Жиноят ишлари бўйича Андижон шаҳар суди тегишли рухсатсиз дрон орқали тасвирга олмоқчи бўлган А.А.ни бир йил синов муддати билан шартли равишда уч йил муддатга озодликдан маҳрум қилди. Бу ҳамда Олий суднинг расмий сайтида хабар берилади.
Фуқаро 29 январь куни соат 13−00 ларда «Dji Phanton 4 Pro» номли учувчисиз учадиган (Дрон) аппаратидан қонунга хилоф равишда фойдаланиб, «Регистон» сайилгоҳи ҳудудида суратга олиш ишларини амалга оширмоқчи бўлган вақтида Андижон вилоят ИИБ ходимлари томонидан ушланган.
Суд ҳукмида таъкидланишича, фуқаро А.А. судда айбига тўлиқ иқрорлик билдириб, 2016 йил ёз ойларида учувчисиз учадиган аппаратни сотиб олганини маълум қилди.
Унинг сўзларига кўра, 28 январь куни нотаниш рақамдан қўнғироқ қилиб, ўзини Ҳаётбек деб таништирган шахс қўшиқ учун клип суратга олмоқчи эканини, унда дрон борлигини эшитганини айтади ва бир нечта саҳналарни тасвирга олиб беришни сўрайди. Видеооператор «Регистон» сайилгоҳида тасвирга олиш учун рухсатнома кераклигини таъкидлаган ва Ҳаётбек деган шахс рухсатнома олиб беришини айтган.
29 январь куни судланувчи ўзининг ёрдамчиси билан тасвирга олиш аппаратларини олиб сайилгоҳ келган. Шунда Ҳаётбек келишилган пуллардан 50 АҚШ долларини берган ва ўша ердаги минорани тепасидан сайилгоҳни тасвирга олиб беришини сўраган. Судланувчи тасвирга олиш ишларини бошламоқчи бўлиб турган вақтларида улар ИИБ ходими томонидан ушланган.
4 май куни очиқ суд мажлисида суд фуқаро А.А.ни Жиноят кодексининг 244−4-моддасининг 1-қисмида назарда тутилган жиноятни (учувчисиз учадиган аппаратларни, уларнинг бутловчи ва эҳтиёт қисмларини қонунга хилоф равишда олиб кириш, ўтказиш, олиш, сақлаш ёки улардан фойдаланиш) содир этганликда айбли деб топиб, бир йил синов муддати билан уч йилга шартли равишдан озодликдан маҳрум қилиш жазосини тайинлади.
Судланувчи синов муддати давомида суд унга юклаган мажбуриятларни бажармаса ёхуд жамоат тартиби ва меҳнат интизомини бузганлиги учун унга маъмурий ёки интизомий таъсир чораси қўлланилган бўлса, суд унинг хулқи устидан назорат олиб борувчи орган тақдимномасига асосан жазонинг шартлилигини бекор қилиб, ҳукмда тайинланган жазони ижро этиш тўғрисида ажрим чиқариши мумкинлиги тушунтирилди.
9,5 млн сўмлик «Dji Phanton 4 Pro» номли учувчисиз учадиган (Дрон) аппарати, махсус рухсатномага эга бўлган ташкилотга сотиш орқали давлат фойдасига ўтказилди
«Йил жинояти»
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати, ЎзЛиДеП фракция аъзоси Расул Кушербаев судланувчининг жиноятини истеҳзо билан «Йил жинояти» деб таърифлади. Унинг фикрича, Ўзбекистон қонунчилигида «арзимаган ҳаракатлар» учун ҳам жиноий жавобгарликка тортиш ҳолатлари ҳалиям бор.
«Тўғриси Андижон шаҳридаги «Регистон» сайлгоҳида дрондан рухсатномасиз фойдаланиб, клип олмоқчи бўлган операторнинг салкам «йил жиноятчиси»га айланиб қолгани ҳақида ўқиб на кулишни на йиғлашни билмайсан. Сабаби ҳар қандай ҳаракатнинг ҳуқуқий оқибатига қараб жавобгарлик белгиланиши керак», — дея таъкидлади депутат.
Расул Кушербаев тан олишича, у шу кунга қадар дрондан фойдаланишнинг жамият ва давлат учун қандай оғир оқибат олиб келиши мумкинлигини тушунмаган.
«Рухсат олса хавфсиз, рухсат олмаса хавфли. Худдики автомобиллар «тонировка"си каби: пулини тўласанг хавфсиз ҳайдовчисан, тўламасанг хавфли ҳайдовчи», — деди у.
Тошкентдаги Янги йилга уюштирилган дронлар шоуси. Фото: Шухрат Латипов / «Газета.uz».
Депутат бунда тенгсизлик тугаб, тенглик бўлишининг моҳияти шундаки, янги йил кечасида Тошкентда одамлар устида учган «дронлар шоуси» давлат ва жамият учун ҳеч қандай хавф туғдирмаганини эслаб ўтди.
«Клип олиш учун дрондан фойдаланишнинг оқибати ҳам ўша „дронлар шоуси“ каби бахоланиши керак. Чунки моҳиятан битта ҳолатга иккита кўз билан қўшстандарт услубида қараш адолатсизлик, деб тушунилади», — дея ўрғу бериб ўтди Расул Кушербаев.
Парламент аъзоси бу каби жазоларни жиноят қонунчилигидан бутунлай чиқариш ва маъмурий тартибдаги жавобгарликка ўтказиш керак, деб ҳисоблайди.
«Бу гапим мантиқсиз „тонировка“ чекловига тегишлимас, уни бутунлай бекор қилиш керак», — деди у.
Расул Кушербаев тан олишича, дрон масаласида жавобгарликни жиноят даражасида белгилашда депутатларнинг ҳиссаси катта, чунки истаб-истамай бунга қачонлардир депутатлар овоз берган. «Бироқ ўша вақтнинг талаби ва зарурати нима билан боғлиқ бўлганини ҳозир билмайман. Бугун эса бу — бугун», — таъкидлади депутат.
