Сўнгги беш кун АҚШ президенти Жо Байденга Американинг икки мураккаб иттифоқчиси — Украина ва Исроилга тўғри ёндашувни топиш қанчалик қийинлигини аниқ кўрсатди, у ушбу давлатларни «қанча керак бўлса, шунча» ҳимоя қилишга ваъда берган эди, деб ёзди New York Times (NYT).
Нашрнинг таъкидлашича, Киев ва Тель-Авив иштирокидаги можаролар, эҳтимол, муҳим бурилиш нуқталарига етган ва бунда уч давлатнинг миллий манфаатлари қанчалик фарқли экани аён бўлган.
«Муаммо Вашингтон Украина ёки Ғазо секторида мақбул якун қандай бўлиши мумкинлигини аниқ билмаслиги билан янада оғирлашмоқда», — дейилади материалда. Расмий равишда Украина тўлиқ ғалаба ва Россия томонидан босиб олинган барча ерларни озод қилиш ҳақида гапиришда давом этмоқда, Исроил эса Фаластиннинг ҲАМАС гуруҳини «бутунлай йўқ қилиш» мақсадини эълон қилмоқда. Аммо АҚШга бу чақириқлар «борган сари ҳақиқатга тўғри келмайдиган»дек эшитилмоқда, таъкидлади NYT.
Нашрнинг таъкидлашича, бу фонда Байден ёмонроқ оқибатларга йўл қўймаслик учун инқироз чораларини кўрган. Ўтган ҳафта АҚШ Украинага Америка қуроллари билан Россия ҳудудига зарба беришга рухсат берган, бироқ фақат Россия армияси ҳужумга ўтмоқчи бўлган Харьков вилояти чегараси яқинида. АҚШ давлат котиби Энтони Блинкен, миллий хавфсизлик бўйича маслаҳатчи Жейк Салливан ва мудофаа вазири Ллойд Остин Байденни икки йилдан кўпроқ вақт давомида амалда бўлган, Россиядаги нишонларга нисбатан Америка қуролларидан фойдаланишни тақиқловчи қоидага истисно киритишга кўндирган.
Хусусий равишда Байденнинг маслаҳатчилари АҚШ маъмурияти ва Украина расмийлари Россия йўналишидаги устуворликлар бўйича фарқ қилишини тан олади. Украинанинг Россия билан муносабатларнинг кескинлашувидан йўқотадиган нарсаси йўқ, деб ёзди NYT, аммо АҚШда — бор: Оқ уй Россия президенти Владимир Путин Украинага қарши тактик ядро қуролини қўллаши мумкинлигидан хавотирда.
Исроил расмийлари мисолида Байден Исроил бош вазири Биньямин Нетаньяхуга босим ўтказиш учун анча оммавий қадам ташлади, дея таъкидлайди газета. Байден нутқ сўзлаб, Исроилнинг гаровга олинганларни озод қилиш ва Ғазо секторидаги жангларни тугатиш режасини қўллаб-қувватлади. «Урушни тугатиш ва кейинги кунни бошлаш вақти келди», — деди у.
Америка президентининг Исроил режаси ҳақида батафсил тўхталиши «камида ғайриоддий эди: дипломатларга бошқа давлатлар номидан гапирмаслик ўргатилади», ёзмоқда нашр. Аммо Байден Нетаньяхуни амалга ошиши йилларга чўзилиши мумкин бўлган уч босқичли тинчлик режасини қабул қилишга мажбур қилишда «қатъий» эди. Бунинг сабабларидан бири — Ғазода тинч аҳоли қурбонлари сонининг ортиб бораётгани. Байден бошқараётган Демократик партиянинг илғор қаноти АҚШдан Исроилга қурол етказиб беришни тўхтатиш тарафдори. Яъни Исроилнинг ярим асрлик кучли тарафдори сифатида Байден ҳозирги ҳукуматга таҳдид солаётган ёки ундан воз кечаётгандек кўринмаслиги кераклигини билади.
