Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев 10 ноябрь куни кичик ва ўрта бизнесни молиявий қўллаб-қувватлаш тизимини такомиллаштириш тўғрисидаги фармонни имзолади.
Ҳужжатда ўрта корхоналар учун ресурсларнинг етишмаслиги қайд этилиб, бунинг учун муқобил молиявий воситалар — тадбиркорлик лойиҳаларини капитал молиялаштириш, ипотека хизматлари ва кафолатлар беришни кенгайтириш режалаштирилган.
Тадбиркорликни қўллаб-қувватлаш давлат жамғармаси Иқтисодиёт ва Молия вазирлиги ҳузуридаги акциядорлик жамияти шаклидаги корхоналарни ривожлантириш компаниясига айлантирилмоқда.
Тадбиркорликни ривожлантириш компаниясига кичик ва ўрта корхоналарни ҳар томонлама қўллаб-қувватлашга қаратилган қўшимча ёрдам воситаларини мустақил равишда амалга оширишга рухсат берилади. Шунингдек, у маҳаллий ва халқаро капитал бозорларида, шу жумладан халқаро молия институтлари ва давлат молия ташкилотларининг маблағларини жалб қилиши мумкин.
Компания янги иш ўринлари яратиш, кичик ва ўрта бизнеснинг инновацион фаолиятини қўллаб-қувватлаш, янги маҳсулот турларини яратишда «яшил» ва энергия-тежаш технологияларини жорий этишни рағбатлантириш, ўз-ўзини банд бўлган шахсларнинг лойиҳаларини молиялаштириш бўйича давлат, саноат ва минтақавий лойиҳаларни амалга оширишда иштирок этади.
2024 йил 1 мартдан бошлаб компания бизнесни қўллаб-қувватлаш чораларини кўришни бошлайди. Ўрта тадбиркорлик субъектларининг ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш лойиҳаларига:
- Ташаббускорларнинг устав капиталига кўчмас мулк, асбоб-ускуналар ва бошқа улуш шаклидаги лойиҳалар қийматининг 15% миқдоридаги ҳиссаси (лекин устав фондининг 20% ёки 3 млрд сўмидан кўп бўлмаган);
- ипотекага асосланган хизматларни ташаббускорга кўчмас мулк ва асбоб-ускуналар қийматининг 10 фоизида (7 млрд сўмгача) мулк сотиб олиш учун 7 йилгача муддатга қарздорлик қолдиғига Марказий Банкнинг асосий ставкасидан 4% юқори йиллик фоиз ставкада ёки бўлиб-бўлиб тўлаш шарти билан ҳисобланади.
Ушбу ёрдам икки йилдан ортиқ фаолият юритаётган ва бир йил давомида камида 50 киши доимий штатида бўлган компаниялар ўртасида очиқ танлов асосида тақдим этилади.
Бунинг учун Иқтисодиёт ва Молия вазирлиги томонидан 1,2 трлн сўм миқдорида 10 йилга фоизсиз бюджет кредити, шу жумладан беш йиллик имтиёзли давр ажратилади.
Шунингдек, Тадбиркорликни ривожлантириш компанияси кичик ва ўрта бизнесга кредитлар ажратиш учун банклар, микромолия ва лизинг ташкилотларига сўм ва чет эл валютасидаги маблағларни жойлаштиради. 5 млрд сўмгача бўлган кредитларга кафиллик тақдим этилади.
2024−2026 йилларда компания сўм кредитлар бўйича фоиз тўловларининг бир қисмини 5 млрд сўмгача қоплайди. Компенсация Марказий банкнинг асосий ставкасидан камида 4% юқори бўлиши, лекин унинг 1,75 бараваридан ошмаслиги керак. Шунингдек, компенсация жратилган кредитлар бўйича асосий ставканинг 40 фоизигача миқдорда 3 йилдан ортиқ бўлмаган муддатга тақдим этилади.
Компания дастлаб фақат кредит (лизинг)нинг биринчи йилида «1 + 2» тамойили бўйича компенсация беради, кейинги икки йилга ҳам товон пули олиш учун яратилган янги иш ўринлари сони режасини бажариш ва реализация қилинган савдо тушумини 15% ошириш керак.
Иқтисодиёт ва Молия вазирлиги 2023−2024 йилларда компаниянинг устав капиталига 300 млрд сўм ажратади, шунингдек, хизмат кўрсатиш ва «яшил» лойиҳаларни молиялаштириш учун 100 млн долларлик ресурсларни жалб қилади.
Лойиҳаларни, шунингдек йўл бўйидаги инфратузилма объектларини қўллаб-қувватлаш учун батафсил тартиб ва бош режалар мавжуд бўлган ҳудудларда ипотека хизматлари устувор вазифа сифатида тақдим этилади.
