9 август куни тушдан сўнг Россиянинг «Яндекс» компаниясининг Қозоғистондаги домени — yandex.kz мамлакатда вақтинча ўз фаолиятини тўхтатди. Tengrinews.kz нашрининг маълум қилишича, компания хизматларидан фойдаланишда муаммолар Остона, Олмаота, Қарағанда, Чимкент ва бошқа шаҳарларда кузатилган.
Рақамли ривожланиш вазирлигининг тушунтиришича, «Интернет-ресурсни Қозоғистон Республикаси ҳудудидан ташқарида аппарат ва дастурий таъминот тизимларига жойлаштиргани учун» домен фаолияти тўхтатилган.
Вазирлик, шунингдек, маълумотларни қайта ишлаш марказларининг жойлашуви, Қозоғистон фуқароларининг шахсий маълумотларини ҳимоя қилиш чоралари, «ҳуқуқни муҳофаза қилиш ва махсус идоралар билан қандай ҳамкорлик қилиш кераклиги» ҳақида «батафсил маълумот» олиш учун «Яндекс» билан боғланганини билдирди.
Шунингдек, вазирлик «Яндекс.Такси» хизмати фойдаланувчиларнинг Россиядан ташқаридаги сафарлари ҳақидаги маълумотларга Россия махсус хизматларининг кириши ҳақидаги маълумотларни рад этади.
«Яндекс» кейинроқ РБКга yandex.kz домени «маҳаллий регистратор томонидан узиб қўйилганини» тасдиқлади. Компания Қозоғистонда «ойлик аудиторияси тахминан 10 млн кишини ташкил этувчи» хизматларнинг мавжудлигини тиклаш устида иш олиб бораётганини айтди.
Кейинроқ компания сайт ва хизматлар одатдагидек ишлаётганини маълум қилди. «Биз Қозоғистон Республикаси қонунчилиги талаблари доирасида зарур ечимларни ишлаб чиқиш мақсадида регулятор билан мулоқотни давом эттирмоқдамиз», — дейилади компания матбуот хизмати хабарида.
Аввалроқ Медуза «Яндекс Go»нинг нафақат Россия, балки хориждаги фойдаланувчилари маълумотлари ҳам эндиликда фақат Россия дата-марказларида сақланиши ҳақида ёзган эди. 1 сентябрдан бошлаб, Россиянинг янги қонунига кўра, ФСБ дастур маълумотларига кечаю кундуз кириш ҳуқуқини олиши керак.
«Яндекс Go» — бу «Яндекс»нинг такси, таом, озиқ-овқат маҳсулотларига буюртма бериш, буюртмаларни етказиб бериш, автомобилларни ижарага олиш ва транспорт жадвалларини кўриш учун мўлжалланган иловаси. У «Яндекс.Такси» базасида яратилган. Хизмат Грузия, Эстония, Норвегия, Финляндия, Беларус, Қозоғистон ва Ўзбекистон каби ўнлаб мамлакатларда мавжуд.
«Яндекс.Такси» Россия ҳуқуқ-тартибот идоралари хизматга сўров орқали фойдаланувчиларнинг Россиядан ташқаридаги сафарлари ҳақидаги маълумотлардан фойдалана олмаслигига ишонтирди.
«Сафар маълумотларини фақат маҳаллий қонунларда белгиланган тартибларга мувофиқ сафар қилинган мамлакатнинг ҳуқуқ-тартибот идоралари олиши мумкин: Россия қонунчилиги ҳам, бошқа мамлакатларнинг қонунчилиги ҳам шундай ишлайди. 1 сентябрдан бошлаб такси тўғрисидаги қонун кучга кирганидан кейин бу мантиқ ўзгармайди», — дея компаниянинг жавобидан иқтибос келтиради РБК.
2021 йилда «Яндекс» Spot нашрига «Яндекс Go» Ўзбекистон фуқароларининг шахсий маълумотларини қонун талабига биноан Ўзбекистондаги серверларга жойлаштиргани ҳақида хабар берган эди.
