Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги қўмитаси раиси ўринбосари Нурмат Отабеков Ўзбекистонда кўкйўтал бўйича эпидемиологик вазиятни барқарор деб атади. Бу ҳақда у Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот хизматига берган интервьюсида таъкидлади.
Бир кун аввал Uznews.uz сайти ижтимоий тармоқлардаги хабарларга таяниб, мамлакатда кўкйўтал авж олгани ва Соғлиқни сақлаш вазирлиги бу борада жимлик сақлаётгани ҳақида хабар берганди. Тошкент шаҳрида бешдан ортиқ юқумли касалликлар шифохонаси мавжуд, аммо кўкйўтал фақат 3-шаҳар юқумли касалликлар шифохонасида даволанади.
Инфекционист Бахтиёр Бегматов нашрга берган интервьюсида кўкйўталнинг тарқалишига одамларнинг (жумладан, диндорларнинг) эмланишдан бош тортиши сабаб бўлаётганини айтган.
Нурмат Атабеков «ҳозир юртимизда бу борадаги эпидемиологик вазият барқарор ва хавотирланишга асос йўқ», деди.
«Кўкйўтал ҳаво-томчи йўли орқали юқадиган ўта юқумли хасталик бўлиб, қўзғатувчиси Bordetella pertussis бактерияси ҳисобланади. Унга чалинган беморларда ўткир респиратор вирусли инфекциялар аломатлари, шунингдек, кучли йўтал хуружлари ва қусиш кузатилади», — дея таъкидлади мутахассис.
Касаллик асосан ёш болалар ва ўсмирларда кузатилади, лекин катталарда ҳам учраши мумкин, деди у.
«Ўзбекистонда миллий эмлаш календарига асосан, чақалоқлар 2, 3 ва 4 ойлигида 3 маротаба пентавалент вакцина билан (кўкйўтал, дифтерия, қоқшол, гепатит В ва ХИБ инфекцияларга қарши) эмланади. Бир йилдан сўнг, яъни 16 ойлик даврида АКДС-4 билан қайта ревакцинация қилинади», — дейди Нурмат Отабеков.
2023 йилнинг ўтган даврида мамлакат бўйича жами 2 миллионга яқин бола ушбу хасталикка қарши вакцина қабул қилган. Хусусан, январь-август ойлари давомида пента-1 билан эмланиши керак бўлган болаларнинг 97,6 фоизи, пента-2 билан 98,5 фоизи, пента-3 билан эса 98,5 фоизи эмланган.
«Кўкйўтал мавсумий характерга эга бўлиб, куз-қиш даврида кўпроқ қайд этилиши мумкин ва аксарият ҳолларда эмланмаганлар (тиббий чеклов ва рад этиш), тўлиқ эмлаш курсини олмаганлар ҳамда баъзи ҳолларда эмлашдан кейин иммунитет шаклланмаган (сероманфий) болаларда кузатилади», — деди Нурмат Отабеков.
«Қисқа қилиб айтганда, эмланмаган ўғил-қизлар ўртасида касаллик тарқалиш хавфи сақланиб қолади. Шу боис кўкйўтал кам миқдорда бўлса-да, аҳоли ўртасида қайд этиб турилиши табиий ҳол», — деди у.
Мутахассиснинг тушунтиришича, «ушбу хасталикни фақат жамоавий иммунитет ҳосил қилиш орқали енгиш мумкин. Бунинг учун Миллий эмлаш календарига мувофиқ, ёш болалар эмланиши зарур».
Ўзбекистон ССВ айни вақтдаги кўкйўтал ҳолатлари бўйича статистик маълумотларни тақдим этмаган.
