Ўзбекистонда аҳоли орасида коронавирус тарқалаётган ҳолатда кучли карантин чораларини қўллаш ўз маъносини йўқотмоқда. Бу ҳақда Milliy TV телеканалидаги Tez Yordam дастурида Defactum Laboratories клиникаси иммунологик-инфекционист мутахассиси, тиббиёт фанлари номзоди Азиза Хўжаева маълум қилди.
«Ҳа, карантин бўлиши керак, аммо унчалик кучли карантин эмас, чунки унинг асосий ғояси йўқотилган. Дастлаб карантин касалликнинг тарқалишини тўхтатиш учун жорий этилган. Аммо ҳозир касаллик аллақачон популяцияга кирган, у аҳоли орасида тарқалди. Кеча эшитдик, ўтган кун ҳам эшитдик ва бугун ҳам эшитяпмиз, беморлар билан мулоқот қиляпмиз — битта оилада битта бемор эмас, бутун оила касалланиб, тузалиб кетишяпти. Шунинг учун, бу касалликни бундай пайтда тўхтатиб бўлмайди», — деди у.
Мутахассиснинг таъкидлашича, қаттиқ чекловларнинг мавжудлиги аҳолининг малакали тиббий ёрдам олишига тўсқинлик қилади.
«Беморлар учун шароит яратиш керак. Кимдир уйда даволаниши керак, кимдир касалхонага ётқизиш ва кислород билан боғланишга, алоҳида эътиборга муҳтож. Ҳозирги вақтда апрель ойидаги каби қатъий карантинга эҳтиёж йўқ. Бу бизга халақит беради, чунки одамлар ўзларига ёрдам ололмай қолишади. Масалан, одам касалланди. Таҳлил қилиш учун қон топшириши керакми? Керак. Шифокорга мурожаат керакми? Керак. Компьютер томографияси ёки рентген қилиш керакми? Керак. Ҳаракатлариб кўчага чиқиши керак. Майли, агар врачлар, ҳамширалар махсус форма кийган ҳолда уйларига боришса, лекин ҳозирги даврда шу юкниям уларга юклаб қўйсак, кўтара олмайди поликлиника хизматиларимиз буни. Хусусий клиникалар мавжуд. Беморлар ўзлари учун энг осон йўлни танлашади», — деди у.
Дастур бошловчиси Комил Алламжонов бунга жавобан, бу ҳолатда касалхоналарда оғир аҳволдаги беморлар учун жой қолмаслиги мумкинлигига ишора қилди.
«Мен буни эпидемиологик нуқтаи назардан айтаяман. Умуман олганда, популяцияда касаллик тарқалиши паст бўлганида, карантин ўринли бўлар эди. Аммо энди беморлар сони кўпайди, ҳар бир оилада биттадан юқтирган одам бор. Шунинг учун карантин ўз маъносини йўқотди», — деди Азиза Хўжаева.
Мутахассиснинг қўшимча қилишича, енгил ёки ўртача аҳволдаги беморлар учун уй шароитлари яратилган. Шунинг учун оғир аҳволда бўлган беморларга эътибор бериш ва бошқаларнинг касалхонада жой эгаллашларига йўл қўймаслик керак.
Вирусолог, молекуляр генетик тадқиқотлар бўйича мутахассис, тиббиёт фанлари номзоди Дилдора Секлер ҳам карантин дастлаб касалликнинг тарқалишини тўхтатиш ва касалхоналарда ётоқ-жойларни тайёрлаш учун жорий қилинганлигини таъкидлади, аммо ҳозир коронавирус аҳолига кириб борди, шунинг учун асосий эътиборни тиббий тартиблашга (беморларнинг аҳволини оғирлик даражасига ажратган ҳолда тартиблаш — таҳр.) қаратиш кераклигини таъкидлади.
«Масалан, «Ўзекспомарказ»да катта поликлиника (тартиблаш маркази) очилди, унда беморларни кетма-кет қабул қилишади, беморнинг оғирлик даражасини — енгил, ўртача ёки оғирга ажратишади, кейин эса «енгилларни» уйга юборишади, «ўртачаларга» ёрдам кўрсатилади ва агар аҳволи ёмонлашмаса, кейин уларни ҳам уйларига юборишади ва «оғирларини» касалхонага ётқизишади», -деди у.
Аввалроқ, коронавирусга қарши курашиш штабининг аъзоси, профессор Хабибулла Оқилов соғлиқни сақлаш тизимининг қулашига йўл қўймаслик ва вирус тарқалишининг олдини олиш учун қаттиқ карантинга қайтишга қарор қилинганлигини тушунтирган эди.
Эслатиб ўтамиз, 10 июлдан 1 августгача мамлакатда кучайтирилган карантин эълон қилинган эди. 13 июлдан бошлаб эса қўшимча чекловлар жорий этилди. 23 июль куни президент Шавкат Мирзиёев COVID-19 дан ўлим ҳолатларини камайтириш учун карантинни узайтиришга розилик берди.
