Январь якуни бўйича Ўзбекистонда газ қазиб олиш ҳажми 3,99 млрд куб метрни ташкил этди, бу 2023 йил январига нисбатан 9,4 фоизга кам, сўнгги ойлардаги ҳажмлардан эса юқори. Нефть, кўмир, бензин ва дизель ёнилғиси ишлаб чиқариш ҳажми ҳам пасайган. Ишлаётган саноат корхоналари 25,2 мингтага камайди.
2023 йил охирида Ўзбекистонда газ қазиб олиш қарийб 5 млрд куб метрга камайди. Нефт ва газ конденсати ишлаб чиқариш ҳам қисқарди. Шу билан бирга, кўмир қазиб олиш 15,5 фоизга — 6,2 млн тоннагача кўпайди. Электр энергияси, бензин ва дизел ишлаб чиқариш ҳам ошди.
Президент «аҳоли, ижтимоий соҳа ва саноат эҳтиёжларидан келиб чиқиб», кўмир қазиб чиқариш ҳажмини 22 фоизга ошириш топшириғини берди. Шунингдек, тадбиркорларни «арзон ва сифатли» каолин билан таъминлаш бўйича кўрсатмалар берди.
2023 йил якунларига кўра, Қозоғистондан Ўзбекистонга кўмир импорти 1,4 млн тоннага ошиб, 3,1 млн тоннага (+82,3 фоиз) етган. Қирғизистон кўмири эса 10 ойда икки баробар кўпайган — деярли 900 минг тоннагача. Январь-ноябрь ойларидаги етказиб бериш ҳажми қиймат жиҳатдан 189,2 млн долларга баҳоланмоқда.
Бухоронинг Вобкент, Олот, Қоракўл ва Жондор кўмир омборларида аҳолига имтиёзли нархда етказиб берилиши керак бўлган 806,4 тонна кўмир ноқонуний сотиб юборилгани маълум бўлди.
Ўзбекистон газ, нефть ва газ конденсатини қазиб олишни қисқартиришда давом этмоқда. Ноябрь ойида бу ҳажм 3,79 млрд куб метрни ташкил этди (2022 йил ноябрига нисбатан 10,2 фоизга кам), йил бошидан буён эса пасайиш 4,5 млрд куб метрдан ошди. Ўтган ойда бензин ишлаб чиқариш ҳам камайган.
Наманган ва Фарғона вилоятларида аҳолига имтиёзли нархда тарқатишга мўлжалланган 1988 тонна кўмирни сотиб юборган кўмир омбор мудирлари аниқланди. Уларга нисбатан жиноят иши қўзғатилди.
Андижон, Булоқбоши ва Жалақудуқ туманлари «Кўмир таъминот» корхонаси мудирлари 3 минг тоннадан ортиқ кўмирни талон-торож қилгани аниқланди. Улар куз-қиш мавсумида аҳолига имтиёзли нархда тарқатишга мўлжалланган кўмирни сотиб юборган.
Ўзбекистонда дастлабки саккиз ойда газ қазиб олиш ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 9,5 фоизга ёки 3,26 млрд куб метрга камайган. Августда ишлаб чиқариш 3,92 млрд куб метрни ташкил этди (ўтган йилнинг августига нисбатан -9 фоиз). Электр энергияси ишлаб чиқариш 5,7 фоизга, кўмир — 10,4 фоизга ўсди.
Йилнинг биринчи ярмида Ўзбекистонда газ қазиб олиш ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 9,6 фоизга ёки 2,51 млрд куб метрга қисқарди. Электр энергияси ишлаб чиқариш эса ўсди, лекин июнь ойида пасайиш қайд этилди. Нефть ишлаб чиқариш пасайишда давом этмоқда, бензин ишлаб чиқариш кескин ошган.
Қозоғистон Ўзбекистонга кўмир ташиш тарифларини оширишни режалаштирмоқда, бироқ айни пайтда Ўзбекистондан Афғонистонга ун маҳсулотлари транзити учун тарифларни камайтиришни сўрамоқда. Мамлакатлар бош вазирлари ўринбосарлари Қарағандада маиший техника ишлаб чиқаришни йўлга қўйишни ҳам муҳокама қилди.
Ўзбекистонда 5 ой давомида газ қазиб олиш ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 9,8 фоизга камайди. Кўрсаткич кетма-кет иккинчи ой пасаймоқда — май ойида у 11,2 фоизга камайганди. Май ойидаги электр энергияси ишлаб чиқариш рекорд даражадаги ўсишни қайд этди.
Январь-апрель ойларида Ўзбекистонда газ қазиб олиш ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 9,5 фоизга, апрелда эса 8,1 фоизга камайди. 4 ой давомида электр энергияси ишлаб чиқариш ҳажми 4 фоизга, кўмир 7,4 фоизга тушди. Йил бошидан бери нефть қазиб олиш 4,3 фоизга ўсди, бироқ апрелда пасайиш кузатилди.
Март ойида Ўзбекистон 151,2 млн долларлик газ импорт қилди, бу 2022 йил давомида қилинган импортнинг ярмидан кўпини ташкил этади. Маҳаллий газ ишлаб чиқаришнинг қисқариши фонида кўрсаткич кескин кўтарилди. Кўмир, нефть ва нефть маҳсулотларини етказиб бериш ҳам ошди.
Йилнинг биринчи чорагида Ўзбекистонда газ қазиб олиш ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 9,6 фоизга, март ойида эса 12,9 фоизга қисқарди. Уч ой давомида электр энергияси ишлаб чиқариш ҳажми 5 фоизга камайди. Кўмир қазиб олиш ҳажми ҳам пасайди.
Ўзбекистонда газни тежаш мақсадида иссиқхоналар, цемент ва ғишт заводлари, болалар боғчалари, мактаб ва шифохоналарнинг бир қисми кўмир ёқилғисига ўтказилади. 2023 йилда 5407 та ижтимоий объект, 1147 та иссиқхона ва 250 та заводнинг кўмирдан фойдаланишга ўтказилиши кутилмоқда.
Ўзбекистоннинг 11 ойлик ташқи савдо ҳисоботида ноябрда 173 млн долларлик кўмир импорти қайд этилди. Статқўм кўмир ва газ кўрсаткичлари алмашиб қолгани, шунинг учун бундай катта миқдорда кўмир олингандай кўринганини маълум қилди. Қозоғистон статистикаси билан фарқ бўйича ҳам тушунтириш берилди.
Беш киши Тошкент вилоятида ҳаракатланиб кетаётган, кўмир ортилган вагонларни ўмармоқчи бўлишди. Уларни ушлашнинг имкони бўлмади, ҳозирда қидирув ишлари олиб борилмоқда.
Сўнгги пайтларда мактабгача таълим муассасаларининг тарбиячилари сифатсиз кўмирдан қўлбола брикет тайёрлаётгани ҳақида хабар тарқалган эди. Ушбу масалага МТВ матбуот анжуманида аниқлик киритилди.
2020 йилда Ўзбекистоннинг бюджет ташкилотларига 405,4 минг тонна ёки ўтган йилга нисбатан 18,3 фоизга кўпроқ кўмир етказиб берилди. Бу газ қазиб олиш ҳажмининг қарийб 20 фоизга пасайиши сабабли юз бермоқда.
Қўшимча имкониятларга эга булиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг