Халқаро хавфсизлик Афғонистондаги жараёнлар билан бевосита боғлиқ. Уни ўз муаммолари билан яна ёлғиз қолдириш катта хато бўлади, деди Мирзиёев БМТ Бош ассамблеясида. У инсонпарварлик ёрдамини давом эттириш, Афғонистоннинг музлатилган активларини ижтимоий муаммоларни ҳал этишга йўналтиришга чақирди.
БМТнинг Жаҳон озиқ-овқат дастури «молиялаштиришдаги улкан тақчиллик» туфайли миллионлаб афғонларга ёрдамни қисқартиришга мажбур бўлмоқда. Ташкилот маълумотларига кўра, бугунги кунда мамлакатнинг 90 фоизгача аҳолисида озиқ-овқат тақчиллиги кузатилмоқда.
Ўзбекистон Афғонистонга 1 млн долларлик протеин ва витаминлар етказиб бериш бўйича келишувга эришди. 25 кунгача бўлган муддатда дори воситаларини давлат рўйхатидан ўтказишнинг ўзаро соддалаштирилган тизимини жорий этиш бўйича келишув лойиҳаси ҳам ишлаб чиқилмоқда.
Ўзбекистон делегацияси Кобулга ташрифи давомида Афғонистонга сармоя киритишни кўпайтириш, бу мамлакат ҳудуди орқали транзитга қўйилган чекловларни бекор қилиш ва юкларни Покистонга олиб ўтишда транзит тўловларини камайтириш, божхона хизматлари фаолиятини узлуксиз режимга ўтказишни муҳокама қилди.
БМТнинг Афғонистонга ёрдам миссияси «Толибон» ҳокимиятга келганидан бери ағдарилган афғон ҳукумати амалдорлари ва аскарларининг камида 218 та ҳолатда судсиз қатл этилганини қайд этди.
Шавкат Мирзиёев тадбиркорлар билан мулоқотда Афғонистон орқали ўтадиган темирйўл Жанубий Осиёга чиқадиган «энг маъқул, арзон ва хавфсиз йўл» эканини айтди. «Мана шу иккита катта темирйўл бўлса, биз ҳам тариф орқали манфаат кўрадиган давлатга айланамиз, бировга қарам бўлмаймиз», — деди президент.
БМТнинг глобал таълим бўйича махсус элчиси Гордон Браун Гаагадаги Халқаро жиноий судни Афғонистонда аёллар ва қизларга нисбатан дискриминация учун «Толибон»ни жавобгарликка тортишга чақирди.
Ўзбекистон ва Европа Иттифоқи Афғонистон масаласи бўйича маслаҳатлашувларни давом эттиришдан ўзаро манфаатдор эканини билдирди.
Афғонистон стандарт агентлиги Ўзбекистондан импорт қилинган 67 та вагон нефтни сифатсиз деб қайтарилганини маълум қилди. «Ўзбекнефтгаз» эса нефтни Ўзбекистон эмас, харидор ўзи Афғонистонга олиб киргани, нефть учун пул 100% тўланганини қайд этди.
Ўзбекистон, Покистон ва Афғонистон Трансафғон темирйўл линиясини қуриш бўйича музокараларнинг якуний босқичини бошлади. Лойиҳа қиймати 4,6 млрд доллардан 8,2 млрд долларгача баҳоланмоқда ва 2027 йилгача якунланиши режалаштирилган. Афғонистон томони Ўзбекистон ишларни баҳорда бошлашини маълум қилди.
Қозоғистон Ўзбекистонга кўмир ташиш тарифларини оширишни режалаштирмоқда, бироқ айни пайтда Ўзбекистондан Афғонистонга ун маҳсулотлари транзити учун тарифларни камайтиришни сўрамоқда. Мамлакатлар бош вазирлари ўринбосарлари Қарағандада маиший техника ишлаб чиқаришни йўлга қўйишни ҳам муҳокама қилди.
«Толибон» ҳаракати Афғонистондаги аёллар гўзаллик салонларини ёпишга буйруқ берди. Аввалроқ мамлакатда аёлларга ўқиш тақиқланган, ҳижоб ўраш эса шарт этиб белгиланганди.
Афғонистон Қўштепа канали орқали 600 минг гектар ерни суғормоқчи экани ҳақидаги гаплар асоссиз. Ўзбекистон сув хўжалиги вазири Шавкат Хамраевнинг айтишича, «Толибон» тахминан 300 минг гектарни суғормоқчи, бунга 4−5 млрд куб метр сув етади. Ўзбекистон мана шу миқдор сақланиб қолишига интилади.
БМТ ҳисоботида айтилишича, «Толибон» бир қатор террористик гуруҳлар билан алоқада ва терроризм таҳдиди Афғонистонда ҳам, минтақада ҳам кучаймоқда. «Толибон» раҳбарияти ичида ҳам келишмовчиликлар бор. «Толибон» бу ҳисоботни «асоссиз ва нохолис» деб атади.
Шавкат Мирзиёев «Марказий Осиё — ЕИ» етакчилари саммитида Ўзбекистонда ЕИ талаблари бўйича стандартлаштириш лабораториялари ҳали яратилмаган бўлса-да, GSP+ тартибини узайтиришдан манфаатдор эканини таъкидлади. Шунингдек, у Транскаспий йўлагини ривожлантириш учун қулайроқ тарифлар зарурлигини айтди.
Эрон-Афғонистон чегарасида содир бўлган отишмада камида 3 киши ҳалок бўлди. Мамлакатлар ўртасидаги зиддият Ҳилманд дарёси сувидан фойдаланишдаги низо сабабли кескинлашган.
Ўзбекистон Афғонистонга зарур озиқ-овқат маҳсулотларидан иборат 185 тоннали инсонпарварлик ёрдамини юборди. Юклар Балх вилояти шимолидаги Ҳайратон шаҳрига етказилди. Икки давлат расмийлари савдо-иқтисодий ва гуманитар соҳадаги ҳамкорлик борасида музокаралар ўтказди.
Афғонистонга қўшни давлатлар — Ўзбекистон, Эрон, Хитой, Покистон, Россия, Тожикистон ва Туркманистон — ТИВ раҳбарлари учрашувида томонлар ушбу давлатдаги инфратузилма ва ижтимоий-иқтисодий лойиҳаларда иштирок этишга тайёр эканлигини билдирди. Учрашувда Афғонистон ТИВ раҳбари ҳам нутқ сўзлади.
Президентнинг ташқи сиёсат масалалари бўйича махсус вакили Aбдулазиз Комилов бошчилигидаги делегация Афғонистон расмийлари билан учрашди. Унда савдо-иқтисодий алоқаларни кенгайтириш, транзит юкларни ташиш ҳажмини ошириш ва аёллар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш каби масалалар муҳокама қилинди.
Тошкентда Ўзбекистон, Эрон, Хитой, Покистон, Тожикистон, Туркманистон ва Россиянинг Афғонистон бўйича махсус вакиллари илк бор учрашди. Улар де-факто афғон ҳукуматини аёлларнинг меҳнат ва таълим олиш ҳуқуқини таъминлаш, террорчилик гуруҳларини йўқ қилиш бўйича самаралироқ чоралар кўришга чақирдилар.
Қўшимча имкониятларга эга булиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг