Ispaniyaning Maxam korporatsiyasi O‘zbekiston kimyo sanoatidagi qo‘shma korxona bo‘yicha uzoq davom etgan nizo munosabati bilan xalqaro arbitraj muhokamasini boshladi. Bu haqda Eurasianet nashri xabar bermoqda.

Maxam — tog‘-kon sanoati va qurilish muhandisligi uchun portlovchi moddalar ishlab chiqaradigan kompaniya shu yilning mart oyida Londonda sudga murojaat qildi. Ushbu kelishmovchilik Maxam`ning O‘zbekistondagi mineral o‘g‘itlar va kimyoviy mahsulotlar ishlab chiqaradigan eng yirik korxonalardan biri bo‘lgan Maxam-Chirchiqdagi ulushiga taalluqli. Hamkor “O‘zkimyosanoat” davlat kompaniyasi hisoblanadi.

Maxam vakili Eurasianet bilan suhbatda “kompaniyaning O‘zbekiston hukumati bilan qiyin munosabatlari” haqida ta’kidladi. Taxminlarga ko‘ra, Ispaniya kompaniyasi shartnoma buzilishi munosabati bilan zararni qoplash uchun sudga murojaat qilgan.

“Maxam O‘zbekiston hukumati bilan tinch yo‘l orqali kelishuvga katta umid bog‘lagandi, mamlakatga katta sarmoya kiritgani uchun emas, balki bu ular o‘z muammolarini muloqot va muzokaralar orqali hal qila olmagani hisobiga bo‘ldi. Xalqaro arbitraj sudiga da’vo arizasi berish ularning oxirgi chorasidir”, — dedi manba nashrga.

“Gazeta.uz” “O‘zkimyosanoat” matbuot kotibi Rustambek Eshbekov bilan bog‘langanda, u “Hozirda bu boradagi aniq va asosli ma’lumotlar tayyorlanmoqda. Yaqin kunlarda Toshkentda Maxam bilan muzokaralar kutilmoqda”, deya ta’kidladi.

Maxam-Chirchiq AJ qo‘shma korxonasi 2002-yilda tashkil etilgan Chirchiq azot-tuk zavodi (Po “Elektroximprom”) negizida tashkil etilgan. 2007-yilda MaxamCorp S.A.U. xususiylashtirish jarayonining bir qismi sifatida AJ aksiyalarining 49 foizini sotib oldi.

2009-yildan buyon Maxam 2001-yilda korporativlashtirilgan “Ammofos-Maksam” AJ (sobiq Olmaliq kimyo zavodi — Ammofos PA)da ham katta ulushga egalik qiladi.

Kompaniyaning sof foydasi 2021-yilda 253,6 mlrd so‘mni, 2020-yilda 140,5 mlrd so‘mni tashkil etdi. O‘tgan yil uchun ma’lumotlar taqdim etilmagan. Ta’kidlash joizki, korporativ ma’lumotlarning yagona portalida kompaniya haqidagi so‘nggi muhim fakt bir yildan ko‘proq vaqt oldin — 14 yil 2022-fevralda e’lon qilingan.

“KorpInfo” Telegram kanali xabariga ko‘ra, “investitsiyalar va investitsiya faoliyati to‘g‘risida”gi qonunning 63-moddasiga binoan, xorijiy investitsiyalar bilan bog‘liq va xorijiy investorning O‘zbekiston hududida ishlashi davomida yuzaga keladigan nizo muzokaralar yo‘li bilan hal etiladi. Agar investitsiya nizosi taraflari muzokaralar yo‘li bilan nizoni kelishilgan holda hal qila olmasalar, bu muammo vositachilik yo‘li bilan hal qilinishi kerak.

Muzokaralar va vositachilik yo‘li bilan hal etilmagan nizo O‘zbekistonning tegishli sudi tomonidan hal qilinishi kerak.

Agar nizolarni yuqorida ko‘rsatilgan usullar bilan hal etishning iloji bo‘lmasa, xalqaro shartnomada va (yoki) investor bilan respublika o‘rtasida tuzilgan shartnomada tegishli va asosli arbitraj bandi nazarda tutilgan bo‘lsa, bunday nizo xalqaro arbitraj orqali hal qilinishi mumkin.