Марказий банк ўз вақтида тўланмаган кредит қарздорлиги бўйича қарздорликни ундириш қарз олувчига тегишли бошқа мол-мулкларга қаратилмасдан, кафилларнинг банк карталаридаги мавжуд пул маблағлари ҳисобидан акцептсиз (мижознинг розилигисиз) тарзда амалга оширилаётганига изоҳ берди.

«Мазкур эътирозлар бўйича кафил бўлган фуқаролар билан суҳбатлашилганда, улар яқин танишларига ишонган ҳолда, қарз олувчининг молиявий ҳолатини ўрганиб чиқмасдан ҳамда кафиллик шартномаси шартлари билан тўлиқ танишмай туриб, шунчаки „расмиятчилик учун“ имзо қўйиб бераяпман, деган фикр билан кредит бўйича кафил сифатида ўзларига молиявий мажбурият олганликлари маълум бўлмоқда», — дейилади хабарда.

Марказий банк, шунингдек, кредит бўйича кафил бўлган фуқаролар қонун ҳужжатлари ва ўзи имзолаган кафиллик шартномалари шартлари, шунингдек, кафиллик қай ҳолатларда бекор бўлиши тўғрисида батафсил маълумотга эга эмаслиги натижасида кафил, қарз олувчи ва кредит ташкилоти (банк ва микрокредит ташкилоти) ўртасида турли тушунмовчиликлар пайдо бўлаётганини маълум қилди.

Қайд этилишича, кафил шахс кредит маблағи ажратган кредит ташкилоти олдида қарз олувчи билан баравар ҳажмда жавоб беради (кафиллик шартномасида бошқача тартиб назарда тутилган бўлмаса). Шу жумладан, кафил шахс кредит ташкилотига қарздорнинг ўз вақтида тўланмаган кредитининг асосий қарзи ва унга ҳисобланган фоизларини тўлашдан ташқари, ушбу кредитни ундириб олиш билан боғлиқ суд харажатларини ва қарздор ўз мажбуриятини бажармаганлиги ёки лозим даражада бажармаганлиги туфайли кредит ташкилотига етказилган бошқа зарарларни ҳам тўлайди.

Марказий банк кафил бўлаётганда фуқароларни ўзи ва қарз олувчининг келажакда йўлиқиши мумкин бўлган молиявий рискларни тўғри таҳлил қилишга чақирди.

«Марказий банкнинг Банк хизматлари истеъмолчиларининг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш хизмати сизларни бошқа бир шахснинг кредити бўйича кафил сифатида қатнашишдан аввал келажакда ўзингиз ҳамда қарз олувчининг молиявий ҳолати ёмонлашуви сабабли юзага келиши мумкин бўлган хатарларни (молиявий йўқотишлар, кредит тарихи маълумотлари ёмонлашуви, турли процессуал жараёнларда жавобгар сифатида қатнашиш) тўғри баҳолашга, молиявий имкониятларингизни аниқ ҳисоб-китобларга асосланган ҳолда таҳлил қилишга, шунингдек, ҳаволада келтирилган тавсия ва маълумотлар билан батафсил танишиб чиқишга чақиради», — дейилади хабарда.