«Қишлоқдаги қиш — ҳаётимдаги қийин танловлардан бири». Холида Мусурмонова фотоҳикояси

«Қишлоқдаги қиш — ҳаётимдаги қийин танловлардан бири»

Баҳор кириб келган бўлса-да, қишниг совуқ ҳавоси ҳали тугагани йўқ. Қишлоқ аҳолиси ўз уйларини ўтин, кўмир ва тезак билан иситишда давом этмоқда. Қиш қаҳратон келса, ўтин захираси сумалак пиширишга етмасдан, тамом бўлади. Ижодкор Холида Мусурмонова Ўзбекистондаги қишлоқлардан биридаги қиш ҳақида ҳикоя қилади.

Суратларни катталаштириш учун уларнинг устига босинг.

Қишлоқ... Сени эслаяпман, соғиняпман, қалбга яқин манзилим! Шаҳар ҳаётидан толгандек бўламан. Кейин эса ҳозир қишлоқда бўлганимда шаҳарнинг яхши шароитига ошиқ бўлиб юрардим-ку, деб ўйлаб ҳам қоламан.

Чироқлари ўчмайдиган шаҳарда бугун свет ўчибди, қарагин, телефонимни зарядламоқчи бўлгандим, сезиб қолдим. Негадир кулгим, бобомнинг бағридек кенг қирида укаларим билан югургим, бақириб-бақириб ўйнагим келяпти.

Зерикдим... Шовқинли шаҳардан эмас, ўзимдан зерикдим, чоғи. Кўзларимни юмсам сенли кунларимни эслайман. Ажойиб қишни бу йил ҳам сен билан ўтказдим... Қадрли эканлигингни эса сендан узоқдалигимда ҳис қиляпман, рости.

Ўша кунлари кул ҳидидан бурним ачишганида, совуқда интернет пойлаб томга чиққанимда, бармоқлари ёрилган, қўллари куйган тенгдош қўшни келинни кўрганимда эзилиб асабийлашган, сиқилган бўлсамда, ҳозир қишлоқдаги қишнинг ҳусну тароватини ҳис қилганимдан, машаққатидан роҳат тополганимдан бирам хурсандманки...

Қишлоғим, ич-ичимдан сени севсамда сендан тезроқ кетишга интилганим учун мени кечир. Қийин танловлар ҳаётимда кўп бўляпти. Улардан бири сен бўлсанг керак...

Интернетга уланиш учун томга чиққан бола.

Мана қиш ҳам тугади. Қиш у даражада совуқ келмади, шунинг учун ғамланган ўтину кўмирлар, таппи-ю тезаклар келгуси йилга захира бўлиб қолганидан ҳамқишлоқларим жуда хурсанддир-а?

Эҳ-ҳе, қишимиз ўтган йилги каби қаҳратон, халқ тилида айтганда «қуруқ совуқ» бўлганида борми, ўтинларинг сумалак пиширишга етмаёқ тамом бўларди. Биламан, ҳозир ҳам ёқадиган нарсаларинг кўпмас...

Балки, тандирайвонларинг аллақачон бўшаб ҳам қолгандир. Бадиий сўзлар билан тандиримга ўтин ҳам, мўримга тутун ҳам бўлолмайсан, дерсан.

Эҳ, бу олифта қизинг турмуш ғамларингни, дардларингни, қанийди, печкага солиб ёқолса, уларни тутун каби кўкка, ҳавога ўрлатиб-ўрлатиб юборолса. Лекин унинг олови хонани шунақанги иситсаки, чўғи эрталабгача сўнмаса, ухлаётган укам кечаси совуқотиб қолмаса, печка устидаги обдаста ҳам музламаса, сувлари илиқ турса… Ундан чиққан куллар ҳам уюм-уюм бўлмаса, ёнсаю кетса… Қанийди...

Мактаб ўқувчилари исиши учун қозонхани қизитиб чиқаётган отахон.

Бу қиш ҳам қордан қисди-я бизни? Уч-тўрт ёғдию, бир-икки ер оқартирди, холос.

Эсингдами, борган ҳафтамда роса қор ёғганди. Бирам мазза бўлганди-я? Лой бўлиб кетган, бизнинг тилда айтганда, «шилта» кўчадан эсон-омон қор босиб ҳурпайиб қолган қўйларимни чўпондан ажратиб келдим, чўпон аканинг киприклари ҳам қор бўлиб қолганди ўшанда.

Сўнг сенинг манзараларингни уйда, плёнка қоқилган деразадан, ўтиннинг чирс-чирс ёнишини эшитиб томоша қилдим.

Печка устида чой қайнарди. Томлар, ҳатто мўри қопқоқлари ҳам қорга буркангандир-а, «соябони йўқ» мўрилардан ёмғир-қор кириб кетмагандир, хайрини берсин, деб қўйдим.

Бутун кўчадан кўмиру ўтин ҳиди келаётганлигини ҳис қилгандим... Демак, уларнинг уйлари ҳам исияпти, уларнинг уйларида олов бор, шукр айтдим.

Кул ташлашга чиққандим, номи йўқ тепалигимизга қарасам (балки бордир, биз билмаймиз, уни «Тўба» деймиз холос) қўшни болалар шунақанги яхмалак учишяпти эндиии, кўриб кўзим қувнаб кетди, сессиямни беш баҳога ёпгандек бўлдим.

Ҳамма болалар қорни соғинган эди. Улар қишни оппоқ қори учун севишарди. Ковушларига қор киришию йиқилиб у-бу жойи кўкариши, кийимлари ҳўл бўлиши, сувсиз қолаётган мол-қўйию, ёрилиши керак бўлган ўтини билан бугун уларнинг иши йўқ. Оналарининг «қор ема», «зах ўтиб кетади, уйга кир» деган пандларини ҳам қулоққа илишмасди.

Уларга чана ҳам керакмас, у-бу жойдан ялтироқ плёнка, ёки, масалан, бўшаган 5 литрлик ёғ идишлари топилса бас, бир олам қувонч берадиган ўйингоҳ пайдо бўлади.

Ўша куни ёнларига боргандим, бир дунё, тушуняпсанми, қоп-қоп бахтни, қувончни ҳис қилдим. Кеча совуқ хонада ручка ушлаганда қўли қалтираб ёзолмаётган, мактабнинг бетонли полидан суяк-сўнгагига муз кириб кетаётгандай жавдираб турган болаларинг кўзларида севинч, юзларида кулги кўрдим. Улар ҳаммасидан қасос олиб кечаси, бугуни, эртаси учун шодлик ғамлаётган эди... Кулгуларини захира қилаётганди ёзги ўтинлари каби.

Қишлоқдаги қишим... Йўқ, бу қишлоқдаги қалби кўклам гўзаллигим эди. Эриб оқаётган сумалакларда қуёш аксланди, қўллари қадоқ энам фарзандлари иқболи учун дуо қилди...

Бу сенсан, кўклам кўкайли қишлоғим, шунчаки бу манзаларга ҳеч нима тенг келолмаслигини англаяпман... Барибир қийин танловлар олдида турибман, мен сен билан бўлмасамда, сен мен билан бўл!

Материал PressPhoto.Uz фотоагентлиги
билан ҳамкорликда тайёрланди

Мавзу бўйича материаллар

«У соддадил, сиёсатдан йироқ». Дилруҳ Исомиддинова — қишлоқ аёлининг ҳаёти ҳақида фотосуратларда

«Қишлоқ ҳаёти фақат „чиройли кадрлардан“ иборат эмас». Фотожурналист Дилруҳ Исомиддинова қишлоқ аёлининг ҳаёти ҳақида фотосуратларда ҳикоя қилади.

Батафсил

Қишлоқдаги қиш Мадина Аъзам объективида

Тез-тез ўчиб турувчи чироқ, печдан тараладиган аччиқ тутун иси, совуқ ҳавода ўчоқда тайёрланган овқат, сандал атрофидаги тушлик. Қишлоқ аҳли қишни қандай ўтказиши — Мадина Аъзам фотоҳикоясида.

Батафсил

Суратлар муаллифи: Холида Мусурмонова.
Фотоҳикоя муаллифлари ўзларининг ишларига ҳаволаларни photo@gazeta.uz электрон манзилига юборишлари мумкин. Хатга сюжетлар тавсифи, жойи, санаси, муаллифнинг тўлиқ исми ва боғланиш учун телефон рақамларини киритишни илтимос қиламиз.

Биз ўз манбаларимизда ишларни нотижорий асосда
эълон қилиш имкониятини кўриб чиқамиз.

Изоҳ

Қўшимча имкониятларга эга булиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг