1 март, чоршанба куни Тошкентда бўлиб ўтган матбуот анжуманида Россиянинг Украинага қарши уруши Россия президентининг биргина қарори билан тўхтатилиши мумкин, дея таъкидлади АҚШ давлат котиби Энтони Блинкен. Шунингдек, у Хитойнинг ушбу можарони ҳал қилиш бўйича таклифлари ҳақида ўз фикрлари билан ўртоқлашди, дея хабар бермоқда «Газета.uz» мухбири.
«Ҳеч ким Украина халқичалик тинчлик бўлишини интиқлик билан кутаётгани йўқ. Улар ҳар куни рус агрессияси қурбонига айланмоқда. Агар кеча тинчликка эришилганида, улар ҳам, биз ҳам буни қабул қилардик. [Владимир] Путин агрессиялари оқибатларидан жабр кўраётган дунё мамлакатларида ҳам шундай кайфият бўларди. Аммо энди оддий ҳақиқат ҳаммамизга аён бўлди: уруш эртага тугаши мумкин. Президент Путин агар шуни истаса, уруш бугун якунланиши ҳам мумкин. Буни у бошлади ва тўхтата оладиган ҳам у. Ҳаммаси оддий. Биз бу ҳақиқатни ҳеч қачон эътибордан четда қолдирмаслигимиз керак», — деди давлат котиби The New York Times мухбирининг турли мамлакатларнинг тинчлик музокараларига чақирувлари бўйича АҚШ позицияси ҳақидаги саволига жавоб берар экан.
«Ҳеч ким тажовузкорлар ва бу билан бир пайтда қурбонлар борлигини унутмаслиги керак. Улар ўртасида тенглик белгисини чизиш ёки тинчликка ким кўпроқ интилаётгани ҳақида ўйлаш, менимча, жуда нотўғри», — деди Энтони Блинкен.
«Агар Россия, президент Путин агрессияни тўхтатишда дипломатияга чин дилдан тайёр бўлганида эди, албатта, биз бу борада биринчилардан бўлиб биргаликда ишлаган бўлардик. Аммо бунинг учун ҳеч қандай далил йўқ. Аксинча, ҳамма нарса бунинг аксини кўрсатади. Президент Путиннинг ўзи айтган оммавий баёнотларга қулоқ тутинг, у Украина ҳудудларини бой берганини тан олмагунча, бу ҳақда гапиришга ҳам ҳожат йўқ, деган. Бошқача айтганда, Украина томони ўзининг эгаллаб олинган ҳудудлари Россияда сақлаб қолинишини тан олмагунча, улар ҳатто мулоқотга киришмайди. Бу вазиятдан чиқиш йўли эмаслиги аниқ. Ва бу нафақат Украина ёки биз учун, балки дунёнинг барча мамлакатлари учун шундай бўлиши керак», — деди АҚШ давлат департаменти раҳбари.
Энтони Блинкен Марказий Осиё давлатлари ҳам шундай позицияда экани ҳақида фикр билдирди.
«Менимча, бундай позиция, албатта, ҳар бир давлат ўзининг ҳудудий яхлитлиги, суверенитети, мустақиллиги ҳақида қайғураётган, жуда қийин йўл билан эришилган Марказий Осиёда акс-садо беради», — деди у.
Давлат котиби урушдан кейин дунё қандай бўлиши кераклиги ҳақида ҳам гапирди.
«Асосий савол шундаки, Россия ҳақиқатан ҳам ўз агрессиясини тўхтатишга ва буни БМТ низоми ва унинг тамойилларига мувофиқ амалга оширишга тайёр бўладими? Бутун дунёда эшитаётган ва БМТ Бош ассамблеяси томонидан 141 давлат томонидан қабул қилинган резолюцияда кўраётган нарсангиз тинчликка бўлган кучли интилишдир», деди у.
Энтони Блинкен Хитойнинг Украина заминида тинчликка эришиш бўйича таклифларига ҳам тўхталиб ўтди. «У ерда баъзи ижобий жиҳатлар бор, жумладан, олдин Хитойнинг ўзи бир неча бор айтган сўзлари ёки Украинанинг ўзида мавжуд бўлган таклифлар», — деди у.
«Аммо Хитой ҳақиқатан ҳам суверенитетнинг биринчи тамойилига жиддий қараганида эди, ўтган йили Украина суверенитетини тўлиқ тиклашни қўллаб-қувватлаган бўларди. Хитой эса бунинг тескарисини қилди, ўзи Россиянинг уруш ҳақидаги пропагандаси ва дезинформацияси тарғиботини олиб борди, халқаро ташкилотларнинг Россия манфаатлари йўлидаги фаолиятига тўсқинлик қилди. Айни пайтда, олдин маълумот берганимиздек, Хитой Россияга ҳарбий ёрдам кўрсатиш имкониятини кўриб чиқмоқда, бу эса ҳалокатларга сабаб бўлиши мумкин», — деди АҚШ давлат департаменти раҳбари.
«Хитой иккала томонда ҳам ўйнай олмайди. У Владимир Путин ёққан олов алангасини ёқишда давом этар экан, ўзини тинчлик тарафдори бўлган куч сифатида кўрсата олмайди», — деди Энтони Блинкен.
