Toshkentning Chilonzor tumanidagi sersoya ko‘chani kengaytirish va «obodonlashtirish» bahonasida 100 ga yaqin ko‘p yillik daraxtga shikast yetkazildi.
Shanba kuni ertalab «Abajur» Telegram- kanali hokimiyatning rekonstruksiya to‘g‘risidagi qarori bilan Chilonzor ko‘chasining ikki tomonida bo‘y cho‘zib turrgan eman daraxtlarining ildiz tizimiga jiddiy shikast yetgani haqida xabar berdi.
«Kelib tashlangan ildiz tizimi hech narsa bo‘lmagandek tuproq bilan ko‘mib qo‘yilgan. Men nima qilish kerakligini bilmayman. Yordam bering!» — deb yozdi kanal muallifi.
Hodisa joyiga yetib kelgan faollar va ekologlar shikastlangan daraxtlarni sanab chiqishdi. Ular soni 99 tani tashkil etdi. Mutaxassislarning fikricha, ulardan ba’zilari omon qolmaydi.
Foto: Chilonzor tumani hokimligi matbuot xizmati.
Ishchila daraxtlarga zarar yetkazish hisobiga ko‘chani kengaytirish va beton ariqlar o‘rnatishga kim topshiriq berganini aytishmadi.
Kunning ikkinchi yarmida yetib kelgan Chilonzor tumani hokimi Shavkat Mavlyanov aholining daraxtlarga zarar yetkazganlik uchun kim javobgar bo‘ladi, degan savoliga: «Men», deya javob berdi, deb yozadi Insider.uz kanali.
Botanika bog‘i mutaxassisi Atirgul Xolmurzayeva ishchilardan birining ko‘chaga yangi daraxtlar ekiladi degan gapiga shunday javob berdi: «Yangi daraxtlar o‘sishi uchun 70 yil kutishimiz kerak. Shuncha yil yashaysizmi yoki yo‘qmi?»
Kunning ikkinchi yarmida voqea joyiga Toshkent shahar hokimi Jahongir Ortiqxo‘jayev ham yetib keldi, unga poytaxt IIB boshlig‘i va boshqa mutasaddi shaxslar hamrohlik qildi.
Foto: Insider.uz.
Tahlil natijalariga ko‘ra, daraxtlardan 2 metr masofada joylashgan beton ariqlarni olib tashlash, daraxtlarga o‘g‘it va dori-darmonlar berishga qaror qilindi, deb yozadi Insider.uz. Ishlar mutaxassislar nazorati ostida amalga oshiriladi. Shikastlangan daraxtlar qancha yashashi noma’lum. Beton ariqlarni allaqachon olib tashlash boshlagan.
Chilonzor tumani hokimligi matbuot xizmati nima bo‘lganini tushuntirishga harakat qildi. Avvalo, «atrof-muhitga, yashil maydonlarga befarq bo‘lmagan» aholiga minnatdorchilik bildirdi.
«Bugungi kunda tuman hududida keng ko‘lamli obodonlashtirish va bunyodkorlik ishlari olib borilmoqda. Aholi hordiq chiqaradigan joylar, alleyalar, sayilgohlar qurilishi ishlari davom etmoqda. Albatta, tumanda yangicha qiyofa kashf etayotgan bunday maskanlarning qurilishidan aholi ham mamnun bo‘lmoqda», — deyiladi xabarda.
«Shu o‘rinda, qurilish ishlari ketayotgan ayrim hududlarda qurilish tashkiloti tomonidan daraxtlarga e’tiborsizlik qilingan holatlar ham bo‘lgan. Hozirda tumanda qurilish ketayotgan hududlardagi daraxtlarning holati o‘rganilib, tuman ekologiya va atrof muhitni himoya qilish bo‘limi mas’ullari tomonidan nazoratga olingan. Bu borada aholining jamoatchilik nazoratiga ham e’tibor qaratilib, kelib tushgan murojaatlar tezda o‘rganilmoqda va zaruriy choralar ko‘rilmoqda.», — deya ma’lum qilindi.
O‘zbekiston Bosh prokuraturasi esa Chilonzor ko‘chasini rekonstruksiya qilish jarayonida daraxtlarga zarar yetkazilganligi holati tekshirilayotganini bildirdi. Keyinroq mutaxassislar tomonidan qurilish hududida mavjud bo‘lgan 108 ta daraxt ahvoli o‘rganilgani, 7 tup «Eman» daraxtining tomir qismi ochilishi oqibatida shikast yetkazilgani hamda daraxtlar xavf ostida qolgani aniqlangani ma’lum qilindi.
Mutaxassislarning ma’lumotiga ko‘ra, ushbu holatda zudlik bilan choralar ko‘rilmagan taqdirda shikast yetkazilgan daraxtlar qurishi oqibatida tabiat va atrof muhitga 348,9 mln so‘m zarar yetkazilishiga olib kelishi mumkinligi ko‘rsatilgan.
Mazkur holat yuzasidan Jinoyat kodeksining 198-moddasi 3-qismi (Ekinzorlarni, o‘rmonlarni, daraxtlarni yoki boshqa o‘simliklarni shikastlantirish yoxud nobud qilish) bilan jinoyat ishi qo‘zg‘atilib, tergov harakatlari olib borilmoqda. Ushbu modda bo‘yicha jazo BHMning 150 dan 200 baravarigacha miqdorda jarima yoki 300 dan 360 soatgacha majburiy jamoat ishlari yoki 2 yildan 3 yilgacha axloq tuzatish ishlari yoki 1 yildan 3 yilgacha ozodlikni cheklash yoki 3 yilgacha ozodlikdan mahrum qilishni ko‘zda tutadi. Shu bilan birga, moddiy zararning 3 baravari miqdorida qoplangan taqdirda, cheklash va ozodlikdan mahrum qilish tarzidagi jazo qo‘llanilmaydi.
Daraxtlarni kesishga moratoriy joriy etilganiga qaramasdan, bu tartibni mensimaslik holatlari tez-tez kuzatilmoqda. Xususan, 2021 yilda mahallalarni obodonlashtirish bo‘yicha keng ko‘lamli dastur doirasida ham shunday holatlar sodir bo‘lgan edi.
Yaqinda esa Yunusobod tumanidagi Yunusota ko‘chasining yashil zonali qismi yo‘lga aylantirildi.
Bahorda O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev ko‘chalarni kengaytirish tirbandlik muammosini hal qilmasligini — jamoat transportini rivojlantirish kerakligini aytgan edi. Mamlakat shaharlaridagi voqelik hali bunga mos kelmaydi.
