«Газета.uz» Тошкентда 8 апрелдан буён реклама конструкциялари оммавий равишда демонтаж қилинаётгани ҳақида хабар қилган эди. Ташқи реклама объектлари мулкдорлари конструкциялар қонун бўйича ўрнатилгани, «снос» эса «юқоридан тушган топшириқ асосида» амалга оширилаётганини маълум қилишди. Тадбиркорлар шу вақтга қадар 300 дан зиёд билбордларни бузиб ташлаган ҳукуматнинг ҳаракатларини ноқонуний деб атаб, ушбу қарорни асослаб беришни талаб қилишди.

Ўзбекистон Монополияга қарши курашиш қўмитаси вазиятга муносабат билдирар экан, ташқи реклама объектларини (конструкцияларини) қуриш, ўрнатиш, уларга ер ажратиш, тўловлар миқдорини аниқлаш, техник жиҳатдан тартибга солиш ва бошқа масалалар Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 20 февралдаги «Ташқи реклама бозорини тартибга солиш тўғрисида"ги қарори (ВМҚ№104) билан тартибга солинишини маълум қилди.

Барча ҳудудларда ишчи гуруҳлар ташкил этилиб, барча турдаги ташқи реклама объектлари (конструкциялар) хатловдан ўтказилган.

Натижада республика ҳудудларида жойлаштирилган жами 12 318 та ташқи реклама объектларининг (конструкциялари)нинг 7 108 таси (57,7%) қарор талабларига мувофиқ эмаслиги аниқланган. Шундан, Тошкент шаҳрида жойлашган 6 630 та конструкциянинг 3 207 таси ёки 50 фоизга яқинида камчилик аниқланган, дейилади хабарда.

Қарор талабларига номувофиқ деб топилган 7 108 та ташқи реклама объектларининг (конструкцияларининг) 2 094 таси йўл қатнов қисмида жойлашганлиги, 201 тасида оралиқ масофага риоя қилмаганлиги, 1 353 тасининг эгаси аниқланмаган ҳамда 3 460 тасида бошқа камчиликлар (автомобиль йўлларининг ажратувчи бўлагида, хусусан, йўлнинг ёнма-ён жойлашган қатнов қисмларини ажратувчи, транспорт воситалари ҳаракатланиши ёки тўхташи учун мўлжалланмаган, йўл сатҳидан баланд ва (ёки) ётиқ чизиғи билан белгиланган қисмида ҳамда тротуар ва пиёдалар йўлкаларида, хавфсизлик оролчаларида жойлашган ва бошқалар) аниқланган.

Хусусан, Тошкентда жойлашган ва қарор талабларига номувофиқ деб топилган 3207 та ташқи реклама объектининг (конструкцияларининг) 1459 таси йўл қатнов қисмида жойлашганлиги, 124 тасида оралиқ масофага риоя қилмаганлиги, 1104 тасининг эгаси аниқланмаган ҳамда 520 тасида бошқа камчиликлар (автомобиль йўлларининг ажратувчи бўлагида, хусусан, йўлнинг ёнма-ён жойлашган қатнов қисмларини ажратувчи, транспорт воситалари ҳаракатланиши ёки тўхташи учун мўлжалланмаган, йўл сатҳидан баланд ва (ёки) ётиқ чизиғи билан белгиланган қисмида ҳамда тротуар ва пиёдалар йўлкаларида, хавфсизлик оролчаларида жойлашган ва бошқалар) аниқланган.

Қўмитанинг қайд этишича, Тошкентнинг биринчи даражали марказий қатнов кўчаларида фақат видео экранли ва иккинчи даражали марказий қатнов кўчаларида аралаш турдаги юқори технологияли ташқи реклама объектлари (конструкциялари) ўрнатилиши керак. Бу дастлаб 2020 йил 31 декабрга қадар биринчи даражали марказий қатнов кўчаларида ҳамда 2021 йил 31 декабрга қадар иккинчи даражали марказий қатнов кўчаларида амалга оширилиши лозим.

Қарорга мувофиқ, юқори технологияли қурилмаларга ўзгартириш ишлари белгиланган муддатларда бажарилмаган тақдирда, бундай қурилмалар уларнинг эгалари томонидан ўз кучи билан олиб ташланади (демонтаж қилинади) ва ер майдони тартибга келтирилади, акс ҳолда қурилмалар суд тартибида тегишли ҳокимлик томонидан демонтаж қилинади ва барча харажатлар реклама объектлари (конструкциялари) эгаларидан ундирилади.

Қўмита ташқи реклама объекти талабларга номувофиқ жойлаштирилган бўлса ташқи реклама объектларини (конструкцияларини) ўрнатиш учун аввал тузилган шартномалар, берилган паспортлар, гувоҳномалар, сертификатлар, рухсатномалар ва ҳуқуқни белгиловчи бошқа ҳужжатлар бекор қилинишини кўрсатиб ўтди. Мулкдорларга судга мурожаат қилиш тавсия этилди.

Антимонополия қўмитаси барча томонларни «Реклама тўғрисида"ги қонун ва Вазирлар Маҳкамасининг «Ташқи реклама бозорини тартибга солиш тўғрисида"ги 2020 йил 20 февралдаги 104-сонли қарори талабларига риоя қилишга чақирди.

Humo Media директори Савелий Соколов «Газета.uz»га давлат органлари биринчи ва иккинчи даражали кўчалар рўйхатини тузгани, бироқ у ушбу рўйхатни расман олмаганини маълум қилди.

«Яъни биз қайси кўчаларнинг биринчи даражали, қайсиларининг иккинчи даражали эканлигини билмаймиз. Шунинг учун экранларни қаерга жойлаштириш кераклиги номаълум. Мутлақо. Биз бу файлчани Телеграмдан олдик, лекин биз уни олдик деб ҳисобламайман. Ва Мирободда барча конструкцияларни кесиб ташлаган жойда кўчалар йўқ. Яъни улар ўзларига ўзлари қарши чиқишаяпти», — деди у.

Тадбиркор барча ҳукумат қарорининг демонтажга фақатгина суд қарори билан рухсат берилиши айтилган асосий бандини инобатга олмаётганини таъкидлаб ўтди.

«Антимонополия қўмитаси эътирозингиз бўлса судга боринг, демоқда. Ахир бу ҳуқуқий хаоску. Конструкциямизга келган милицияга „қонунбузарликни тўхтатинг“, „мол-мулкка тажовуз қилишмоқда“, — десак, улар: „судга бор“, — дейишмоқда. Ваҳоланки қарорда [демонтажгача] суд қарори бўлиши керак, дейилмоқда. Қарор эса йўқ. Қонунсизлик», — деди у.

Савелий Соколов бир қанча тадбиркорлар аллақачон конструкциялар демонтаж қилингани учун судга мурожаат қилишганини маълум қилди.