Россиянинг «Росатом» давлат корпорацияси бош директори Алексей Лихачев «Примаковские чтения» форумида Ўзбекистонда атом электр станциясини қуриш юзасидан шартнома бўйича ишлар якуний босқичда эканини таъкидлади, дея хабар бермоқда Россиянинг «ТАСС» нашри.

«Бизнинг тушунишимиз бўйича, биз 2019 йилда барча асосий қарорларга эришдик. <...> Пандемия кўплаб жараёнларни тўхтатди, бироқ мен ўзбек лойиҳасини тўхтатилган лойиҳа деб атай олмайман. <...> Атом электр станцияси қурилиши юзасидан шартнома бўйича ишлар якуний босқичда», — деган «Росатом» раҳбари лойиҳани ишлаб чиқиш давом этаётганини айтиб.

«Биз, жумладан, кам қувват, кадрлар тайёрлаш бўйича қўшимча таклифлар бердик. Шартнома устида ишлаш етарлича интенсив давом этмоқда ва менимча, умуман олганда, биз шартнома имзолашдан йироқда эмасмиз», — деди Лихачев.

Ўзбекистонда АЭС

Ўзбекистонда 2019−2029 йилларда атом энергетикасини ривожлантириш концепциясига кўра, атом электр станциялари қурилишини бошлаш 2022 йилга мўлжалланган эди. Станция Ўзбекистон давлат бюджети ва Россия давлат кредити ҳисобидан қурилиши айтилган.

Лойиҳа Жиззах вилоятида қуввати 1,2 ГВт/соат бўлган ВВЭР-1200 типидаги босимли сув реакторларига эга атом электр станциясини қуришни назарда тутади. Уни қуришда Россиянинг «Росатом» давлат корпорацияси иштирок этиши назарда тутилган.

Ўша вақтда «Ўзатом» бош директори бўлган Жўрабек Мирзамаҳмудов 2028 йил декабрь ойида станциянинг биринчи энергоблокини, 2030 йил июнь ойида иккинчи блокни ишга тушириш режалаштирилганини таъкидлаганди.

2019 йил октябрь ойида «Росатом» бош директори Алексей Лихачев корпорация 2019 йил охиригача Ўзбекистонда атом электр станциясини қуриш бўйича асосий шартномани имзолашни режалаштираётганини маълум қилганди. Бироқ ҳозирча ҳужжат имзолангани ҳақида хабарлар келиб тушмаган.

Президент Шавкат Мирзиёевнинг 2021 йил 19 ноябрдаги Россияга бир кунлик ташрифи чоғида мамлакатлар ўртасида 18 та ҳужжат, жумладан, ҳукуматлар ўртасида ядровий ва биологик хавфсизлик соҳасида ҳамкорлик тўғрисидаги битимлар имзоланган.

2021 йил ноябрь ойи бошида Ташқи ишлар вазирлигининг ўша пайтдаги раҳбари Абдулазиз Камилов Ўзбекистонда атом электр станциясини қуриш масаласи лойиҳанинг иқтисодий мақсадга мувофиқлиги, яшил энергетикага сармоя киритиш бўйича кўплаб таклифларни ҳисобга олган ҳолда ҳам, унинг шаффофлиги нуқтаи назаридан ҳам кўриб чиқилаётганини айтганди. «Биз нафақат Ўзбекистон, балки қўшни давлатларда ҳам жамоатчиликнинг бу масалага муносабатини ўрганамиз», — деганди у.

2022 йилнинг ёзида энергетика вазирининг собиқ ўринбосари Шерзод Ходжаев Ўзбекистон «Росатом» билан атом электр станциясини қуриш нархини пасайтириш масаласини муҳокама қилаётгани ҳақида хабар берганди. Агар станцияда ишлаб чиқарилган электр энергиясининг нархи бошқа манбалар билан рақобатбардош бўлмаса, лойиҳа амалга ошириладими ёки йўқ, деган хулоса «ўз-ўзидан аниқ» бўлади, деган эди у.