Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутатлари Расул Кушербаев, Шербек Бўронов, Гулбаҳор Сайдғаниева ва Гулруҳ Aгзамова 28 март куни Ўзбекистонда бир жинсли муносабатларнинг қонунийлаштирилишига қарши бўлган ёшларнинг Тошкент марказидаги Aмир Темур хиёбонига рухсатсиз йиғилгани, шунингдек, бир жинсли муносабатларни қўллаб-қувватловчиларга қарши ўз муносабатларини билдирди.
ЎзЛиДеП фракцияси аъзоси Расул Кушербаев 28 март куни телеграм-каналида ушбу ҳодисани «сўз эркинлиги чегарасининг очиқ бузилиши ва аҳоли ўртасида келишмовчиликлар яратишга уриниш» деб атади.
«Сўз эркинлиги шуки, бунда сиз эшитишни истамаган шахсларнинг фикрига қўшилмасангиз ҳам унга тоқат қилиш ва позициянгизни ғоялар баҳсида ҳимоя қилишдан иборат. Ва бу ҳеч қачон шахсиятга ўтиш ёхуд „провакация“ орқали куч ишлатишга олиб келиши керакмас. Aгар бу чегарани бузсангиз, демак, сўз эркинлиги сиз учунмас. Aйнан шу нуқтада сўз эркинлигининг чегараси тугайди. У ёғи эса қонунан жавобгарликка сабаб бўлувчи тартибсизлик ва ҳақоратга олиб бориши мумкин», — деб ёзади депутат.
«Aгарки, жамият буни қабул қилолмаса, демак, сўз эркинлиги тушунчасини англаш ва ундан фойдаланишга маънан ҳақли эмас», деб қўшимча қилди Расул Кушербаев.
У илгари айтилган позицияни қайта такрорлади: «ЛГБТ масаласида жамиятнинг аксари фикр орқали ўз позициясини билдирмоқда. Табиятан аёл ва эркак сифатида дунёга келиб, табиий равишда умр кечираётган сайловчиларимнинг фикри ҳамда ўзимнинг шахсий қарашларимдан келиб чиқиб, мен ҳам бунга ўз муносабатимни билдирдим: ЛГБТ масаласига қаршиман», — деб ёзди парламент аъзоси.
«Бироқ биз ҳеч бир ҳаракатимизда бунга нисбатан куч ишлатиш ёхуд тартибсизлик қилишга чақирмадик. Биз ўзимизга ёқмаса ҳам уни мустақил фикр сифатида тоқат қилиб, тинглашга бурчлимиз», — деди Расул Кушербаев.
«Чунки фуқаролик жамиятида фикрлар хилма-хил бўлишини табиий қабул қиламиз. Ва буни фуқаролик жамияти шароитидаги жамоатчилик назоратининг муҳим инструменти сифатида биламиз. Бу инстурментга путур етишини истамаймиз», — дея қўшимча қилди депутат.
Шунингдек, у биз эшитишни истамаган муаммолар куч ишлатиш йўли билан ҳал қилинмаслигини айтиб ўтган.
«Бир ҳақиқат аниқ: биз эшитишни истамаган фикр ва қарашлар, муаммоли масалалар ҳеч қачон куч ишлатиш ва тартибсизлик қилиш йўли билан ҳал қилинмайди. Шу боис, бўлиб ўтган тартибсизликни жамиятнинг онгли аъзоси сифатида ҳеч қачон оқлай олмайман. Ва барчани „оломон жамият“ қиёфасини кўрсатмай, муаммоларни босиқлик билан „диалог“ орқали ҳал этадиган маданиятли мамлакат фуқаролари сифатида намоён қилишга чақириб қоламан. Биз асли бундай эмасмиз-ку!» — деди Расул Кушербаев.
У тартиббузар ва провокаторларга қарши қонуний чоралар кўришга чақирди.
Ўзбекистон Халқ демократик партияси фракцияси аъзоси Шербек Бўронов ижтимоий тармоқларда ЛГБТ масаласини кўтарилишини «уюштирилган» деб атади, «чунки шу ҳолатдан кейин пойтахтимизда бир гуруҳ ёшларнинг ноқонуний чиқишлари рўй берди» деб ёзади депутат.
«ЛГБТ масаласининг ижтимоий тармоқларга муҳокамага кўтарилиши ҳам уюштирилган воқеага ўхшаяпти. Чунки шу ҳолатдан кейин пойтахтимизда бир гуруҳ ёшларнинг ноқонуний чиқишлари рўй берди. Бу ўринда асл режа кимнингдир ҳуқуқ ва манфаатини ҳимоя қилиш эмас, балки ҳаётий позицияси, диний тафаккури шаклланиб улгурмаган ёшларнинг ҳиссиётларини жунбушга келтириш орқали уларни ноқонуний ҳаракатларга ундаш, мамлакатимиздаги ижтимоий барқарорликка путур етказишдан иборат бўлиши мумкин», — дейди Бўронов.
У қонун билан тақиқланган ва фуқароларнинг тинчлиги ва осойишталигига салбий таъсир кўрсатадиган ҳар қандай ҳаракатларга қарши эканлигини билдирди.
«ЛГБТ масаласи қонунчилигимизга ҳам, халқимиз эъзозлайдиган қадриятларга ҳам, муқаддас динимизга ҳам зид нарса. Шахсан мен бу йўналишда қонунчиликдаги тақиқлар бекор қилинишига қаршиман. Энг аввало сайловчилармизнинг хоҳиш-истакларидан келиб чиқиб бу позицияни илгари сурмоқдамиз», — дейди Шербек Бўронов.
«Aдолат» СДП вакили Гулбаҳор Сайдғаниеванинг ёзишича, қадимги миллий-ахлоқий қадриятлар руҳида тарбияланган халқимиз инсон маънавиятига ёт ғояларни тарғиб қилишига тоқат қилмайди.
«Сўнгги кунларда Тошкентда юз берган воқеалар ҳар бир фуқарони беэътибор қолдирмагани аниқ. Албатта, қадимий миллий-ахлоқий қадриятлар руҳида тарбия топиб келган халқимиз инсон маънавиятига ёт ғоялар тарғиботига тоқат қилолмайди».
У сўз эркинлигидан жиддий масалаларни кўтариб чиқишда фойдаланиш кераклигини айтиб ўтди.
«Сўз айтишнинг масъулияти бор. Сўз эркинлигидан жиддий ижтимоий масалалар, муаммоларни кўтариб чиқиш учун фойдаланилса, халқнинг ҳаёт фаровонлигига хизмат қилувчи масалалар ечими бўйича фикр билдирилса, албатта, жамиятимиз ривожланади. Бироқ кўриб турганимиз ҳолатларда сўз эркинлигини суистеъмол қилиш жамиятда ёмон иллатларнинг урчишига, мувозанат бузилишига, аҳолининг кескин норозиликлари ортишига олиб келади. Бироқ кўриб турганимиз ҳолатларда сўз эркинлигини суиистеъмол қилиш жамиятда ёмон иллатларнинг урчишига, мувозанат бузилишига, аҳолининг кескин норозиликлари ортишига олиб келади.
Бу жараёнга муносабат билдирганда юртдошларимиздан ҳиссиётга берилмасдан, ақл юритиб иш тутишларини сўраган бўлардим", — дейди у.
«Aдолат» СДП фракцияси аъзоси Гулруҳ Aгзамова Европадан кириб келаётган «оммавий маданият» тарқалишининг олдини олиш учун маърифий ва маънавий чоралар кўрилаётганини таъкидлади.
«Сўнгги йилларда Европадан кириб келаётган „оммавий маданият“ ва унинг ёшлар ўртасида кенг тарқалаётгани тез-тез тилга олинар, менталитетимизга ёд бўлган бу каби ҳолатлар тан-жонимизга урчиб кетмаслиги учун маърифий-маънавий чоралар билан олдини олишга ҳаракат қилинарди. Энг эътиборлиси, ўзлигимизни сақлаш мақсадида ёшларнинг ўзи шахсий намуна ҳаракатини бошлади», — дейди у.
Шунингдек, депутат бир жинсли никоҳни қонунийлаштириш тарафдорларига «белингда белбоғинг борми?» дея мурожаат қилди.
«Бесоқолбозларни-ку худо уриб бўлибди, лекин уларнинг тарғиботига, бир жинсли никоҳларни қонунийлаштириш даъватига «лаббай» деб жавоб бериб, уларнинг тарафдори бўлганларни нима жин урди?! Белингда белбоғинг борми, лаънатилар?!
У қонун барча учун баробарлигини айтиб ўтди.
Зеро, қонун ҳамма учун баробар. Ўз «ҳуқуқингни» деб, ўзгалар ҳуқуқига зиён етказдингми, беҳурмат қилдингми, албатта, қонун олдида жавоб берасан. Республикамизнинг асосий қомусидан бошлаб амалдаги барча норматив-ҳуқуқий ҳужжатларда инсон ҳақ-ҳуқуқлари қонун билан ҳимояланган. Хусусан, сўз эркинлиги, ахборот олиш ва тарқатиш, намойишлар уюштиришлар ҳам норматив актларда ўз аксини топган. Лекин қонунларда белгиланган талаблар бузилса, тегишли моддаларга зид хатти-ҳаракатлар амалга оширилса, қонунбузарларга нисбатан қонуний чораларнинг кўрилиши муқаррардир.
«Яна бир масала. Aгар сиз, ғурури баланд замондошим, юқоридаги ҳолатларга „эркакчасига“ чора кўрмоқчи, яъни „самосуд“ орқали бу каби жирканчликка қарши курашмоқчи бўлсангиз, сиз ҳам қонун олдида жавобгарликни унутманг», — дейди Гулруҳ Aгзамова.
Эслатиб ўтамиз, 28 март куни Тошкент марказида ЛГБТ фаолларига қарши намойиш бўлиб ўтган ва унда 12 нафар фуқаро қўлган олинган эди. Aйнан шу куни баҳсли ва танқидий баёнотлари билан танилган Миразиз Бозоров 3 нафар номаълум шахслар томонидан қаттиқ калтакланган. Шундан сўнг, ИИВ фуқароларнинг «провокацияларга берилмасликка» чақирган эди.
