Ўзбекистонда коронавирус омикрон-штаммининг Stealth-Omicron BA.2 субварианти рўйхатга олинди. Бу ҳақда Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги хизмати бошлиғи Баҳодир Юсупалиев ЎзАга берган интервьюсида маълум қилди.
Сўнгги бир ҳафта давомида касалланиш динамикасининг бироз кўтарилиши кузатилмоқда. Жумладан, жорий йилнинг 17 июнь кунида 90 та, 18 июнь куни 108 та, 19 июнь куни 93 та, 20 июнь куни 87 та, 21 июнь куни 82 та, 22 июнь куни 98та касаллик қайд этилди.
Республика бўйича рўйхатга олинган беморлар ёшма-ёш таҳлил қилинганда, коронавирусга чалинганлар орасида:
- 14 ёшгача бўлган болалар ўртача 3−4 фоизни;
- 15−19 ёшдагилар 2−3 фоизни;
- 20−29 ёшдагилар 24−25 фоизни;
- 30−39 ёшдагилар 16−17 фоизни;
- 40−49 ёшдагилар 14−15 фоизни;
- 50−59 ёшдагилар 9−10 фоизни;
- 60 ёш ва ундан катталар 16−17 фоизни ташкил этмоқда.
Касаллик манбаи суриштирилганда 35−40 фоиз ҳолатда оиладан, 15−20 фоиз ҳолатда бемор кўшнилари ёки қариндошларидан, 7−8 фоиз ҳолатда жамоат жойларида, 5−8 фоиз ҳолатда иш жойида юқтириб олингани аниқланган.
ЖССТ томонидан дунё мамлакатларида омикрон штаммининг Stealth-Omicron BA.2 варианти устувор штаммга айлангани таъкидланмоқда. Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилотининг вируслар эволюцияси бўйича ишчи гуруҳи (TAG-VE) янги «қаҳрамон»ни «хавотир уйғотувчи» (VOC) деб атади.
«Республикамизда ҳам ушбу штамм аниқланиб, хозирги кунда коронавирус инфекцияси билан касалланишда ушбу штаммнинг учраётгани кузатилмоқда. Инновацион ривожланиш вазирлигининг Илғор технологиялар марказида вирус геномини ўрганиш (секвенлаш) бўйича ўтказилган таҳлилларда 67 фоизида „Omicron“ ва 33 фоизида „Omicron“ штаммининг янги мутациядаги „Stealth-Omicron“ BA.2 варианти топилган», — дея маълум қилди Баҳодир Юсупалиев.
СЭС раҳбари бугунги кунда мамлакатда коронавирус инфекцияси бўйича вазият барқарорлиги таъминланиб келинаётгани, лекин ўтган икки йил давомида айнан июль-август ойларида касалланиш кўтарилганлиги қайд этилганини билдирди.
«Шунинг учун коронавирус инфекцияси тарқалишини олдини олиш мақсадида аҳолини коронавирус инфекциясига қарши эмлаш ва бустер дозаси билан қайта эмлаш ишларини жадаллаштириш катта аҳамиятга эга», — деди у.
Айни кунгача, коронавирус инфекциясига қарши эмлашда қўлланилган жами вакциналар сони 57,7 миллион дозадан ошди. Улардан биринчи босқич эмланганлар 20 миллион 550 минг 541 нафарни, иккинчи босқичда эмланганлар 16 миллион 856 минг 230 нафарни, учинчи босқич ва бустер доза билан эмланганлар 20 миллион 355 минг 55 нафарни ташкил қилди.
12−18 ёшдаги эмланувчилар учун жами 1 миллион 587 минг 480 доза вакцинадан фойдаланилди. Улардан биринчи босқич эмланганлар 863 минг 351 нафарни, иккинчи босқичда эмланганлар 675 минг 766 нафарни, учинчи босқич ва бустер доза билан эмланганлар 48 минг 363 нафарни ташкил қилмоқда, деди маълум қилди Баҳодир Юсупалиев.
«Stealth (инглизча яширин, кўринмас) номи субвариантга генетик тузилишнинг ўзига хос хусусиятларидан келиб чиққан ҳолда берилган: уни бошқа штаммлардан, масалан, ПЦР тестларини ўтказишда „дельта“ дан ажратиш қийин. Таҳлил қилишда омикрон вариантини ажратиб олишга ёрдам берадиган баъзи мутациялар мавжуд эмас. Шу боис, айрим тадқиқотчиларнинг фикрича, „стелс омикрон“ BA.1 штамми билан деярли бир вақтда тарқала бошлаши мумкин эди, бироқ унга камроқ эътибор қаратилди», деб ёзади РБК.
ЖССТнинг 22 февраль куни эълон қилинган баёнотига кўра, янги субвариант «оригинал» BA.1 дан 1,5 баробар тезроқ юқмоқда. Шу билан бирга, ўтган йил охирида кашф этилган омикрон штамми аллақачон коронавируснинг энг юқувчан варианти ҳисобланган эди. BA.2 пастки қаторида топилган кўпгина мутациялар BA.1 вариантига мос келади. Бироқ стелс-вариантда коронавирус қобиғи оқсили бўлган спайк-протеиннинг унинг юқори юқувчанлигини келтириб чиқариши мумкин бўлган саккизта ноёб мутациясига эгалик қилади.
