O‘zbekistonda mobil qurilmalarning IMEI kodini qonunga xilof ravishda o‘zgartirish yoki nusxalash uchun ma’muriy javobgarlik belgilandi. Bunda qoidani buzganlarga jarima solinishidan tashqari, jinoyat sodir etishda foydalanilgan ashyo musodara qilinadi.
Senat ma’qullagan qonunga ko‘ra, Jinoyat kodeksida shaxsni sharmanda qiladigan uydirmalar bilan bog‘liq huquqbuzarlik uchun ham javobgarlik belgilanmoqda. Qonunda IMEI bilan bog‘liq huquqbuzarliklar va kripto-aktivlar aylanmasi sohasidagi qonunchilikni buzganlik uchun tegishli javobgarlik nazarda tutilmoqda.
Raqamli texnologiyalar vazirligi O‘zbekistonda IMEI-kodlarni ro‘yxatdan o‘tkazishni soddalashtirish bo‘yicha qaror loyihasini hukumatga kiritdi. Xususan, xorijdan kelayotganlar uchun IMEI-kodlarni ro‘yxatdan o‘tkazish muddatini uzaytirish rejalashtirilmoqda.
Qonunchilik palatasi O‘zbekiston kodekslariga IMEI-kodlarini qonunga xilof ravishda o‘zgartirish yoki nusxalash, shuningdek kriptoaktivlar aylanmasi va noqonuniy mayning sohasidagi qonun hujjatlarini buzganlik uchun javobgarlikni belgilovchi o‘zgartishlarni qabul qildi.
O‘zbekistonda mobil qurilmalarning IMEI-kodlarini noqonuniy klonlash uchun ma’muriy va jinoiy javobgarlik joriy etish rejalashtirilmoqda, deya ma’lum qildi Toshkent shahar IIBB.
O‘zbekiston va Ozarbayjon mobil telefonlarni ro‘yxatga olish sohasidagi hamkorlik doirasida yo‘qolgan va o‘g‘rilangan IMEI-kodlarning yagona «qora ro‘yxati»ni yaratishga kelishib oldi.
IIV Kiberxavfsizlik markazi mobil qurilmalarning IMEI-kodlarini noqonuniy ravishda ro‘yxatdan o‘tkazib yurgan jinoiy guruh faoliyatiga chek qo‘ydi. Ular 175 kishining pasportidan foydalangan.
2020 va 2021 yillarda sudlar Andijonda mobil qurilmalarning IMEI-kodlarni uchinchi shaxslarning pasportlari orqali noqonuniy ro‘yxatdan o‘tkazish bilan shug‘ullangan jinoiy guruh faoliyatiga oid jinoyat ishini ko‘rib chiqdi. Sud qanday yakunlangani va sudlanuvchilar nima uchun jazolangani — «Gazeta.uz» materialida.
AKT vaziri Sherzod Shermatov ta’kidlashicha, IMEI kodlarini ro‘yxatdan o‘tkazish jarayonini iste’molchilar uchun yanada osonlashtirish yo‘llarini topish kerak. «Buning uchun barcha choralarni ko‘rish zarur», — dedi u.
Mobil qurilmalar import qiluvchilariga IMEI-kodlarni ro‘yxatdan o‘tkazish majburiyati yuklatildi. SIM-karta uchun birinchi slot 2019 yil 1 noyabrga qadar ro‘yxatdan o‘tkazilgan bo‘lsa, ikkinchi slot bepul ro‘yxatga olinadi.
Mobil qurilmalarning IMEI-kodlarini pulli ro‘yxatga olishdan, hisob-kitoblarga ko‘ra, 135,5 mlrd so‘m to‘plandi. Jami bo‘lib 47 milliondan ziyod kod ro‘yxatga olingan. AKT vazirligi mobil qurilmalarning rasmiy importi hajmi bir necha barobarga o‘sganini ma’lum qildi.
UZIMEI operatori IMEI-kodlarini ro‘yxatga olish tartiblari o‘zgargani haqida ma’lum qildi. Endilikda abonent raqami mahalliy mobil operatorlaridan ariza beruvchi nomiga rasmiylashtirilgan bo‘lishi kerak.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting