Juma kuni O‘zbekiston va AQSh o‘rtasida sog‘liqni saqlash sohasidagi ikkita muhim hujjat imzolandi. Jarayon Toshkentda o‘tayotgan birinchi O‘zbekiston — AQSh sog‘liqni saqlash haftaligi doirasida bo‘lib o‘tdi.
Sog‘liqni saqlash vaziri Amrillo Inoyatov va AQSh elchisi Jonatan Xenik imzolagan kelishuvga ko‘ra, O‘zbekiston AQSh Global sog‘liqni saqlash xavfsizligi dasturining 50 ta hamkor-mamlakatidan biriga aylanadi, AQSh ushbu sohada keng ko‘lamli yordam ko‘rsatmoqda.
Ushbu dastur bo‘shliqlarni to‘ldirish va sog‘liq xavfsizligi tahdidlarining oldini olish, aniqlash va ularga javob berish uchun mamlakatlarning sog‘liqni saqlash xavfsizligi imkoniyatlarini kuchaytirishga qaratilgan.
“Ushbu dasturga qo‘shilish kasallikning tarqalishining oldini olish, ta’minot zanjirlarini mustahkamlash va kelajakda yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan pandemiyalarga tayyorgarlik ko‘rish uchun AQShdan qo‘shimcha moliyalashtirish uchun eshiklarni ochadi”, — dedi AQSh elchisi forumdagi nutqida.
U O‘zbekiston va AQSh sog‘liqni saqlash sohasida uzoq yildan beri hamkorlik qilayotganini ta’kidladi. Hamkorlik USAID bilan 30 yildan beri, AQSh Kasalliklarni nazorat qilish va oldini olish markazi (CDC) bilan esa 20 yildan beri davom etmoqda. O‘ttiz yil ichida AQSh O‘zbekiston sog‘liqni saqlash sohasiga 175 million dollardan ortiq sarmoya kiritgan.
2020-yilda AQSh koronavirusga qarshi kurash doirasida ushbu hamkorlikni kengaytirdi. O‘zbekistonga COVID-19`ga qarshi 10 million dozaga yaqin vaksina va 18 million dollarga yaqin mablag‘ ajratildi.
“Biz nafaqat sog‘liqni saqlash sohasidagi mavjud muammolarni hal qilish, balki yangi va kelajakdagi muammolarga qarshi turish uchun ishchi kuchimiz va sog‘liqni saqlash tizimimizning salohiyatini oshirish ustida ishlamoqdamiz”, — dedi Jonatan Xenik.
Elchining so‘zlariga ko‘ra, yaqinda o‘tkazilgan serologik testlar O‘zbekiston aholisining 98 foizida koronavirusga qarshi antitanachalar mavjudligini ko‘rsatgan. “Bu O‘zbekiston hukumati tomonidan muvaffaqiyatli amalga oshirilayotgan emlash kampaniyasining tasdig‘idir”, — dedi u.
Mamlakatlar hamkorlik qilayotgan yana bir asosiy yo‘nalish bu sil kasalligiga, xususan, dori vositalariga chidamli silga qarshi kurashdir. 2015-yildan beri AQSh Xalqaro taraqqiyot agentligi (USAID) orqali O‘zbekistonda sil kasalligini aniqlash, davolash va oldini olish tizimini mustahkamlash bo‘yicha tadbirlar uchun 50 million dollar ajratdi.
Shuningdek, sog‘liqni saqlash vaziri Amrillo Inoyatov va USAIDning O‘zbekistondagi missiyasi direktori Devid Xoffman O‘zbekistonda silga qarshi xavfsiz va sifatli va boshqa dori vositalaridan foydalanish imkoniyatlarini kengaytirish maqsadida USAID va Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Farmatsevtika mahsulotlari xavfsizligi markazi o‘rtasida o‘zaro anglashuv memorandumini imzoladi.
Hujjat odamlar ishonch bilan foydalanishi mumkin bo‘lgan va O‘zbekistonning o‘zida tobora ko‘proq ishlab chiqariladigan xavfsiz va sifatli dori vositalaridan foydalanish imkoniyatlarini kengaytiradi, dedi USAID missiyasi rahbari.
“Dori vositalarining sifati global muammo bo‘lib qolmoqda. Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti tomonidan o‘tkazilgan tadqiqotga ko‘ra, past va o‘rta daromadli mamlakatlardagi dori vositalarining qariyb 10 foizi, afsuski, xalqaro sifat standartlariga javob bermaydi. Bu siyosatga ham, jamoat salomatligiga ham tahdiddir”, — deydi Xoffman.
O‘zbekiston bilan AQSh o‘rtasidagi farmatsevtika sanoatidagi hamkorlik yil sayin kengaymoqda. Agar 2016-yilda ushbu sohadagi o‘zaro savdo hajmi 3,5 million dollarni tashkil etgan bo‘lsa, 2021-yilda bu ko‘rsatkich 32 million dollarni tashkil etdi.
“O‘zbekistondagi ayrim ishlab chiqaruvchilar birinchi marta JSST standartlariga erishganini va nafaqat O‘zbekistonda qo‘llanishi mumkin bo‘lgan, balki xalqaro xaridlar va eksport uchun oldindan saralashdan o‘tgan silga qarshi dori vositalarini ishlab chiqarish imkoniyatiga ega bo‘lganidan juda mamnunman”, — deydi Xoffman.
USAID AQSh farmakopeyasi (AQSh davlat dori-darmon standartlarini belgilovchi nodavlat tashkilot) orqali “Dori-darmon sifatini oshirish+” dasturi orqali O‘zbekistondagi hamkorlari bilan dori sifati tizimini barqaror mustahkamlash va asosiy dori vositalari va tibbiy buyumlardan foydalanish imkoniyatini yaxshilash ustida ishlamoqda.
