2021 йилнинг биринчи ярмида UzAuto Motors`га 1,9 трлн сўмлик божхона имтиёзлари ва преференциялари (Марказий банкнинг 7 сентябрдаги курси бўйича 177,6 млн доллар) тақдим этилди. Бу маълумотлар Давлат божхона қўмитаси рўйхатида акс этган (Ҳужжат «Газета.uz»да мавжуд).

Гап Ўзбекистон президенти ва Вазирлар Маҳкамасининг ҳужжатлари билан таъминланган божхона имтиёзлари ва преференциялари ҳақида кетмоқда.

Автомобиль ишлаб чиқарувчи жами 1,9 трлн сўм имтиёзларни олди, шу жумладан божхона божи бўйича 1,64 трлн сўм, қўшилган қиймат солиғи (ҚҚС) — 255,6 млрд сўм, акциз солиғи — 356,7 млн сўм.

Биринчи чоракда UzAuto Motors`га 747,9 млрд сўмлик имтиёзлар берилди: божхона божи бўйича — 650,3 млрд сўм, ҚҚС — 97,2 млрд сўм, акциз солиғи — 356,6 млн сўм.

Иккинчи чоракда компания 1,1 трлн сўмни тежади: божхона божи бўйича — 993,8 млрд сўм, ҚҚС — 158,4 млрд сўм, акциз солиғи — 127,1 минг сўм.

«Махфий маълумотлар»

2020 йил ноябрь ойида «Газета.uz» UzAuto Motors компанияси 2020−2021 йилларда 8750 та Chevrolet Equinox автомобилини етказиб бериш бўйича шартнома имзолаганини хабар қилган эди. Шартнома қиймати қарийб 200 млн долларни ташкил этди ёки бу моделдаги битта машина учун тахминан 22 845 доллар. Кейинроқ Ўзбекистонда Equinox 33,664 долларга сотилган.

Худди шу ойда депутатлар Давлат божхона қўмитаси ва Молия вазирлигига UzAuto Motors ва Жиззах автомобиль заводининг автомобиль импорти ва қайта ишлаш йиғими бўйича имтиёзлари ҳақида батафсил маълумот олиш учун сўров юборишди. Давлат божхона қўмитаси тақдим этган маълумотлар махфий бўлиб чиқди, яъни фақат маълумот учун ва жамоатчиликка ошкор қилиш имконияти бўлмаган.

Шундан сўнг, Ҳисоб палатаси «Ўзавтосаноат» тизимидаги автомобиль ишлаб чиқарувчилар ўз мамлакатида ишлаб чиқарилган янги автомобилларни сотиб олиш учун тўлов тўламаганлиги ҳақида хабар берди ва имтиёзларни қайта кўриб чиқишни тавсия қилди. Тўққиз ой давомида тўланмаган тўловлар миқдори 582,6 млрд сўмни ташкил этди (йил охирида 780 млрд сўмга яқин). Бу тўлов юқоридаги имтиёзлар рўйхатига киритилганми ёки йўқми, ҳозирча номаълум.

2021 йил январь-июль ойларида UzAuto Motors 124,9 мингта енгил автомобиль ишлаб чиқарган, бу 25,9%га ёки ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 43,8 мингтага кам. Ишлаб чиқаришнинг пасайиши ва транспорт воситаларининг етказилишининг кечикиши глобал чип танқислиги фонида рўй берди.

Ишлаб чиқариш ҳажмининг пасайишига қарамай, жорий йилнинг олти ойи якунларига кўра, UzAuto Motors соф фойдасини деярли 70 фоизга — 902,6 миллиард сўмга (84,6 миллион доллар) оширди.

Август ойи охирида тадбиркорлар билан очиқ мулоқот чоғида президент Шавкат Мирзиёев Асакадаги автомобиль заводи илгари экспорт учун автомобилларни ички бозорга қараганда 30−40% арзонроқ сотаётганини тан олди. Унинг сўзларига кўра, ҳозир — Тошкент, Наманган ва Жиззах вилоятларида янги заводлар пайдо бўлиши билан автомобиль ишлаб чиқарувчи ўз фаолиятини тубдан қайта кўриб чиқиши керак бўлади.