва низоларни ҳал қилишда қатнашмайди. «Ҳамма жойда ё фаоллар, ё журналистлар бор», — деб ёзди у.
Ҳокимлик Макаренкони «пойтахтнинг энг „жонкуяр“ блогерларидан бири» деб атаган ҳолда, унга «ҳиссиётларга бой саволларни бериш ва ҳақоратли оҳангдаги гапларни ёзишдан аввал, маълумот ва масалаларга аниқлик киритишни, ҳеч бўлмаса, ўз гапида тилга олаётган ҳужжат билан танишиб чиқишни яна бир бор маслаҳат» берди.
Шунингдек, маъмурият пойтахт Кенгаши қарорига ҳавола бериб, «ҳурматли блогер»га (қўштирноқлар ҳокимлик матнидан олинган) у билан танишишни таклиф қилди.
Кенгашнинг 3 мартдаги «Тошкент шаҳрида таъмирлаш ва ободонлаштириш ишларини амалга ошириш тўғрисида»ги қарорида таъкидланишича, ушбу қарор «аҳолига қулайликлар яратиш, мароқли ҳордиқ чиқариш ва дам олиши учун зарур шароитларни ташкил этиш, пиёдалар хавфсизлигини ошириш ва «Инсон қадри индекси»да аниқланган камчиликларни бартараф этиш мақсадида» қабул қилинган.
Ҳужжат билан капитал қурилиш ва ободонлаштиришни назарда тутувчи лойиҳаларнинг манзилли рўйхати тасдиқланган. Ариза ҳокимлик томонидан эълон қилинган қарорда кўрсатилмаган, у билан E-Qaror.gov.uz сайтида танишиш мумкин.
Ҳужжатда фақат Фурқат, Бобур ва бошқа кўчалар бўйлаб жойлашган кўп қаватли уйларнинг фасадини таъмирлаш, кўчаларни реконструкция қилиш, пиёдалар учун йўлаклар яратиш ҳақида сўз боради.
Маданий мерос объектларини реконструкция қилиш лойиҳалари тегишли рухсатнома олингандан кейингина амалга оширилиши керак, дейилади қарорда.
Тошкент шаҳар ҳокимлиги матбуот хизмати «Газета.uz»га кенгаш қарорида мозаикаларни реконструкция қилиш ҳақида алоҳида айтилмагани, бироқ «мозаикалар сақланиб қолиши» таъкидланганини тасдиқлади.
«Амалдаги технология синовдир, шунинг учун у барча уйларда қўлланилмайди. Яқин кунларда мозаикага қўлланиладиган материаллар олиб ташланади», — деб таъкидлади матбуот хизмати.
Мозаикали уйнинг ички томони. Ишчилар бетон қатлам устига бўёқ суришмоқда.
Реставратор, Фанлар академияси Санъатшунослик илмий-тадқиқот институти илмий ходими Акмал Улмасов (PhD) «Газета.uz»га берган интервьюсида бундай технологияни реконструкция деб ҳисоблаш мумкинми ёки йўқлигини билмаслигини айтди. Унинг сўзларига кўра, барча мозаикалар учун ягона кўрсатма йўқ.
«Бизнинг йигитлар „Кокилли қиз“ панносини реставрация қилишди. У бетонланмаган ва аслига умуман тегилмаган эди», — деди у.
Мутахассис бетон сув ёки спирт билан ювилмаслиги, фақат механик тарзда ювилиши мумкинлиги учун давом этаётган ишларнинг мозаикага қандай таъсир қилишини айтишга қийналди.
Ҳокимлик иш якунлангач, улар ҳақида батафсилроқ маълумот беришини таъкидлади.
Таҳририятдан
Фаоллар ва журналистлар шунчаки мозаикалар келажаги учун қайғураётгани йўқ — уларнинг кўпчилиги ҳақиқатдан йиллар давомида бўяб ташланган.
«Газета.uz» ҳокимиятдан ҳар қандай ўзгаришлар ҳақида олдиндан хабар беришни ҳамда барча лойиҳалар муҳокамасига аҳоли ва мутахассисларни жалб этишни сўрайди.
