АҚШ Ўзбекистоннинг «Оҳангаронцемент» цемент заводи ҳамда Алишер Усмоновнинг UMS холдингига тегишли Akkermann Cement CA компаниясига қарши санкциялар жорий қилди, дея хабар қилинди Қўшма Штатлар Молия вазирлиги сайтида.

2021 йил май ойида Кипрнинг ЛLamanka Enterprises компанияси «Оҳангаронцемент» заводи устав капиталидаги 84,197 фоиз улушини сотиб олган эди. Ўшанда битим суммаси 557,6 млрд сўмга баҳоланган. 2022 йил январь ойида Британия Виржиния оролларининг Lamanka Enterprises ва Giacinttar компаниялари «Оҳангаронцемент»даги улушларини 1,88 трлн сўмга сотганини эълон қилди. Кейинчалик акцияларнинг харидори Алишер Усмоновнинг UMS холдинги компанияси томонидан ташкил этилган Akkermann Cement CA эканлиги маълум бўлди.

«Усмоновнинг ихтиёрида кенг оффшор корхоналар тармоғи мавжуд ва у оила аъзолари орқали молиявий операцияларни амалга ошириши мумкин, бу эса унга санкцияларни четлаб ўтишга имкон беради», — дея маълум қилди АҚШ молия вазирлиги.

АҚШ Ғазначилигининг Чет эл активларини назорат қилиш бошқармаси (OFAC) янги санкциялар рўйхатига киритилган бир қатор компаниялар, жумладан Akkermann Cement CA билан операцияларни 11 июлгача тўхтатик учун лицензия берди.

«Металлоинвест», USM Telecom ва «Мегафон» ҳам санкциялар остида қолди. Рўйхатга Алишер Усмонов асос солган холдинг таркибига барча компаниялар киритилган. Шунингдек, «Металлоинвест» таркибига кирувчи корхоналар, жумладан, Михайловский ва Лебединский кон-қайта ишлаш комбинатларига ҳам чекловлар жорий этилди.

OFAC миллий хавфсизлик, ташқи сиёсат ва санкциялар сиёсати мақсадларида жисмоний ва юридик шахсларни ушбу рўйхатга (SDN list) жойлаштиради. SDN рўйхатидаги компанияларнинг активлари блокланади. Америка фуқаролари ва шахсларига улар билан ҳар қандай бизнес ёки битимлар олиб бориш тақиқланади.

«Оҳангаронцемент» ҳақида

«Оҳангаронцемент» заводи XX аср ўрталарида ташкил этилган. 1970 йилда комбинатга, 1980 йилда ишлаб чиқариш бирлашмасига айланди. 1994 йилда хусусийлаштирилиб, акциядорлик жамиятига айлантирилди. Zeromax узоқ вақт давомида корхонанинг асосий эгаси бўлди, 2006 йилда эса Россиянинг «Евроцемент» компанияси 75,5% улушини сотиб олган. Кейинчалик бу улуш 83,9% гача оширилди.

Spot нашрининг ёзишича, 2014 йилда корхонада муаммолар юзага келган — ўшанда тугатилаётган Давлат рақобат қўмитаси 1994 йилдаги хусусийлаштиришни ноқонуний деб топишни талаб қилган ва Тошкент вилояти хўжалик суди заводнинг мол-мулки ва банк ҳисоб рақамларини хатлаган. Бундан ташқари, компания қўшимча солиқ тўлаши керак эди. Бир неча марта суд муҳокамалари ва апелляциялардан сўнг томонлар бу масалани ҳал қилишга муваффақ бўлишди.

2020 йилда Россиянинг энг йирик цемент ишлаб чиқарувчиси «Евроцемент» қарзлари учун Сбербанк назоратига ўтди ва сотувга қўйилди.

«Оҳангаронцемент» 2020 йилда Ўзбекистондаги энг йирик солиқ тўловчилардан бири бўлган ва бозорда ҳукмронлик қилувчи компаниялардан бири ҳисобланади. 2021 йилнинг тўққиз ойида заводнинг соф фойдаси 188,8 млрд сўмни, 2020 йилнинг тўққиз ойида эса 187,1 млрд сўмни ташкил этди.