Ўзбекистонда аҳолини коронавирусга қарши эмлаш бошланган 1 апрелдан 30 июнга қадар 685 564 нафар фуқаро тўлиқ босқичда эмланди. Бу ҳақда Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот хизмати хабар қилди.
30 июнь ҳолатига кўра, 3,68 миллиондан кўпроқ доза вакцина қўлланилган. Ўзбекистоннинг вакцина захираси 7,4 миллион дозага етган бўлиб, уларнинг 6,5 миллиони — ZF-UZ-VAC2001 хитой-ўзбек вакцинаси, 660 минги — AstraZeneca (Covieshield, COVAX дастури доирасида бепул етказиб берилган) ва 240 минги — Россиянинг «Спутник V» вакцинасидир. Вакцинациянинг тўлиқ курси учун ZF-UZ-VAC2001 препаратидан 3 доза, қолганларидан 2 доза қабул қилиш лозим.
Ўтган йилнинг ноябрида Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги хизмати бошлиғи ўринбосари Ботиржон Қурбонов 2021 йилнинг июнмгача мамлакат аҳолисининг 60 фоизигачасини эмлаш режалаштираётганини маълум қилган эди.
Эълон қилинган маълумотларга кўра, эмлашнинг тўлиқ курсини тугатганларнинг улуши мамлакат аҳолисининг (2021 бошида 34,5 миллион киши) тахминан 2 фоизини ёки 19 ёшдан юқори бўлган аҳолининг (21,4 миллион) 3,1 фоизини ташкил этади.
Коронавирусга қарши вакцинанинг биринчи дозаси, 1 июль ҳолатига 2,25 миллион киши, икки дозаси — 1,25 миллион, учинчи дозаси — деярли 327 минг киши томонидан қабул қилинган.
Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилотининг қайд этишича, ҳозирги пайтда жамоавий иммунитет шакллана бошлаши учун эмлаш керак бўлган аҳоли улушининг қанча экани номаълум. Эҳтимолга кўра, бу миқдор жамиятлар, вакциналар, аҳоли гуруҳлари, биринчи навбатда эмланадиганлар ва бошқа омилларга боғлиқ.
Жамоавий (популяцион) иммунитет — аъзоларининг катта қисми бирор инфекцияга нисбатан иммунитетга эга бўлган популяциянинг инфекция тарқалига қарши курашидир. Бунда янги юқтиришлар эҳтимоли паст бўлади, инфекцияда етарли миқдорда иммунитетсиз одамлар бўлмайди. Ўшанда жамоавий иммунитет чегараси ошиб ўтилган деб ҳисобланилади. Қизамиққа қарши жамоавий иммунитет шаклланиши учун аҳолининг 95 фоизи, полиомиелитга қарши эса 80 фоизга яқинининг эмланиши талаб қилинади.
Олимлар ушбу улуш 60−70% бўлиши керак деб тахмин қилишди. Бироқ, яқинда New York Times нашри чегаравий кўрсаткичлар ўсишда давом этаётганини ёзди. Бунинг сабаби шундаки, дастлабки ҳисоб-китоблар вируснинг асл нусхасини юқтиришга асосланган эди. Ҳозирги кунда АҚШда 60 фоизга юқумлироқ бўлган B.1.1.7 (биринчи бўлиб Буюк Британияда аниқланган) варианти энг кенг тарқалган. Дельта штамм (Ҳиндистонда аниқланган) ҳам таҳдид солмоқда, шунга таяниб, мутахассислар энди жамоавий иммунитет чегараси камида 80% ни ташкил этиши керак, деб ҳисобламоқда.
Ўзбекистонда эмлаш босқичлари
Биринчи босқичда аҳолини эмлаш COVID-19 юқтириш хавфи остида бўлган шифокорлар ва 65 ёшдан катталарни қамраб олди, 27 апрелдан мактаб ўқитувчилари ва мактабгача тарбия муассасалари ходимлари, 31 майдан чет элларда таҳсил олаётган талабалар, 22 июндан 50 ёшдан катта фуқаролар ва университет ўқитувчилари.
Эпидемиологик вазиятнинг ёмонлашуви муносабати билан 25 июнь куни Тошкентда 18 ёшдан ошган барча аҳоли гуруҳларига ихтиёрий коронавирусга қарши эмлаш бошланди. Бозорлар, супермаркетлар, маҳаллалар ва аҳоли гавжум бошқа жойларда 46 та эмлаш пункти очилди. «Газета.uz» мухбири улардан бирида вакцина олгани ҳақида ёзган эди.
Қозоғистонда (аҳолиси 18,9 миллион) 1 июль ҳолатига 3,4 миллион киши (17,9%) эмланди, 2 миллион киши (10,7%) тўлиқ эмлаш курсидан ўтди. Мамлакат ҳукумати сентябрь ойида хавф остида бўлган 10 миллион кишида эмлашни якунлашни мақсад қилиб қўйган.
