«ўзбек тили ойлиги» тегли мақолалар
Чекинишга ҳаққимиз йўқ
1990 йилларда филология фанлари номзоди М. Миртожиев шундай деб ёзганди: «Ўзбек тилида ўқитиладиган чет институтлари ва факультетларида ўзбек тили фан сифатида ўқитилмайди. Бунда чет тилини унга қиёсан ўрганиш манфаатлироқ эканлиги ҳисобга олинмади. Ахир одамлар она тили базасида мушоҳада қилади».
«Илмий-техникавий матнларимиз сон-саноқсиз русча-байналмилал истилоҳлар билан тўлиб-тошган»
Илмий-техникавий матнлар сон-саноқсиз русча-байналмилал истилоҳлар билан тўлиб-тошган. Уларнинг мазмунни тушуниш зиёлиларга ҳам насиб этавермайди. Бу ҳол зудлик билан ўзгартиришни талаб қилади, дейилади 1990 йилда ҳаммуаллифликда чоп этилган ва ҳозирда ҳам ўзининг долзарблигини йўқотмаган мақолада.
«Тилимизга эътиборсизлик ўзимиздан бошланган»
1989 йил март ойи, ўшанда Ҳамид Ғулом билдирган фикрлар бугунги куннинг юзига ойна тутгандек долзарблигича қолмоқда: «Тилимизга эътибор сезилмайди. Таржимонларимиз тилимизни яхши билишмайди. Чунки рағбат йўқ. Бу рағбатни ўзимиз сўндирганмиз. Тилимизга эътиборсизлик ўзимиздан бошланган».
«Давлатимизга мадҳу сано ўқиманг, унинг тилига амал қилинг»
Бундан 10 йиллар аввал ёзувчи Аҳмад Аъзам: «Давлатимизга мадҳу сано ўқиманг, унинг тилига амал қилинг. Устозлар ўқувчилар шевасини адабий тилга буриб, уни ўргатадиган қонун мажбуриятлари қаерда қолди? Энди буни қилиб бўлмайди, деб ўйлайсизми? Йўқ, бўлади!» деганди.
Муаммолар ҳали кўп
«Газета.uz» «Ўзбек тили ойлиги» доирасида 1990 йилларда турли нашрларда чоп этилган мақолаларни беришда давом этади. Ўша йили Атамашунослик қўмитаси раиси Ғанижон Абдураҳмонов ўзбек тилида муаммолар ҳали кўплиги ҳақидаги фикрлари бугунги кунда ҳам ўзининг долзарблигини йўқотмаган.
Шаҳар ичи атамалари: Стоянка, станция, остановка — ҳаммаси ҳам бекат дегани эмас
Тилшунос, адиб, журналист умуман ўз тилини қадрлайдиганлар — ўзбек тилининг ички имкониятларини чуқур ўрганишга, шевалардаги беҳисоб дурдоналарни йиғиб, адабий тил мулкига айлантиришга ҳаракат қилмоғи керак. «Ўзбек тили ойлиги» доирасида Суюн Қораевнинг 1990 йилдаги мақоласини тақдим этамиз.
Тилда ҳикмат кўп
Тил ҳақидаги қонунга кўра, аввалига кўпгина идоралар чиндан ҳам давлат тилида иш юрита бошлади. Бироқ назорат сусайгач, ташкилотлар буни йиғиштириб қўйди. Оқибатда бугунги кунда ҳам кўп фармойишлар, буйруқлар, кўрсатмалар рус тилида тайёрланяпти. Озод Шарофиддиновнинг 2004 йилдаги мақоласидан парча.
Тилимиз — ғуруримиз
«Газета.uz» «Ўзбек тили ойлиги» доирасида 1990 йилларда турли нашрларда чоп этилган мақолаларни беришда давом этади. Ўша йиллари Зоир Зиёнинг «ўзбек тили тўла мустақилликка эришиши лозим», деган гапи бугун ҳам ўз долзарб. «Бу ишда тилшуносларимиз фаоллик кўрсатиши керак», — деганди у.
Истилоҳлар тикланиши шарт
«Газета.uz» «Ўзбек тили ойлиги» доирасида бундан 30 йил илгари турли нашрларда чоп этилган мақола ва фиқраларни беришда давом этади. Маҳмуд Назаровнинг 1990 йилда ёзилган истилоҳлар тикланиши шартлиги ҳақидаги мақоласи бугунги кунда ҳам ўзининг долзарблигини асло йўқотмаган.
Тилда маччойи сайил
«Газета.uz» ўзбек тилига давлат тили мақоми берилганининг 33 йиллиги муносабати билан октябрни — «Ўзбек тили ойлиги» деб эълон қилди. Ҳар куни ўтган даврда чоп этилган ва долзарблигини йўқотмаган мақола ҳамда фиқралар қайта бериб борилади. Бу гал ёзувчи ва журналист Аҳмад Аъзам ижодига юзланамиз.
Қачон ўзбекча гапирамиз?
1989 йил 21 октябрь. Ўзбек тилига давлат тили мақоми берилган кун. «Газета.uz» сана муносабати билан октябрни — «Ўзбек тили ойлиги» деб эълон қилади ва долзарблигини йўқотмаган мақола ва фиқраларни қайта чоп этади. Биринчиси — Эркин Аъзамнинг 1992 йилда ёзилган «Қачон ўзбекча гапирамиз?» мақоласи.
Энг кўп ўқилган хабарлар | Сўнгги янгиликлар
- «Камолон ош» маркази асосчиси Саъдулло Саидов вафот этди
- Хорижий автомашиналарни вақтинча олиб кириш учун йиғим ҳисоблаш тартиби ўзгарди
- «Аёллар кетиш учун куч топиши керак». Диёра Усмонова биринчи турмушида калтаклангани ҳақида гапирди
- Автомашинани қайта рўйхатдан ўтказиш йиғими аввалги миқдор — БҲМнинг 10 фоизига қайтарилди
- Аёлларни ҳимоя қилиши керак бўлган қонун уларни жазолаш учун ҳам хизмат қилмоқда
Қўшимча имкониятларга эга булиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг